Ałykuł Osmonow

Ałykuł Osmonow

Portret poety na banknocie 200 som
Data urodzenia	21 marca 1915
Data śmierci	12 grudnia 1950
Zawód, zajęcie	poeta
Multimedia w Wikimedia Commons

Ałykuł Osmonow (ur. 21 marca 1915, zm. 12 grudnia 1950) – kirgiski poeta.

Życiorys

Osmonow urodził się w Kaptal-Aryk w rejonie Panfiłow w Kirgistanie. Był sierotą i wychowywał się w sierocińcu w Biszkeku, a potem w Tokmoku. W 1929 roku rozpoczął studia w szkole pedagogicznej w Biszkeku. Po ich ukończeniu w 1933 roku rozpoczął karierę dziennikarską, pracując dla kilku gazet kirgiskich. W 1938 roku został członkiem Związku Pisarzy, a w latach 1939–1940 pełnił funkcję sekretarza naczelnego Kirgiskiego Związku Pisarzy^[1].

W 1930 roku opublikował swój pierwszy wiersz, a w 1935 roku pierwszy tomik. Opublikował około 500 wierszy^[2]. Przetłumaczył między innymi na język kirgiski Rycerza w tygrysiej skórze Szoty Rustaweliego, szekspirowskiego Otella oraz Eugeniusza Oniegina Puszkina^[3].

Zmarł na gruźlicę w Biszkeku w 1950 roku, w wieku 35 lat. Został pochowany na cmentarzu Ała Archa w Biszeku^[4]. Jego utwory były tłumaczone na język rosyjski i estoński^[5]. W 2015 roku przetłumaczono je na język turecki i w Ankarze ukazał się tomik jego wierszy^[6].

Nagrody

• 31.01.1939 Order „Znak Honoru”^[2]
• 1950 Nagroda Państwowa ZSRR
• 1967 pośmiertnie Nagroda Leninowska

Upamiętnienie

• 8 marca 2012 roku odbyła się premiera pełnometrażowego filmu Miezgił żana Ałykuł Ajdaja Czotujewoja^[7].
• 1 kwietnia 2015 roku Biblioteka Narodowa Republiki Kirgiskiej zostało nadane imię Ałykuła Osmonowa^[8] z okazji 100. rocznicy urodzin poety^[9].
• W październiku 2015 roku w budynku biblioteki narodowej republiki kirgiskiej zostało otwarte muzeum Osmonowa^[10].
• W 1986 roku Związek Pisarzy Kirgistanu ustanowił nagrodę literacką im. A. Ałykuła Osmonowa^[11].
• Muzeum Ałykuła Osmonowa we wsi Kaptal-Aryk^[12].
• w 2000 roku powstało Dom-Muzeum Ałykuła Osmonowa w Biszkeku^[13].
• Gimnazjum im. Osmonowa w Czołpon-Ata^[14].
• Jego portret i fragment jego poezji znajdują się na kirgiskim banknocie 200 som^[15].

Przypisy