Alessandria

Alessandria Lissàndria
Italiako udalerria
Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Italia
Eskualdea	Piemonte
Probintzia	Alessandriako probintzia
Alkatea	Giorgio Abonante (en)
Izen ofiziala	Alessandria
Jatorrizko izena	Lissàndria
Posta kodea	15121–15122
ISTAT kodea	006003
Geografia
Koordenatuak	44°54′48″N 8°37′12″E / 44.9133°N 8.62°E / 44.9133; 8.62
Azalera	203.57 km²
Altuera	95 m
Mugakideak	Castellazzo Bormida, Castelletto Monferrato, Felizzano, Frugarolo, Montecastello, Oviglio, Pecetto di Valenza, Alluvioni Piovera (en) , Quargnento, San Salvatore Monferrato, Tortona, Valenza, Bosco Marengo, Pietra Marazzi, Sale eta Solero
Demografia
Biztanleria	91.059 (2023ko urtarrilaren 1a) 72 (2022)
Dentsitatea	447,31 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia	0131
Ordu eremua	UTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuak	Alba Iulia, Argenteuil, Jeriko, Hradec Králové, Karlovac, Riazan eta Rosario
Katastro kodea	A182
Sailkapen sismikoa	3 (Txikia)
Matrikula	AL
comune.alessandria.it

Alessandria (piemonteraz: Lissandria) Italiako ipar-mendebaldeko Piemonte eskualdean kokatutako udalerria eta Alessandriako probintziaren hiriburua da. Tanaro ibaiaren ertzean dago. 2012an 95.149 biztanle zituen^[1].

Historia

Alessandria hiria 1168. urtean sortu zuten, lehendik zegoen herrigune batean, Lonbardiako Ligaren gotorlekutzat. Italia iparraldeko udalerrien askatasuna aldarrikatzen zuten, Frederiko I.a Bizargorriaren erasoetatik babestuz. XII. mendean Civitas Nova izena zeukan hiriak. Gaur egungo izena enperadorearen etsai zen Alexandro III.a Aita santuarengandik datorkio. 1198. urtetik aurrera udalerri askea izan zen.

1348. urtetik aurrera Milango Dukerrian sartuta egon zen. 1707. urtetik aurrera Savoiako etxearen menpekoa izan zen, eta handik iritsi zen Piemontekoa izatera. 1800. urtean Napoleon Bonaparte Marengoko guduan nagusitu zenetik, Alessandria Frantziako eremu bihurtu zen, Marengo departamenduko hiriburu hain zuzen ere. Orduan beste gotorleku bat egin zuten hirian. 1814. urtean Savoiakoek berriro eskuratu zuten Alessandria, Sardiniako Erresumarako.

Bigarren Mundu Gerran Aliatuen eraso asko jasan izan zituen Alessandriak, larrienak 1944. urteko apirilean (238 hildako eta ehunka zauritu) eta 1945. urteko apirilean (160 lagun hilda, 60 ume tartean).

Ekonomia

Industria-jarduera hauek dira nagusi Alessandrian: kapelagintza, elikagaigintza, papergintza, elektroteknika, metalmekanika, ehungintza eta kimika.

Turismoko erakargarriak

• Herriko Jauregia (Palazzo Rosso)
• Alessandriako katedrala (Cattedrale dei Santi Pietro e Marco)
• Santa Maria di Castello eliza (Chiesa di Santa Maria di Castello)
• Guasco jauregia (Palazzo Guasco Gallarati di Bisio)
• Alessandriako zitadela (Cittadella di Alessandria)
• Marengoko guduaren Museoa
• Aisialdirako ekintzak Morbellon: mendiko txirrindularitza, upeltegiak, ekitazioa eta landa-turismoa.

Pertsona ezagunak

• Umberto Eco (1932-2016), idazlea.

Erreferentziak

Kanpo estekak

• Webgune ofiziala
• Gida
• Turismoko gida

• Datuak: Q6088
• Multimedia: Alessandria / Q6088