Abraham Goldfaden

Abraham Goldfaden
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

24 lipca 1840
Starokonstantynów

Data i miejsce śmierci

9 stycznia 1908
Nowy Jork

Język

jidysz, hebrajski

Dziedzina sztuki

dramatopisarz, poeta

Ważne dzieła
  • Di bejde Kuni-Leml (1882)
  • Czarodziejka (1882)
  • Sulamita (1883)
  • Bar Kochba (1887)
Multimedia w Wikimedia Commons

Abraham Goldfaden (ur. 24 lipca 1840 w Starokonstantynowie na Wołyniu, zm. 9 stycznia 1908 w Nowym Jorku[1]) – żydowski dramatopisarz i poeta, tworzący w językach jidysz i hebrajskim.

Pozostawał pod wpływem idei oświecenia żydowskiego Haskala. Uważany za twórcę nowoczesnego żydowskiego teatru[2] oraz żydowskiej opery; w roku 1876 założył Jassach teatralny zespół objazdowy, dla którego pisał teksty i muzykę[1]. Wystawiał sztuki w Odessie, Warszawie, Paryżu, Londynie i Lwowie. W roku 1903 zamieszkał w Nowym Jorku, gdzie założył szkołę dramatyczną. Był autorem ponad 50 sztuk, inspirowanych głównie folklorem[1], z których pochodzą popularne do czasów obecnych piosenki. Pisał także komedie: Di bejde Kuni-Leml[1] ['obaj Kuni-Leml'] (1882), Czarodziejka[1] (1882 (wystawione w Polsce w 1889), oraz dramaty historyczne: oparty na biblijnej Pieśni nad pieśniami dramat Sulamita[1] 1883, wystawiony w Polsce w 1887), czy związane z historią narodu żydowskiego: Bar Kochba[1] (1887), Dr Almosado[1], Juda Macabi[1].

  • Okładka libretta sztuki Bar Kochba
    Okładka libretta sztuki Bar Kochba
  • Strona tytułowa sztuki די צווי קוני לעמעל (Di bejde Kuni-Leml)
    Strona tytułowa sztuki די צווי קוני לעמעל (Di bejde Kuni-Leml)
  • Popiersie Abrahama Goldfadena w Jassach w Rumunii
    Popiersie Abrahama Goldfadena w Jassach w Rumunii

Przypisy

  1. a b c d e f g h i Anna Maria Szczepan Wojnarska: Goldfaden Abraham. sztetl.org.pl. [dostęp 2019-02-03]. (pol.).
  2. Abraham Goldfaden – ojciec teatru żydowskiego. [w:] Wykaz tematów prac licencjackich obronionych w Katedrze i Instytucie Judaistyki [on-line]. Instytut Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2013-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 maja 2014)]. (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Free song lyrics in Yiddish and sheet music by Abraham Goldfaden http://ulrich-greve.eu/free/goldfaden.html
  • Utwory Abrahama Goldfadena w serwisie Polona.pl
  • ISNI: 0000000081463621
  • VIAF: 66613610
  • LCCN: n87933242
  • GND: 119119013
  • BnF: 13339534k
  • SUDOC: 112164595
  • SBN: CFIV138547
  • NLA: 35974478
  • NTA: 162959435
  • BIBSYS: 5021841
  • CiNii: DA12485439
  • Open Library: OL170087A
  • PLWABN: 9810582940305606
  • NUKAT: n93125732
  • OBIN: 69886
  • J9U: 987007261838105171
  • LIH: LNB:UW3;=BL
  • PWN: 3906435
  • Britannica: biography/Avrom-Goldfaden
  • NE.se: abraham-goldfaden
  • VLE: avram-goldfaden
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 22529