Iñupiaq

Iñupiaq
Geografia
Mota	etnia
Biztanleria (osoa)	13.500
Hizkuntza	inupiaq, ingeles eta errusiera
Erlijioa	Animismo
Estatua	Alaska

Iñupiaq herria (iñuk-piaq formatik: benetako pertsona; pluralez Iñupiat, eta Inupiat, Inupiaq eta Inupik eran ere idatzia) historiaurreko garaietatik Alaskako ipar eta mendebaldean bizi diren amerikar natibo nomadak dira. Inuit nazioaren parte dira. ^[1] 2010ko Amerikako erroldaren arabera, 25 mila iñupiaq inguru daude Alaskan, 33.000 munduan, batzuk Kanadako iparraldeko berezko komunitate batean, besteak erbestean.

Bizibide tradizionala egin izan dute ehizan (elur-oreinak, altzeak, fokak eta baleak), arrantzan (izokina, bakailaoa, amuarraina) eta sasoiko baia biltzen. ^[2] Baleen ehiza iñupiaqen jarduera garrantzitsuenetako bat da. Balea bat hiltzen denean, komunitate osoa elkartzen da haragia biltzeko eta partekatzeko. ^[3] Iñupiaq talde gehienak kostaldekoak dira, baina barnealdeko komunitateak ere badira, Nunamiut izeneko herria, elur-oreinen ehizan berezitutakoak.^[4]

Iñupiaqera da beren hizkuntza, zenbait aldaeratan berezitua.

Iruditegia

Anaktuvuk Pass-eko komunitateko dantzaria eta musikariak.
Iñupiaq familia, Noatak, Alaska, 1929.
Nowadluk Ootenna, emakumezko iñupiaqa, 1907.
Balearen harrapaketa tradizionalaren ondoren, Barrown, 2017.
Ongi etorri Barrowra, kartel elebiduna.

Erreferentziak

↑ «Inupiat» Travel Alaska.
↑ «The Inupiat People» Kikiktagruk Inupiat Corporation.
↑ protectthearctic.com. «Indigenous Peoples of the Arctic Refuge | Gwich'in and Iñupiat» www.protectthearctic.org.
↑ (Ingelesez) «Nunamiut: The Caribou People (U.S. National Park Service)» www.nps.gov (Noiz kontsultatua: 2024-03-15).