Anton Bruckner

Data i miejsce urodzenia

4 września 1824
Ansfelden

Data i miejsce śmierci

11 października 1896
Wiedeń

Instrumenty

organy, skrzypce

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor

Odznaczenia

Cytaty w Wikicytatach

Ave Maria

W wykonaniu United States Navy Band's Sea Chanters.

Problem z odtwarzaniem tego pliku? Zobacz strony pomocy.

Anton Bruckner (ur. 4 września 1824 w Ansfelden, zm. 11 października 1896 w Wiedniu^[1]) – austriacki kompozytor i organista, neoromantyk, przedstawiciel klasycznego romantyzmu^[1]^[2]^[3].

Życiorys

Anton Bruckner urodził się jako syn wiejskiego nauczyciela i organisty, w biednej, religijnej i muzykalnej rodzinie, w górnej Austrii, w Ansfelden^[1]^[2]^[3]. Jego matka śpiewała w kościelnym chórze^[1]^[2]^[3]. Przejawiał talent do gry na skrzypcach w wieku czterech lat, a w wieku dziesięciu ćwiczył już grę na organach^[1]^[2]^[3].

Karierę muzyczną rozpoczął kolejno jako chórzysta, nauczyciel i organista w klasztorze augustianów św. Floriana w Linzu. W latach 1858–1868 organista w tamtejszej katedrze, następnie mianowany profesorem konserwatorium w Wiedniu. W 1886 roku został odznaczony krzyżem kawalerskim Orderu Franciszka Józefa^[4].

Rola historyczna Brucknera sprowadza się głównie do osiągnięć na polu symfoniki. Fascynacja tym gatunkiem wywodzi się z dwóch źródeł:

nurt klasyczny Beethovena i Schuberta – widoczne jest to w monumentalizmie, ogromnych rozmiarach i koncepcji formy symfonicznej

dramat muzyczny Wagnera – wpływ mistrza z Bayreuth zaznacza się w harmonii i instrumentacji

Obok wyżej wymienionych wpływów w muzyce Brucknera zauważyć można oddziaływanie austriackiej muzyki ludowej i faktury polifonicznej. Mimo iż Bruckner należy do entuzjastów muzyki Wagnera, to sam reprezentuje nurt muzyki absolutnej. Zauroczenie Wagnerem niejednokrotnie budziło sprzeciw konserwatywnej krytyki – między innymi Eduarda Hanslicka.

Oprócz muzyki symfonicznej Bruckner uprawia twórczość religijną, która łączy mistrzostwo sztuki symfonicznej z kunsztem polifonii. Głos ludzki w tych utworach jest traktowany podobnie jak u Wagnera – jako jeden z instrumentów orkiestry.

Najważniejsze dzieła:

8 symfonii (oraz dziewiąta niedokończona) – między innymi III Wagnerowska d-moll, IV Romantyczna Es-dur, VII E-dur, IX d-moll – niedokończona – Bruckner pozostawił 3 części oraz szkice finału, które zostały częściowo zagubione, a następnie zrekonstruowane. Oprócz dziewięciu numerowanych symfonii jest też Bruckner autorem Symfonii f-moll, znanej jako „Studencka”, skomponowanej podczas studiów u O. Kitzlera oraz Symfonii d-moll, znanej jako Zerowa (Nullte), skomponowanej już po Symfonii I, ale oznaczonej przez Brucknera numerem „0” na znak odrzucenia tego utworu^[5].
3 msze (nr 1 d-moll, nr 2 e-moll, nr 3 f-moll), psalmy, motety

Te Deum – na 4 głosy solowe, chór, orkiestrę i organy.

Requiem d-moll (1849)

Symfonie

Tytuł	Nazwa	Tonacja	Kompozycja, Rewizje	Trwanie
SYMFONIE
Symfonia szkolna	« 00 »	f-moll	1863	40-45 minut
Symfonia nr 0	« Die Nullte », « Zerowa »	d-moll	1869	45-55 minut
Symfonia nr 1		c-moll	1866, 1891	45-55 minut
Symfonia nr 2		c-moll	1872, 1876	65-75 minut
Symfonia nr 3	« Wagnerowska »	d-moll	1877, 1889	70-80 minut
Symfonia nr 4	« Romantyczna »	Es-dur	1880, 1888	65-80 minut
Symfonia nr 5		B-dur	1876	75-80 minut
Symfonia nr 6		A-dur	1881	55–65 minut
Symfonia nr 7		E-dur	1883	60-75 minut
Symfonia nr 8		c-moll	1887, 1890	75-90 minut
Symfonia nr 9	(niedokończona)	d-moll	1896	55-65 minut

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Biografia Antona Brucknera na stronie allmusic.com. allmusic.com. [dostęp 2011-05-17]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Anton Bruckner, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-09-30] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Classical Net – Basic Repertoire List – Bruckner, „Classical Net” [dostęp 2017-06-30] (ang.).
↑ Benjamin M. Korstvedt: Anton Bruckner: Symphony No. 8. Cambridge: Cambridge University Press, 2000, s. 16. ISBN 0-521-63226-9.
↑ Hawkshaw, Paul. The Date of Bruckner’s “Nullified” Symphony in D minor, 19th-Century Music, VI, nr 3, 1983, s. 252–263.

Linki zewnętrzne

Anton Bruckner – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
Partytury do utworów Antona Brucknera w serwisie Polona.pl

Kontrola autorytatywna (osoba):