Karel Marinus Giltay

Karel Marinus Giltay
Karel Marinus Giltay
Algemene informatie
Geboren 17 maart 1811
Rotterdam
Overleden 15 september 1891
Wageningen
Nationaliteit Nederlands
Land Nederland
Beroep medicus

Karel Marinus Giltay (Rotterdam, 17 maart 1811 – Wageningen, 15 september 1891) was een Nederlandse arts. Hij was, onder andere in het Bataafsch Genootschap der Proefondervindelijke Wijsbegeerte, actief als popularisator der natuurwetenschappen.

Biografie

Karel Marinus Giltay werd geboren te Rotterdam op 17 maart 1811. Zijn ouders waren Maria Johanna van Pesch en Karel Johannes Giltay.[1]

Hij was gedurende een jaar leerling aan de klinische school te Rotterdam. Daarna studeerde hij geneeskunde in Leiden, van sept. 1830 tot 1834,[2] waar hij op 10 mei 1834 promoveerde. Vervolgens vestigde hij zich als arts te Rotterdam.

In 1847 trouwde hij met Dorothea Johanna Cornelia Kerkhoven (1824-1870). Ze kregen zes kinderen.[3]

In 1877 trouwde hij opnieuw, met Adriana Louisa Hool (1855-1931).[4]

Karel Marinus Giltay overleed te Wageningen op 15 september 1891.[5]

Giltay was in 1849 betrokken bij de oprichting van de Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst en in 1856 bij de uitgave van het Nederlandsch Tijdschrift voor Geneeskunde. Aan dat tijdschrift leverde hij verschillende bijdragen.

Giltay hield zich, behalve met medische activiteiten en publicaties, ook bezig met de natuurwetenschappen. In 1843 was hij al lid van het Bataafsch Genootschap geworden.[6]

Hij trad dertig jaar lang op als "lector" van het Genootschap[7] en ook enige tijd "directeur".[8]

Bekend is het bezoek dat hij bracht aan Louis Pasteur.[9]

Bibliografie

Tot de publicaties van Giltay behoren o.a.:

  • Giltay, K.M. (1832). Caroli Marini Giltay, Roterdamensis, medicinae in Academia Lugduni-Batava studiosi, Commentatio de Esoce Lucio : neurologice descripto et cum reliquis vertebratis animalibus comparto. S. en J. Luchtmans, Lugduni Batavorum (Leiden). OCLC 1144181123
  • Giltay, K.M. (1834). Dissertatio anatomico-physiologica inauguralis de nervo sympathico: Quam ... ex auctoritate ... Jacobi Cornelii Broers.. Van der Hoek, Lugduni Batavorum. OCLC 71413692
  • Giltay, K.M. (1853). Redevoering bij gelegenheid der feestviering van het vijfentwintigjarig bestaan der geneeskundige school te Rotterdam. M. Wijt & Zonen, Rotterdam. OCLC 959497567 (zie ook deze scan)
  • Giltay, K.M. (1856). Het materialisme van den laatsten tijd. Bestreden in eene redevoering, gehouden bij het Bataafsch Genootschap, te Rotterdam, op den 21 November 1856. M. Wijt & Zonen, Rotterdam. Gearchiveerd op 22 juni 2020. OCLC 825103984 (recensie in De Gids 1857, II, p. 123-134)
  • Giltay, K.M. (1863). Een Blik op A. von Humboldt. Heidelberg. Een bezoek bij Pasteur. De bekende krachten der natuur. Redevoeringen, etc.. M. Wijt & Zonen, Rotterdam. Gearchiveerd op 22 juni 2020. OCLC 1129256072

Voetnoten

  1. Karel Marinus Giltay. Bevolkingsreconstructie Stad Rotterdam 1811 t/m 1930. Gearchiveerd op 21 juni 2020. Geraadpleegd op 18 juni 2020.
  2. Voor zijn studietijd zie: Jan Bastiaan Molewater (1999). "Hoe zal het met mij afloopen" : het studentendagboek 1833-1835. Uitgeverij Verloren, Hilversum. Gearchiveerd op 21 juni 2020. (zie o.a. verwijzingen op pag. 23, 52, 54, 63 en 99).
  3. Karel Marinus Giltay (1811-1891). genealogie online. Gearchiveerd op 21 juni 2020. Geraadpleegd op 18 juni 2020.
  4. Marriage on December 20, 1877 in Rotterdam. open archives. Gearchiveerd op 23 juni 2020. Geraadpleegd op 18 juni 2020.
  5. Death on September 15, 1891 in Wageningen. open archives. Gearchiveerd op 23 juni 2020. Geraadpleegd op 18 juni 2020.
  6. Programma van het Bataafsch Genootschap der proefondervindelijke Wijsbegeerte, te Rotterdam. Algemene konst- en letter-bode voor het jaar 1843, no. 26 (23 juni) 415 (23 juni 1843).
  7. Rede, uitgesproken door den Voorzitter van Directeuren, Dr. R. de Josselin de Jong, ter Algemeene Vergadering van het Bataafsch Genootschap op 20 September 1919 te Rotterdam. Nieuwe verhandelingen van het Bataafsch genootschap der proefondervindlijke wijsbegeerte te Rotterdam (1919). Geraadpleegd op 20 juni 2020. "Dr. K.M. Giltay, den merkwaardigen medicus, die met zijn dertig-jarig lectoraat alle andere lesgevers ver achter zich laat: een pittige, strijdlustige figuur, veelzijdig en belezen, die in zijn lessen over natuurkunde ook de schoone sexe wist te boeien en op bijna zestig-jarigen leeftijd een reeks van voordrachten hield speciaal voor dames (...)"
  8. Bataafsch Genootschap der Proefondervindelijke Wijsbegeerte. Verzameling overdrukken en krantenknipsels, 1836-1899, Volume 5 24 (1892).
  9. Zie ook Giltay 1863.

Bronnen

  • Simon Thomas (1918). Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek (deel 4), "Giltay, Karel Marinus". Gearchiveerd op 22 juni 2020. Geraadpleegd op 20 juni 2020.
  • verschillende verwijzingen in het Levensbericht van Johan Martinus Obreen (Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1878, door J.J. Backer Dirks).
  • In memoriam in Nederlandsch Tijdschrift voor Geneeskunde, 1891 (onder het kopje "Binnenland")