Российн Федерацин ТӀеман-ХӀордан Флот

Российн Федерацин ТӀеман-ХӀордан Флот
ТӀХӀФ эмблема Российн ТӀеман-хӀордан байракх
Хилла шераш	Октябрь 1696 (Российн флот санна), январь 1992 (Российн Федерацин ТӀХӀФ) — тахнелц
Пачхьалкх	Росси
Куьйга кӀелахь	Российн Федерацин Лардаран Министралла
Йукъа богӀу	Российн Федерацин ТӀеман Ницкъаш^[d]
Тайпа	ТӀеман-хӀордан ницкъаш
Шена чохь ю	Шозза ЦӀен байракхан Балтийн флот Северный флот ВМФ России^[d] Черноморский флот ВМФ России^[d] Тихоокеанский флот ВМФ России^[d] Каспийская флотилия ВМФ России^[d] Морская пехота Российской Федерации^[d] Авиация Военно-Морского Флота Российской Федерации^[d]
Дислокаци	Петарбух (ТӀХӀФ коьрта штаб)
ТӀемаш	Хьалхара нохчийн тӀом, шолгӀа нохчийн тӀом, Къилба ХӀирийчура тӀеман дов (2008), Сомалийн хӀордан талорхошца латто къийсамаш, Шемара Российн тӀеман операци
Дакъа лацар	Хьалхара нохчийн тӀом, шолгӀа нохчийн тӀом, Къилба ХӀирийчура тӀеман дов (2008), Сомалийн хӀордан талорхошца латто къийсамаш, Шемара Российн тӀеман операци
Баьччаш
ГӀарабевлла баьччаш	хьажа исписка
Сайт	structure.mil.ru/structu…

ТӀеман-ХӀордан Флот — Российн ТӀеман-ХӀордан Флотан цӀе. ССРС ТӀХӀФ а, Российн империн ТӀХӀФ когаметта ю.

ТӀХӀФ транспортийн гӀирсийн лоьмарийн хьаьркийн код — 45^[2].

Билгалдахарш

↑ Главнокомандующий Военно-Морским Флотом
↑ Коды номерных знаков ТС ВС России Архивйина 2013-03-19 — Wayback Machine

Литература

Подводные силы России на службе Отечеству. История и современность / Автор-составитель С. П. Сирый. — Санкт-Петербург, 2006.

Хьажоргаш

Викилармехь йу Российн Федерацин ТӀеман-ХӀордан Флот теман медиафайлаш
Труды по истории флота (бил-боцу.). РГАВМФ. ТӀекхочу дата: 2013 шеран 11 март. Архивйина 2013 шеран 15 мартехь

ТӀХӀФ лаьцна сайташ а, порталаш а

Страница ВМФ на официальном веб-сайте Министерства обороны Российской Федерации (Минобороны России)
Портал о ВМФ России
История военного флота России от допетровских времён до современных дней
Сайт Атрина, посвящённый отечественному кораблестроению в период 1945—2005 годов
Боевые корабли Российской Федерации — 2012

Йаззамаш

к.1 р. в отст. В. В. Заборс. Куда плывет ВМФ России?(ТӀе цакхочу хьажорг)
Военно-морской флот России. Корабельный состав — 2011. Инфографика, РИА Новости
Военно-морской флот России. Корабельный состав — 2012. Инфографика, РИА Новости
И целого флота малоPDF (386 Кб) «Смысл», № 12-13, 2007 год
Весь российский флот «Коммерсантъ-Власть» № 7(760), 25 февраля 2008
С кем будет биться российский флот?.. Архивйина 2011-07-04 — Wayback Machine
Главком ВМФ адмирал Виктор Чирков — о перспективах российского флота до 2050 года

Российн Федерацин ТӀеман Ницкъаш

ТӀеман ницкъийн структура

БӀаьччалла	Лакхара КоьртабӀаьчча Лардаран Министралла Инарлин штаб Инарлин штабан хьаькам ЦСБ «Къилбаседа» ЦСБ «Къилба» ЦСБ «Малхбузе» ЦСБ «Малхбале» ЦСБ «Центр»
ТӀеман ницкъийн тайпанаш	ЛаттантӀехулара эскарш ХӀаваан-космосан ницкъаш ТӀеман-ХӀордан Флот
Эскарийн ша тайпа	СӀРЭ ХӀаван-десантан эскарш
Мехкашка декъадалар	Гуонаш Малхбузан (Петарбух) Центран (Екатеринбург) Малхбален (Хабаровск) Къилбан (Дон-тӀера-Ростов) Къилбаседа флот (Североморск) ТӀХӀН а, ХӀЛД а Москохан гуо (Москох) 2002 шарахь дӀабаьккхина

Бакъонан хьал

Бакъонийн акташ а, документаш а

Мохк ларбарах долу закон
Пачхьалкхан къайленах долу закон
ТӀемлойн декхарех а, тӀеман гӀуллакхех а долу закон
ТӀеман гӀуллакхехь болчеран статусах долу закон
ТӀеман доктрина
ТӀеман бюджет
ТӀемалойн уставаш: Чоьхьарчу гӀуллакхан
Гарнизонан а, комендантан а, гӀаролийн а гӀуллакхан
МогӀанан
Низаман
Кеман
ТӀеман

Парламентан терго

Пачхьалкхан думан мохкларбаран комитет
Федерацин Советан Мохкларбаран а, кхерамазаллин а комитет

ТӀеман гӀуллакх

ТӀеман гӀуллакхан атрибуташ	ТӀеман дешар ТӀЧГ ТӀеман байӀат ТӀемалойн цӀераш ТӀеман духар ТӀемалойн этикет
ТӀемалойн декхар	ТӀеман билет ТӀемалойн чот Пайденан категори ТӀеман комиссариат ТӀеман гӀуллакхе кхайкхам ТӀеман гӀуллакхах идар Альтернативан гӀуллакх Контрактан гӀуллакх ТӀаьхьало
Символика	ТӀеман ницкъийн эмблема ТӀеман ницкъийн эмблемийн исписка ТӀеман ницкъийн байракх ТӀеман ницкъийн байракхаш ТӀеман-ХӀордан Флотан байракхаш Тобанийн къасторан хьаьркаш Къасторан хьаьркаш дакъошкахула

Испискаш а, категореш а

ТӀеман базанаш	ТӀеман аэродромаш Цхьаьна базанехь латтаран аэродромаш ТӀеман-хӀордан базанаш Дозанал арахьара эскаран дакъош
Герз а, тӀеман техника а	Бронетехника Ракетийн герз Ракетийн-хӀоьънан герз Артиллери ТӀН ЛЭ ГТӀТ исписка ТӀН ЛЭ ТӀДЭ исписка ТӀХӀФ БЭ ТӀДЭ исписка ТӀХӀФ хӀорд-кеманийн исписка
Массаш яйаран герз	Биологин Химин ХӀоьънан

Российн Федерацин ТӀеман-ХӀордан Флот
ТӀХӀФ ницкъийн тайпанаш	Хин тӀехулара ницкъаш • Хин бухлара ницкъаш (ХБК исписка) • ХӀордан гӀашлой • ТӀХӀФ авиаци • Бердан эскарш
Флоташ а, баьччанаш а	Къилбаседа (адмирал Николай Евменов) • Балтийн (вице-адмирал Александр Носатов) • ӀаьржахӀордан (адмирал Александр Витко) • Тийнаокеанан (адмирал Сергей Авакянц)
Флотили а, баьчча а	Каспийн флотили (контр-адмирал Сергей Пинчук)
Дозанал арахьара Флоташна юкъара тоба	Дуьненаюкъарчу хӀордан тӀиера РФ ТӀХӀФ гуттаренан оперативан цхьаьнатохар (1 ранган капитан Павел Ясницкий)
Коьрта баьчча	адмирал Владимир Королёв

Российн Федерацин ТӀеман-хӀордан Флотан базанаш а, базане хӀотто пункташ
Балтийн флотан:	Балтийн ТӀХӀБ (Балтийск, Калининград, Приморск) • Ленинградан ТӀХӀБ (Кронштадт, Ломоносов, Приозерск)
Къилбаседа флот:	Беломорскан ТӀХӀБ (Северодвинск, Сопка) • БХӀП Видяево • БХӀП Гаджиево • БХӀП Гремиха • БХӀП Западни Лица • БХӀП Полярни • БХӀП Североморск
Тийнаокеанан флотан:	Больши Камень • БХӀП Вилючинск (Сельдеви, Рыбачи) • БХӀП Владивосток • Петропавловск-Камчатски (Завойко) • Советски Гавань (Заветы Ильича) • БХӀП Фокино
ӀаьржахӀордан флотан:	Новороссийскан ТӀХӀБ • Севастополь^[1] (Севастополан ТХӀБ^[1], ГӀирман ТӀХӀБ (Донузлав, Черноморски, БХӀП Феодоси)^[1])
Каспийн флотилин:	БХӀП Аштаркхне (Никольски, Трудфронт, Золотой Затон) • БХӀП Каспийск • БХӀП ХӀинжа-ГӀала
Дозанал арахьа:	ИспБ Каракол (Киргизия) • БХӀП Очамчира^[2] (Абхази) • ТГӀЛП Тартус^[3] (Шема)
↑ ¹ ² ³ на территории Крыма, являющегося объектом территориальных разногласий между Россией и Украиной ↑ на территории частично признанной Республики Абхазия ↑ пункт материально-технического обеспечения ВМФ России в Средиземном море Стаммийн элпашца билгалъяьхна штабаш лаьтта меттигаш: Калининград (БФ), Североморск (КЪСФ), Владивосток (ТФ), Севастополь (ӀФ), Аштаркхне (КФ).

Азин пачхьалкхаш: ТӀеман-хӀордан ницкъаш

Азербайджан
Эрмалойчоь
ОвхӀан
Бангладеш
Бахьрейн
Бруней
Малхбален Тимор
Вьетнам
Гуьржийчоь
Мисар¹
Иcраил
ХӀинди
ХӀинданези
Урдане
Ӏиракъ
Иран
Йаман
Кхазакхстан²
Камбоджа
Катар
Кипр
ГӀиргӀазойчоь
Ций
КХДР
Корей Республика
Кувейт
Лаос
Ливан
Малайзи
Мальдиваш
Монголи
Мьянма
ӀЦЭ
Оман
Пакистан
Росси²
СаӀудийн Ӏаьрбийчоь
Сингапур
Шема
Таиланд
Туркмени
Туркойчоь²
Узбекистан
Филиппинаш
Шри-Ланка
Япон

Къобалъянза а, цхьаццамма къобалйина а пачхьалкхаш
Абхази Цийн Республика Ломан-Карабахан Республика Палестина пачхьалкх Къилбаседа Кипран Туркойн Республика Къилба ХӀирийчоь

¹ Коьртаниг Африкехь
² Дакъош Европехь

Европин пачхьалкхаш: ТӀеман-хӀордан ницкъаш

Австри
Албани
Белорусси
Бельги
Болгари
Босни а, Герцеговина а
Йоккха Британи
Мажаройчоь
Германи
Желтойчоь
Гуьржийчоь¹
Дани
Ирланди
Исланди
Испани
Итали
Кхазакхстан²
Латви
Литва
Къилбаседа Македони
Мальта
Молдави
Нидерландаш
Норвеги
Польша
Португали
Росси²
Румыни
Серби
Словаки
Словени
Туркойчоь²
Украина
Финлянди
Франци
Хорвати
Черногори
Чехи
Швейцари
Швеци
Эстони

Бозуш болу мехкаш
Аландан гӀайренаш Мэн гӀайре Фарерийн гӀайренаш

Къобалйанза а, цхьаццамма къобалйина а пачхьалкхаш
Косово Днестрйист

¹ Йерриг йа дакъа Азехь, Европин а, Азин а йукъара доза даккхаре хьаьжжина
² Коьртаниг Азехь

Росси теманашкахула
Пачхьалкхан символаш	Байракх ХӀост Шатлакхан илли
Пачхьалкхан хӀоттам	Гражданалла Конституци Президент Правительство Федералан гулам Йукъараллин палата Суьдан система Конституцин суд Политикин партеш Чоьхьара политика Арахьара политика
Географи	Коьрта гӀала Геологи Минералан ресурсаш Рельеф Климат Латтанаш Ораматаш Дийнаташ Экологи
Истори	Хьалхара истори Киевн Русь Феодалан декъадалар Сийлахь Москохан олалла/Оьрсийн пачхьалкх Российн импери ССРС/РСФСР Российн Федераци
Экономика	Истори Валюта Гознак Промышленность Юьртбахам Транспорт ЗӀе Интернет Пошта истори а, марканаш Пайден маьӀданаш Туризм къоман паркаш дерраг дуьненан тӀехьало Банкан гӀуллакх Страховкан базар Экономикин кӀошташ
ТӀеман ницкъаш	Латтан тӀиера эскарш ХӀаваан-космосан ницкъаш ТӀеман-ХӀордан флот Стратегин Ӏалашонан ракетийн эскарш ХӀаваан-десантан эскарш
Бахархой	ГӀаланаш Яккхийнарш коьрта гӀаланаш Агломерацеш Демографин къоьлла Бахархой миграцеш Бахархой охьаховшар Ярташка охьаховшар Этносаш Меттанаш Дин
Оьздангалла	Ӏилма Дешар Литература Архитектура Суртдилларан говзалла Музыка Театр Опера Балет Цирк Кинематограф МХГӀ телевидени Рунет Ӏиданаш Кухни
Спорт	Автоспорт Альпинизм Баскетбол Волейбол Гимнастика Яй атлетика Лыжийн спорт Самбо Теннис Футбол Хоккей Шахматаш