Puberteitsremmers

Puberteitsremmers (ook wel puberteitsblokkers of hormoonblokkers genoemd) zijn geneesmiddelen die worden gebruikt om de puberteit bij kinderen uit te stellen. De meest gebruikte puberteitblokkers zijn Gonadotropine-vrijzettend hormoon (GnRH)-agonisten, die de productie van geslachtshormonen onderdrukken, waaronder testosteron en oestrogeen.[1][2]

Vaak wordt de merknaam van een remmer gebruikt, bijvoorbeeld Decapeptyl is een puberteitsremmer die in België wordt voorgeschreven. In het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten schrijft men vaak Lupron voor.

Gebruik

Vroegtijdige puberteit

Puberteitsremmers worden gebruikt bij voortijdige puberteit.

Genderbevestigende zorg

Zie ook: Genderbevestigende zorg en Dutch protocol

Naast hun gebruik bij de behandeling van vroegrijpe puberteit, waarbij de puberteit op ongewoon jonge leeftijd (en soms dwerggroei) bij kinderen optreedt, worden puberteitsblokkers ook offlabel gebruikt bij genderbevestigende zorg voor transgender kinderen om de ontwikkeling te vertragen van ongewenste geslachtskenmerken.[3]

De kerngedachte bij het gebruik van puberteitsremmers was als 'pauzeknop', om transgenderjongeren meer tijd te geven om hun genderidentiteit te verkennen. In recentere jaren (2020-2023) is men tot andere inzichten gekomen.[4][5] Gebruik van de hormonenremmers is een actieve stap in het gendertraject, die heel weloverwogen genomen dient te worden.[4] In Finland, Zweden en Noorwegen worden ze slechts nog in onderzoeksverband voorgeschreven.[6]

Bijwerkingen

De meest onderzochte bijwerking van puberteitsremmers is botontkalking[7][8]. Onderzoek naar langetermijneffecten op welzijn, hersenontwikkeling, cognitief functioneren, vruchtbaarheid, orgasme en seksueel functioneren is beperkt.[9][10]

Door puberteitsremming kan een transvrouw minder penisweefsel hebben dan een cisgender man. Hierdoor is een vaginaplastiek aan de hand van penisinversie vaak lastig uit te voeren. Als alternatief gebruikt men dan weefsel van de darm of buikvlies gebruiken. Bij de eerstgenoemde alternatieve ingreep is er een grotere kans op complicaties tijdens en na de operatie in vergelijking met standaard penisinversie.[11]

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Puberty blocker op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

  1. ↑ Hemat, R.A.S.. Andropathy.
  2. ↑ Puberty blockers for transgender and gender-diverse youth. Mayo Clinic. Geraadpleegd op 24 november 2023.
  3. ↑ Stevens J, Gomez-Lobo V, Pine-Twaddell E - Verzekeringsdekking van puberteitblokkerende therapieën voor transgender jongeren in Kindergeneeskunde, volume 136, deel 6, paginas 1029–31
  4. ↑ a b Puberteitsremmers, Transgenderinfo.be, Puberteitsremmers zijn dus geen “pauzeknop”, zoals soms wordt beweerd, maar een actieve stap in het gendertraject, die heel weloverwogen genomen dient te worden.
  5. ↑ "Fel debat over puberteitsremmers en mannelijke/vrouwelijke hormonen: "Wat jullie doen, is een experiment op kinderen"", VRT NWS, 29 maart 2023. Geraadpleegd op 24 november 2023.
  6. ↑ Nederlandse experts: bewijs genderbehandeling onvoldoende. Zembla. BNNVARA (26 oktober 2023). Gearchiveerd op 8 november 2023. Geraadpleegd op 8 november 2023.
  7. ↑ Longer treatment with puberty-delaying medication in transgender youth leads to lower bone mineral density. Endocrine Society (12 juni 2022). Geraadpleegd op 24 november 2023.
  8. ↑ Bone mass in young adulthood following gonadotropin-releasing hormone analog treatment and cross-sex hormone treatment in adolescents with gender dysphoria. PubMed. Geraadpleegd op 24 november 2023.
  9. ↑ (December 2016). Transgender youth: current concepts. Annals of Pediatric Endocrinology & Metabolism 21 (4): 185–192. PMID 28164070. PMC 5290172. DOI: 10.6065/apem.2016.21.4.185. “The primary risks of pubertal suppression in gender dysphoric youth treated with GnRH agonists include adverse effects on bone mineralization, compromised fertility, and unknown effects on brain development.”.
  10. ↑ (2012). Clinical management of gender dysphoria in children and adolescents: the Dutch approach. Journal of Homosexuality 59 (3): 301–20. PMID 22455322. DOI: 10.1080/00918369.2012.653300.
  11. ↑ (September 2017). Buying time or arresting development? The dilemma of administering hormone blockers in trans children and adolescents. Porto Biomedical Journal 2 (5): 153–156. PMID 32258611. PMC 6806792. DOI: 10.1016/j.pbj.2017.06.001.