Bazylika św. Michała Archanioła w Mariampolu

Bazylika św. Michała Archanioła
w Mariampolu
Marijampolės Šv. arkangelo
Mykolo mažoji bazilika
sanktuarium
Ilustracja
Fasada (2021)
Państwo

 Litwa

Miejscowość

Mariampol

Adres

Bažnyčios g.

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Parafia św. Michała Archanioła w Mariampolu

bazylika mniejsza
• nadający tytuł

od 1992
Jan Paweł II

Wezwanie

św. Michała Archanioła

Przedmioty szczególnego kultu
Relikwie

bł. Jerzego Matulewicza

Historia
Data rozpoczęcia budowy

1818

Data zakończenia budowy

1824

Aktualne przeznaczenie

kościół parafialny

Dane świątyni
Styl

eklektyczny

Wieża kościelna
• liczba wież


2

Ołtarz
• liczba ołtarzy


6

Liczba naw

3

Dzwonnica
• typ dzwonnicy


zwarta

Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, na dole znajduje się punkt z opisem „Bazylika św. Michała Archanioław Mariampolu”
Ziemia54°33′18,7″N 23°20′39,2″E/54,555194 23,344222
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Bazylika św. Michała Archanioła w Mariampolu (lit. Marijampolės Šv. arkangelo Mykolo mažoji bazilika[1]) – rzymskokatolicki kościół kościół parafialny[2] z 1824 roku w Mariampolu w diecezji wyłkowyskiej, pełnił przez kilkanaście lat rolę prokatedry, od 1992 roku bazylika mniejsza; sanktuarium[3] – miejsce przechowywania relikwii bł. Jerzego Matulewicza – patrona Litwy; cel pielgrzymek krajowych i zagranicznych.

Historia

Osada Staropole, która dała początek miejscowości Mariampol (lokacja miasta w 1693 roku[4]) powstała przez wykarczowanie fragmentu lasu na stylu Puszcz Kowieńskiej i Preńskiej[5]. Starościna preńska, Franciszka z Butlerów Szczukowa, ufundowała pierwszy kościół św. Michała Archanioła (wzniesiony w 1765 roku) i klasztor Marianów Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny[5] (zbudowany w 2. połowie XVIII wieku[5]).

Świątynia została wzniesiona w latach 1818–1824 przez marianina Michała Pietera (ur. 1763, zm. 1850)[6] po pożarze pierwotnego drewnianego kościoła[7] w 1809 roku[5]. Po powstaniu styczniowym klasztor został zamknięty[5]. W czasach sowieckich klasztor został zlikwidowany, a mienie kościelne wywłaszczone[2]. W klasztorze podczas II wojny światowej był więziony ks. Romuald Jałbrzykowski[8]. Kościół został przebudowany w 1914 roku, powiększono go o dwie kaplice[9]. W nawie bocznej umieszczono w 1934 roku[10] relikwie bł. Jerzego Matulewicza[9], jednego z patronów Litwy[8]. Od tego czasu świątynia stała się celem pielgrzymek[1] krajowych i zagranicznych[11]. Odpust ku czci bł. Jerzego Matulewicza odbywa się w lipcu i trwa 8 dni[10], wówczas codziennie jest odmawiany różaniec[12].

Po II wojnie światowej katedra Najświętszej Marii Panny w Wyłkowyszkach uległa zniszczeniu i ostatecznie rozebraniu, przez co kościół św. Michała Archanioła w Mariampolu był prokatedrą od 1944 do 1949 roku i od 1989 do 1998 roku[9]. W 1992 roku[5] kościołowi został nadany tytuł bazyliki mniejszej[9][10].

Architektura

Jeden z największych kościołów w diecezji wyłkowyskiej[9]. Świątynia eklektyczna[5], z elementami stylu neobarokowego[9] i empire[5], na planie krzyża łacińskiego z absydą i dwoma trzykondygnacyjnymi wieżami[5]. Kościół trójnawowy, z sześcioma ołtarzami[9]. Przy kościele znajduje się ogrodzony cmentarz[9].

Galeria

  • Widok od strony absydy
    Widok od strony absydy
  • Nawa główna, widok w kierunku ołtarza
    Nawa główna, widok w kierunku ołtarza
  • Ołtarz boczny z relikwiarzem
    Ołtarz boczny z relikwiarzem
  • Ołtarz boczny św. Antoniego Padewskiego
    Ołtarz boczny św. Antoniego Padewskiego
  • Ołtarz boczny św. Józefa
    Ołtarz boczny św. Józefa
  • Ołtarz boczny św. Anny
    Ołtarz boczny św. Anny
  • Ołtarz boczny św. Trójcy
    Ołtarz boczny św. Trójcy

Przypisy

  1. ↑ a b Marijampolės bazilika. Kontaktai ir rekvizitai [online], www.marijampolesbazilika.lt [dostęp 2023-03-21] .
  2. ↑ a b Marijampolės bazilika. PARAPIJA [online], www.marijampolesbazilika.lt [dostęp 2023-03-21] .
  3. ↑ W Mariampolu na Litwie [online], www.marianie.pl [dostęp 2023-03-21]  (pol.).
  4. ↑ Locatio civitatis Maryampolensis 1693-1703, 1700–1800 [dostęp 2023-03-21] .
  5. ↑ a b c d e f g h i JózefJ. Maroszek JózefJ., Przewodnik historyczno-turystyczny po dziedzictwie kulturowym pogranicza Polska – Litwa – Kaliningrad, Białystok: Stowarzyszenie „Towarzystwo Amicus”, 2007, s. 308, ISBN 978-83-918382-1-1, OCLC 233403940 [dostęp 2023-03-21] .
  6. ↑ MieczysławM. Jackiewicz MieczysławM., Litwa. Podróż sentymentalna, Ex Libris Galeria Polskiej Książki, 2006, s. 447, ISBN 978-83-89913-77-7 .
  7. ↑ GrzegorzG. Rąkowski GrzegorzG., Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Litwie, Wyd. 1, Warszawa: Burchard Edition, 1999, s. 169, ISBN 83-87654-07-8, OCLC 44411058 [dostęp 2023-03-21] .
  8. ↑ a b JózefJ. Maroszek JózefJ., Przewodnik historyczno-turystyczny po dziedzictwie kulturowym pogranicza Polska – Litwa – Kaliningrad, Białystok: Stowarzyszenie „Towarzystwo Amicus”, 2007, s. 309, ISBN 978-83-918382-1-1, OCLC 233403940 [dostęp 2023-03-21] .
  9. ↑ a b c d e f g h Įžymios vietos ir šventovės [online], Vilkaviškio vyskupija [dostęp 2023-03-21]  (lit.).
  10. ↑ a b c Marijampolės bazilika. Piligrimams [online], www.marijampolesbazilika.lt [dostęp 2023-03-21] .
  11. ↑ Jono Pauliaus II piligrimų kelias. Bazylika pw. św. Michała Archanioła w Mariampolu i Kaplica bł. Jerzego Matulewicza w Luginiach (lt. Lūginė) [online], www.piligrimukelias.lt [dostęp 2023-03-21] .
  12. ↑ l, Litwa: Odpust ku czci bł. Jerzego Matulewicza [online], www.marianie.pl [dostęp 2023-03-21]  (pol.).