Amfibrach

Amfibrach (gr. amphíbrachys, dosł. z obu stron krótki) w metryce iloczasowej – stopa metryczna składająca się z trzech sylab: jednej długiej między dwiema krótkimi.

W polskich wierszach odpowiednikiem jest sekwencja składająca się z jednej sylaby akcentowanej między dwiema nieakcentowanymi. W języku polskim występuje bardzo często, prawie[1] każdy trzysylabowy wyraz jest amfibrachem (np. kolega), łatwo też układać z amfibrachów wiersze sylabotoniczne, np.

Po morzach wędrował, był kiedyś Farysem,
Pod palmą spoczywał, pod ciemnym cyprysem,
Z modlitwą Araba był w gmachach Khaaba,
(…)

(Juliusz Słowacki, Duma o Wacławie Rzewuskim)

Przypisy

  1. Nie licząc wyrazów akcentowanych proparoksytonicznie, np.: poszliśmy, zrobiłbyś, fizyka, osiemset.

Bibliografia

  • Wiktor J. Darasz, Amfibrach, Język Polski, 1-2/1999, s.105-111.
  • Maria Dłuska, Studia z teorii i historii wersyfikacji polskiej, tom II, Warszawa 1978.
  • Kazimierz Wóycicki, Forma dźwiękowa prozy polskiej i wiersza polskiego, Warszawa 1960.
  • p
  • d
  • e
Stopy metryczne
Dwusylabowe
  • pirychej (˘ ˘), jamb (˘ ¯), trochej (¯ ˘), spondej (¯ ¯)
Trzysylabowe
  • daktyl (¯ ˘ ˘), amfibrach (˘ ¯ ˘), anapest (˘ ˘ ¯), amfimakr (¯ ˘ ¯)
Czterosylabowe
  • peon III (˘ ˘ ¯ ˘), jonik (˘ ˘ ¯ ¯ albo ¯ ¯ ˘ ˘), dytrochej (˘ ¯ ˘ ¯)
Encyklopedia internetowa (tetramoraic foot):
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 2242