Caravaggioniści utrechccy

Hendrick van Terbrugghen, *Niewierny Tomasz* (1621–1623)

Caravaggioniści utrechccy – malarze z Utrechtu, którzy, powróciwszy do Holandii po wieloletnim pobycie w Rzymie, stworzyli nową formułę holenderskiego malarstwa barokowego, północny wariant włoskiego caravaggionizmu – światłocieniowego, kontrastowego i dramatycznego stylu Caravaggia i jego wczesnych naśladowców. Główni przedstawiciele:

Dirck van Baburen (ok. 1595–1624),
Hendrick ter Brugghen (1588–1629),
Gerrit van Honthorst (1592–1656).

Tradycje caravaggionizmu utrechckiego kontynuował Matthias Stomer (ok. 1600–po 1650). Wszyscy byli uczniami malarzy manierystycznych, ale szybko przejęli formułę artystyczną Caravaggia i jego uczniów – Orazia Gentileschiego i Bartolomea Manfrediego. Oddziałali bardzo silnie na następne pokolenie malarzy holenderskich – Fransa Halsa, Rembrandta i Jana Vermeera oraz Francuza Georges’a de La Toura.