Cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego w uroczysku Piatienka

Cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego
A-18[1] z dnia 19.12.2000[1].
cerkiew cmentarna
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Miejscowość

okolica Folwarków Tylwickich

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny

Diecezja

białostocko-gdańska

Wezwanie

Podwyższenia Krzyża Świętego

Wspomnienie liturgiczne

14/27 września

Historia
Data zakończenia budowy

1819

Aktualne przeznaczenie

czynna świątynia prawosławna

Dane świątyni
Świątynia
• materiał bud.


• drewno

Wieża kościelna
• liczba wież


1

Kopuła
• liczba kopuł


2

Liczba ikonostasów

1

Ołtarz
• liczba ołtarzy


1

Liczba naw

1

Dzwonnica
• typ dzwonnicy


wbudowana

Położenie na mapie gminy Michałowo
Mapa konturowa gminy Michałowo, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego w Piatience”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego w Piatience”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego w Piatience”
Położenie na mapie powiatu białostockiego
Mapa konturowa powiatu białostockiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego w Piatience”
Ziemia53°00′57,1″N 23°26′54,8″E/53,015861 23,448556
Multimedia w Wikimedia Commons

Cerkiew pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego – zabytkowa[1] prawosławna cerkiew cmentarna w uroczysku Piatienka, w pobliżu wsi Folwarki Tylwickie[a]. Świątynia należy do parafii Przemienienia Pańskiego w Topolanach, w dekanacie Gródek diecezji białostocko-gdańskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Cerkiew została wzniesiona w 1819 r., remontowana w 1870 r. Wielokrotnie okradana z ikon (w 1965, 1968, 1972, 1982 i we wrześniu 1991 r.). Jest to budowla drewniana, konstrukcji zrębowej, orientowana. Znajdujące się od frontu wejście do cerkwi osłania dwuspadowy daszek wsparty na dwóch słupach. Przedsionek ma tę samą wysokość co część nawowa. Prezbiterium jest mniejsze od nawy, zamknięte prostokątnie, z dobudowaną zakrystią na osi świątyni. Przedsionek, nawę i prezbiterium pokrywa trójspadowy dach, wykonany z ocynkowanej blachy. Nad przedsionkiem wznosi się ośmioboczna wieża zwieńczona ostrosłupowym hełmem. Nad krańcową częścią nawy (od strony prezbiterium) znajduje się kwadratowa wieżyczka z kopułką. Wnętrze cerkwi pokrywa płaski strop. Ikonostas w stylu eklektycznym pochodzi z przełomu XIX i XX w., natomiast ołtarz – z XVIII w.[2] Otaczający świątynię cmentarz założono w XVIII w.[1].

W uroczysku Piatienka znajduje się też prawosławne sanktuarium – drewniana kaplica św. Paraskiewy z 1880 r.[2], z otoczonym kultem źródełkiem[3].

Do Piatienki organizowane są corocznie pielgrzymki z Białegostoku[2].

Uwagi

  1. Uroczysko Piatienka znajduje się w gminie Michałowo, natomiast najbliższa miejscowość (Folwarki Tylwickie) – w gminie Zabłudów.

Przypisy

  1. a b c d Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 .
  2. a b c Kościoły drewniane, Folwarki Tylwickie. kosciolydrewniane.pl, 6 czerwca 2021. [dostęp 2021-06-16].
  3. Ciekawe Podlasie – Cerkiew cment. p.w. Podwyższenia Krzyża Św. i kapliczka św. Paraskiewy (FOLWARKI TYLWICKIE (PIATIENKA))

Bibliografia

  • Kalendarz Prawosławny 2021, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, ISSN 1425-2171, ss. 198–206, 224
  • p
  • d
  • e
Cerkwie w Białymstoku i powiecie białostockim
Białystok
powiat białostocki