Archidiecezja mińsko-mohylewska
![]() | |
Państwo | |
---|---|
Siedziba | Mińsk / Mohylew |
Data powołania | 13 kwietnia 1991 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Metropolia | |
Archikatedra | |
Biskup diecezjalny | |
Biskup pomocniczy | Jerzy Kosobucki |
Biskup senior | Tadeusz Kondrusiewicz |
Dane statystyczne (2016) | |
Liczba wiernych • odsetek wiernych | 625 000 |
Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych | 122 |
Liczba osób zakonnych | 145 |
Liczba dekanatów | 11 |
Liczba parafii | 122 |
Powierzchnia | 69 800 km² |
![]() Archidiecezja na mapie Białorusi | |
53°54′11,5″N 27°33′16,8″E/53,903194 27,554667 | |
Strona internetowa |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA._%D0%90%D0%B4_%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%91%D0%B6%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D0%B4%D0%B0_%D0%9F%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B0_%2837%29.jpg/220px-%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA._%D0%90%D0%B4_%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%91%D0%B6%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D0%B4%D0%B0_%D0%9F%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B0_%2837%29.jpg)
Archidiecezja mińsko-mohylewska (biał. Мінска-Магілёўская архідыяцэзія; Менска-Магілёўская архідыяцэзія; łac. Archidioecesis Minscensis Latinorum-Mohiloviensis) – jedna z czterech diecezji obrządku łacińskiego na Białorusi, wchodząca w skład metropolii mińsko-mohylewskiej. Diecezja obejmuje obecnie swoim zasięgiem obwód miński i obwód mohylewski.
Historia
Diecezję erygował Jan Paweł II 13 kwietnia 1991 roku, formalnie łącząc diecezję mińską i archidiecezję mohylewską (w rzeczywistości niemal od nowa przywracając struktury kościelne).
Obszar nowej archidiecezji pokrywać się miał z terytorium aż trzech obwodów Białorusi: mińskiego, mohylewskiego i witebskiego. W 1999 roku z archidiecezji wyłączono jednak terytorium tego ostatniego, tworząc diecezję witebską.
Struktura i wierni
Terytorium diecezji (69,8 tysiąca kilometrów kwadratowych) zamieszkuje około 4,709 miliona osób w tym 610 000 katolików (czyli 13% ogółu ludności). Według stanu na 2008 rok, w diecezji zorganizowano 20 dekanatów, do których należało łącznie 222 parafii[1].
W 2013 roku został wprowadzony nowy podział terytorialny archidiecezji. Zredukowano liczbę dekanatów do 11 i liczbę parafii z 220 do 122. Zlikwidowano dekanaty: dzierżyński, iwieniecki, kościukowicki, łohojski, mścisławski, rubieżewicki, słucki i czerwieński. Mińsk, który przedtem był podzielony na 5 dekanatów został podzielony na 2. Dekanat budsławski zmienił nazwę na miadziolski. Utworzono 3 nowe dekanaty: stołpecki, wilejski i wołożyński. Zlikwidowano między innymi parafie, w których nie było kościoła i nie było szans na jego budowę w najbliższym czasie[2][3].
Biskupi
Osobny artykuł: Biskupi mińsko-mohylewscy.
Biskup diecezjalny
- abp Józef Staniewski – od 2021
Biskupi pomocniczy
- bp Jerzy Kosobucki (wikariusz generalny) – od 2014
- bp Alaksandr Jaszeuski SDB (wikariusz generalny) – od 2015
Biskup senior
- abp Tadeusz Kondrusiewicz – metropolita mińsko-mohylewski w latach 2007–2021, senior od 2021
Instytucje
- Kuria Metropolitalna w Mińsku
- Caritas archidiecezjalne
- Religijna Organizacja "Dobroczynna Misja Dobrego Samarytanina pod opieką św. Urszuli Ledóchowskiej"[4]
- Wydawnictwo „Pro Christo”
- Wydawane są czasopisma „Nasza Wiara”, „Ave Maria”, biuletyn informacyjny „Wiadomości Katolickie”
Klerycy diecezji kształcą się w Międzydiecezjalnym Wyższym Seminarium Duchownym im. św. Tomasza z Akwinu w Pińsku.
Główne świątynie
- Archikatedra Najświętszego Imienia Najświętszej Maryi Panny w Mińsku (rocznica poświęcenia: 21 października)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Minsk_Catholic_Mary_church.jpg/145px-Minsk_Catholic_Mary_church.jpg)
Siedziby dekanatów
![]() | ![]() |
Sanktuaria
- Sanktuarium Matki Bożej Budsławskiej w Budsławiu
- Sanktuarium Matki Bożej Białynickiej w Białyniczach (projektowane)
- Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej w Żodzinie
- Sanktuarium św. Ojca Pio w Mołodecznie (w budowie)
- Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Mińsku (w budowie)
- Kalwaria Miadziolska
- Sanktuarium bł. Achillesa i bł. Karola w Borowikowszczyźnie
Święci i błogosławieni
Wśród świętych i błogosławionych związanych z archidiecezją mińsko-mohylewską znajdują się:
- św. o. Rafał Kalinowski OCD
- bł. s. Bolesława Lament
- bł. s. Adela Mardosewicz CSFN
- bł. abp Teofilius Matulionis
- bł. o. Achilles Puchała OFMConv.
- bł. ks. Michał Sopoćko
- bł. o. Karol Herman Stępień OFMConv
Miasta archidiecezji
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Catholic_Church_in_Barysa%C5%AD.jpg/172px-Catholic_Church_in_Barysa%C5%AD.jpg)
herb | miasto | dekanat | obwód | rejon | ludność[5] | liczba parafii |
---|---|---|---|---|---|---|
![]() | Mińsk | Mińsk-Zachód | Mińsk | Mińsk | 1 974 819 | 16 |
![]() | Mohylew | Mohylew | mohylewski | Mohylew | 380 440 | 3 |
![]() | Bobrujsk | Bobrujsk | mohylewski | Bobrujsk | 217 940 | 1 |
![]() | Borysów | Borysów | miński | Borysów | 143 287 | 2 |
![]() | Soligorsk | Nieśwież | miński | Soligorsk | 106 839 | 1 |
![]() | Mołodeczno | Mołodeczno | miński | Mołodeczno | 95 233 | 2 |
![]() | Żodzino | Borysów | miński | Żodzino | 64 303 | 1 |
![]() | Słuck | Nieśwież | miński | słucki | 62 147 | 1 |
![]() | Horki | Mohylew | mohylewski | horecki | 34 553 | 1 |
![]() | Osipowicze | Bobrujsk | mohylewski | osipowicki | 31 298 | 1 |
![]() | Dzierżyńsk | Stołpce | miński | dzierżyński | 27 441 | 1 |
![]() | Wilejka | Wilejka | miński | wilejski | 26 751 | 1 |
![]() | Krzyczew | Mohylew | mohylewski | krzyczewski | 26 178 | 1 |
![]() | Marina Horka | Borysów | miński | puchowicki | 21 303 | 1 |
![]() | Bychów | – | mohylewski | bychowski | 17 082 | 0 |
![]() | Stołpce | Stołpce | miński | stołpecki | 16 858 | 1 |
![]() | Smolewicze | Borysów | miński | smolewicki | 16 643 | 1 |
![]() | Klimowicze | – | mohylewski | klimowicki | 16 346 | 0 |
![]() | Szkłów | Mohylew | mohylewski | szkłowski | 16 310 | 1 |
![]() | Fanipol | Stołpce | miński | dzierżyński | 15 922 | 1 |
![]() | Kościukowicze | Mohylew | mohylewski | kościukowicki | 15 855 | 1 |
![]() | Nieśwież | Nieśwież | miński | nieświeski | 15 557 | 1 |
![]() | Zasław | Mińsk-Zachód | miński | zasławski | 15 419 | 1 |
![]() | Łohojsk | Wilejka | miński | łohojski | 12 950 | 1 |
![]() | Berezyna | Borysów | miński | berezyński | 11 698 | 1 |
![]() | Kleck | Nieśwież | miński | klecki | 11 348 | 1 |
![]() | Lubań | Nieśwież | miński | lubański | 10 973 | 1 |
![]() | Czausy | Mohylew | mohylewski | czauski | 10 525 | 1 |
![]() | Stare Dorohi | Nieśwież | miński | starodoroski | 10 468 | 1 |
![]() | Mścisław | Mohylew | mohylewski | mścisławski | 10 370 | 1 |
![]() | Wołożyn | Wołożyn | miński | wołożyński | 10 276 | 1 |
![]() | Uzda | Stołpce | miński | uzdowski | 10 090 | 1 |
![]() | Czerwień | Borysów | miński | czerwieński | 9 656 | 1 |
![]() | Kopyl | Nieśwież | miński | kopylski | 9 526 | 1 |
![]() | Kirowsk | – | mohylewski | kirowski | 8 767 | 0 |
![]() | Krupki | Borysów | miński | krupkowski | 8 680 | 1 |
![]() | Czeryków | – | mohylewski | czerykowski | 8 165 | 0 |
![]() | Sławograd | – | miński | sławogradzki | 7 750 | 0 |
![]() | Kliczew | Bobrujsk | mohylewski | kliczewski | 7 457 | 1 |
![]() | Miadzioł | Miadzioł | miński | miadzielski | 6 949 | 1 |
Przypisy
- ↑ Dane na stronie Catholic.by. [dostęp 2010-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-17)].
- ↑ Białoruś: w Mińsku dwukrotnie zmniejszono liczbę parafii [online], PolskieRadio.pl [dostęp 2016-03-07] .
- ↑ Catholic.by - Мінска-Магілёўская архідыяцэзія (Minscen(sis)-Mohilovien(sis)) [online], catholic.by [dostęp 2016-03-07] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-26] .
- ↑ Chrześcijańskie Centrum Socjalne “Dobroczynna Misja Dobrego Samarytanina pod opieką świętej Urszuli Ledóchowskiej” [online], samaranin.by [dostęp 2021-10-29] .
- ↑ 2017
Linki zewnętrzne
- Archidiecezja mińsko-mohylewska na stronie catholic.by (biał.)
- Archidiecezja mińsko-mohylewska [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2020-08-21] (ang.).
- Archidiecezja mińsko-mohylewska w bazie gcatholic.org (ang.) [dostęp 03.01.2021]
- p
- d
- e
- p
- d
- e
Archidiecezja |
|
---|---|
Diecezje |