Nederlandse hockeyploeg (vrouwen)

Nederlandse hockeyploeg (vrouwen)
Bijnaam	Oranje
Associatie	Koninklijke Nederlandse Hockeybond
Bondscoach	Paul van Ass
Stadion	variërend
Meeste interlands	Minke Smabers (309)
Topscorer	Maartje Paumen (195)
FIH-wereldranglijst	1e (31 december 2023)
Eerste interland
België 2 - 1  Nederland (Antwerpen, België; 23 maart 1926)
Grootste overwinning
Nederland 15 - 0  België (Keulen, Duitsland; 19 augustus 1999)
Zwaarste verlies
Engeland 8 - 0  Nederland (Folkestone, Engeland; 2 april 1938)
Portaal    Sport

De Nederlandse hockeyploeg is het team van vrouwelijke hockeyers dat Nederland vertegenwoordigt op internationale toernooien. De Nederlandse damesploeg is de meest succesvolle ploeg aller tijden op het Europees kampioenschap hockey met twaalf titels en het wereldkampioenschap hockey met negen FIH-titels en drie IFWHA-titels. Daarnaast won het zevenmaal de Champions Trophy (samen met Argentinië mede-recordhouder), tweemaal de Hockey World League, viermaal de Hockey Pro League en won het viermaal goud op de Olympische Spelen. Hiermee is het qua Olympische titels recordhouder. De huidige bondscoach is Paul van Ass.

Geschiedenis

Nederland speelt van oudsher een dominante rol in het vrouwenhockey, dat tegen het einde van de negentiende eeuw langzaam maar zeker op gang kwam. Omdat het in de nadagen van het victoriaanse tijdperk onmogelijk was dat een dergelijke en van oorsprong Engelse sport zowel door mannen als door vrouwen werden beoefend binnen één vereniging, ontstonden gaandeweg zelfstandige dameshockeyclubs.

Op 16 oktober 1911 volgde de oprichting van een eigen bond: de Nederlandse Dames Hockey Bond (NDHB). Een kleine en vrijblijvende competitie met deelname van acht clubs ging van start, waarbij tot 1927 gespeeld werd volgens de zogeheten 'Nederlandse regels'. Net als de mannen gingen de vrouwen een jaar later over op de toen internationaal geldende spelreglementen.

Op last van de Duitse bezetter sloot de NDHB zich tijdens de Tweede Wereldoorlog aan bij de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond (KNHB), met als gevolg dat de voorzitster van de damesbond het eerste vrouwelijke bestuurslid van de KNHB werd. Een fusie tussen beide organen volgde in 1954. Drie jaar eerder, in 1951, nam Nederland het voortouw met het organiseren van het eerste internationale vrouwentoernooi, met deelname van Franse en Zwitserse teams. In de jaren vijftig en zestig deed het Nederlandse vrouwenteam mee aan tal van mondiale toernooien.

Probleem was het bestaan van twee elkaar min of meer beconcurrerende en overkoepelende organisaties, met enerzijds de wereldhockeybond FIH en anderzijds de International Federation of Women's Hockey Associations (IFWHA). De laatste was begin van de eeuw op initiatief van Groot-Brittannië ontstaan, en organiseerde vanaf 1930 om de vier jaar een groot internationaal toernooi. Nederland (NDHB) sloot zich in 1930 aan bij de IFWHA.

In 1971 won Nederland in Auckland (Nieuw-Zeeland) het eerste officiële wereldkampioenschap van de IFWHA. Drie jaar later, in het beroemde Wembley-stadion in Londen, won het nationale elftal voor de eerste keer in de hockeygeschiedenis van de tot dan toe oppermachtige collega's uit Engeland. Maar als de vrouwen ooit wilden meedoen aan de Olympische Spelen, dan moest sprake zijn van eenheid. In 1973 volgde de eerste toenadering tussen de FIH en de IFWHA, waarna vijf jaar later de samenwerking tussen beide organen van de grond kwam. In 1982 ging de IFWHA uiteindelijk officieel op in de FIH, en was sprake van de door het IOC zo gewenste eenheid. Vrouwenhockey stond in 1980, bij de Olympische Spelen in Moskou, voor het eerst op het olympisch programma. De Nederlandse dameshockeyploeg ontbrak in de Russische hoofdstad vanwege de internationale boycot.

In oktober 2015 stelde de KNHB Alyson Annan aan als bondscoach, zij was succesvol leidde Oranje o.a. naar één wereldtitel, drie Europese titels en Olympisch Goud in Tokio.^[1] Na de Olympische spelen in 2021 kwamen berichten van een angstcultuur naar buiten. Hierop stelde de KNHB een onderzoek in.^[2] Op 12 januari 2022 meldde de KNHB dat ze de samenwerking met bondscoach Alyson Annan per direct stopzette vanwege de angstcultuur. De bond en Annan zouden van mening verschillen over de aanpak van het probleem.^[3] Speelster reageerde wisselend op het vertrek.^[1][4] De KNHB stelde Jamilon Mülders aan als interim-bondscoach.^[5]

Prestaties op eindrondes

Veldhockey

Jaar	Champions Trophy	Europees kampioenschap	Olympische Spelen	Wereldkampioenschap	Hockey World League Hockey Pro League
1971				1 IFWHA WK 1971 Auckland
1972				1 WK 1972 Barcelona
1974				1 WK 1974 Mandelieu
1975				4e IFWHA WK 1975 Edinburgh
1976				2 WK 1976 West-Berlijn
1978				1 WK 1978 Madrid
1979				1 IFWHA WK 1979 Vancouver
1980			boycot OS 1980 Moskou
1981				2 WK 1981 Buenos Aires
1983				1 WK 1983 Kuala Lumpur
1984		1 EK 1984 Rijsel	1 OS 1984 Los Angeles
1985
1986				1 WK 1986 Amstelveen
1987	1 CT 1987 Amstelveen	1 EK 1987 Londen
1988			3 OS 1988 Seoel
1989	5e CT 1989 Frankfurt
1990				1 WK 1990 Sydney
1991	3 CT 1991 Berlijn	4e EK 1991 Brussel
1992			6e OS 1992 Barcelona
1993	2 CT 1993 Amstelveen
1994				6e WK 1994 Dublin
1995	geen deelname	1 EK 1995 Amstelveen
1996			3 OS 1996 Atlanta
1997	3 CT 1997 Berlijn
1998				2 WK 1998 Utrecht
1999	2 CT 1999 Brisbane	1 EK 1999 Keulen
2000	1 CT 2000 Amstelveen		3 OS 2000 Sydney
2001	2 CT 2001 Amstelveen
2002	3 CT 2002 Macau			2 WK 2002 Perth
2003	3 CT 2003 Sydney	1 EK 2003 Barcelona
2004	1 CT 2004 Rosario		2 OS 2004 Athene
2005	1 CT 2005 Canberra	1 EK 2005 Dublin
2006	3 CT 2006 Amstelveen			1 WK 2006 Madrid
2007	1 CT 2007 Quilmes	2 EK 2007 Manchester
2008	3 CT 2008 Mönchengladbach		1 OS 2008 Peking
2009	3 CT 2009 Sydney	1 EK 2009 Amstelveen
2010	2 CT 2010 Nottingham			2 WK 2010 Rosario
2011	1 CT 2011 Amstelveen	1 EK 2011 Mönchengladbach
2012	3 CT 2012 Rosario		1 OS 2012 Londen
2013		3 EK 2013 Boom			1 HWL 2012-13
2014	3 CT 2014 Mendoza			1 WK 2014 Den Haag
2015		2 EK 2015 Londen			5e HWL 2014-15
2016	2 CT 2016 Londen		2 OS 2016 Rio de Janeiro
2017		1 EK 2017 Amstelveen			1 HWL 2016-17
2018	1 CT 2018 Changzhou			1 WK 2018 Londen
2019		1 EK 2019 Antwerpen			1 HPL 2019
2021		1 EK 2021 Amstelveen	1 OS 2020 Tokio		1 HPL 2020
2022				1 WK 2022 / Amstelveen/Terrassa	2 HPL 2022
2023		1 EK 2023 Mönchengladbach			1 HPL 2023
2024			?e OS 2024 Parijs		1 HPL 2024

Zaalhockey

• Wereldkampioenschap indoor:
  • WK 2023 (Pretoria, Zuid-Afrika): 1
  • WK 2018 (Berlijn, Duitsland): 2
  • WK 2015 (Leipzig, Duitsland): 1
  • WK 2011 (Poznań, Polen): 2
  • WK 2007 (Wenen, Oostenrijk): 1
  • WK 2003 (Leipzig, Duitsland): 2
• Europees kampioenschap indoor:
  • EK 2022 (Hamburg, Duitsland): 2
  • EK 2020 (Minsk, Wit-Rusland): 2
  • EK 2018 (Praag, Tsjechië): 2
  • EK 2016 (Minsk, Wit-Rusland): 1
  • EK 2014 (Praag, Tsjechië): 1
  • EK 2012 (Leipzig, Duitsland): 4e
  • EK 2010 (Duisburg, Duitsland): 4e
  • EK 2008 (Almeria, Spanje): 3
  • EK 2006 (Eindhoven, Nederland): 2
  • EK 2004 (Eindhoven, Nederland): 2
  • EK 1987 (Bad Neuenahr-Ahrweiler, Duitsland): 2
  • EK 1984 (Londen, Engeland): 2
  • EK 1977 (Brussel, België): 2
  • EK 1974 (Arras, Frankrijk): 2

Selectie

Voorgaande selecties

Spelersrecords

Meeste interlands^[6]

Laatst bijgewerkt: 29 juni 2024

Meeste doelpunten

Laatst bijgewerkt: 29 juni 2024

Bondscoaches sinds 1965

• 1965-1974 - Jo Jurissen
• 1975-1977 - Riet Küper
• 1977-1980 - Huib Timmermans
• 1980-1989 - Gijs van Heumen
• 1989-1993 - Roelant Oltmans
• 1993-1994 - Bert Wentink
• 1994-2000 - Tom van 't Hek
• 2001-2008 - Marc Lammers
• 2008-2010 - Herman Kruis
• 2010-2014 - Max Caldas
• 2014-2015 - Sjoerd Marijne
• 2015-2022 - Alyson Annan
• 2022-2022 - Jamilon Mülders (ad interim)
• 2022-heden - Paul van Ass

Zie ook

• Lijst van Nederlandse hockeyinternationals

Zie de categorie Nederlandse hockeyploeg (vrouwen) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.