1886ko Madrilgo tornadoa

Mota

tornado

Data

1886ko maiatzaren 12a

Kokaleku

Carabanchel Alto ^(en)

Carabanchel Bajo ^(en)

Madril

Herrialdea

Espainia

Pertsona hilak

1886ko Madrilgo tornadoa maiatzaren 12an izandako ekaitz bortitza izan zen. Espainiako hiriburuko hegoaldean, tornado batek garai hartan independentea zen Carabanchel Alto udalerria kaltetu zuen, Carabanchel Bajo udalerriari eta Madrilgo hiriari berari ere eragin ziena.^[1] Ekaitzak HM-IE ibilbidea jarraitu zuen.^[2] Kalte material larriak eta hildakoak eragin zituen (47, zenbait iturriren arabera).^[2]^[3] Augusto Arcimís andaluziar meteorologo aitzindariak — 1886ko maiatzaren 22an La Ilustración Española y Americana aldizkarirako egindako kronikan — egun horretan bi tornado bereizi gertatu zirela zehaztu zuen; bata 18:50ean hasi zen Carabanchel Alto inguruan, eta bestea 19:01ean gertatu zen.^[4] Garaiko zientzialariek fenomeno meteorologikoa tornado gisa baino gehiago «zikloi baten igarotze»tzat hartu zuten.^[5]

Benito Pérez Galdósek Misericordia bere eleberrian honela azaldu zuen gertakaria:^[6]

«	Horretan nago, Teresa Conejo, mila errealak utzi nizkizunean bezala, eta kartzelara joatetik salbatu zintudan bezala... Ez duzu gogoratzen? Botanikoko zuhaitzak erauzi zituen zikloiaren urtea eta eguna izan zen.	»
—Misericordia (1897). Benito Pérez Galdós

Erreferentziak

↑ Gayà 2007, 1-2 orr. .
↑ ^a ^b Gayà 2007, 2 orr. .
↑ Agencia EFE 2013.
↑ Argimís 1886, 318 orr. .
↑ Noguès 1886, 1-3 orr. .
↑ Gayà 2007, 19 orr. .

Bibliografia

(Gaztelaniaz) Gayà, Miquel. (2007). «El tornado de Madrid del 12 de mayo de 1886» (pdf) divulgameteo.es.
Arcimís, Augusto. (1886-5-22). «El tornado del 12 de mayo» La Ilustración Española y Americana (Hemeroteca Digital Biblioteca Nacional de España).
(Frantsesez) Noguès, A. F.. (1886). «Le Cyclone du 12 Mai a Madrid» La Nature. Revue des sciences et de leurs applications aux arts et à l'industrie (679): 1-3..
(Ingelesez) Gayà, Miquel. (2007). «The 1886 tornado of Madrid» Atmospheric Research 83 (2–4): 201-210. ISSN 0169-8095..
(Gaztelaniaz) Agencia EFE. (2013-5-21). «Madrid, 1886: Un tornado similar al de Oklahoma deja 47 muertos» ABC.