Żydowska Szkoła Rzemieślnicza „Talmud Tora”
![]() Talmud Tora | |
Państwo |
|
---|---|
Miejscowość | |
Adres | ul. Pomorska 46/48 |
Położenie na mapie Łodzi ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego ![]() | |
![]() |
Żydowska Szkoła Rzemieślnicza „Talmud Tora” – szkoła, w której w latach 1901–1939 uczyła się żydowska młodzież. Mieściła się przy ulicy Średniej 46/48 (obecnej ul. Pomorskiej) w Łodzi.
Historia
Łódzka „Talmud Tora” została założona przez działające w XIX wieku Żydowskie Towarzystwo Dobroczynności dla młodzieży żydowskiej.
W końcu lat osiemdziesiątych XIX wieku postępowi Żydzi w Łodzi, skupieni w organizacji Talmud Tora, wśród których byli miejscowi przemysłowcy: Izrael Poznański, Markus Silberstein, Salomon Barciński, Hugo Wulfsohn, Herman Konstadt, Zygmunt Jarociński i Szaja Rosenblatt, podjęli inicjatywę utworzenia w Łodzi żydowskiej szkoły rzemieślniczej (według obecnej nomenklatury zawodowej).
Architektura
Pierwszą siedzibą łódzkiej Talmud Tory, otwartej w 1890, była wynajęta częściowo kamienica przy ul. Zachodniej 20. Nowy gmach szkoły przy ul. Średniej 46/48, który wybudowano w latach 1900–1901 według projektu Gustawa Landau-Gutentegera, ufundowali małżonkowie Berta i Zygmunt Jarocińscy, którzy w ten sposób uczcili 50-lecie swojego związku małżeńskiego. Z okazji inauguracji działalności szkoły w nowym budynku Jarocińscy ofiarowali dodatkowo 5 tys. rubli, fundując stypendium dla ucznia tej szkoły ich imienia.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/%C5%81%C3%B3d%C5%BA%2C_ul._Pomorska%2C_Talmud_Tora_-_panoramio.jpg/220px-%C5%81%C3%B3d%C5%BA%2C_ul._Pomorska%2C_Talmud_Tora_-_panoramio.jpg)
W latach 1901–1939 młodzież żydowska uczyła się tu przede wszystkim tkactwa i mechaniki. Naukę przedmiotów zawodowych uzupełniały zajęcia z zakresu nauk humanistycznych.
Gmach szkoły nie przetrwał w stanie pierwotnym. Po II wojnie światowej dobudowano czwartą kondygnację, niszcząc pierwotny wygląd górnej części gmachu. Obecnie w budynku mieści się Wydział Nauk o Wychowaniu Uniwersytetu Łódzkiego.
Jednym z dyrektorów szkoły był Jan Kirszrot.
Zobacz też
Bibliografia
- Talmud Tora (Gazeta Wyborcza)