Dwór w Stoszowie

Dwór w Stoszowie

nr rej. A/4726/758 z 27.09.1960[1]
Dwór
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Stoszów[1]
Typ budynku	dwór[1]
Styl architektoniczny	Renesans
Kondygnacje	2
Ukończenie budowy	XVI w.[1]
Ważniejsze przebudowy	XVIII w., XIX/XX w.
Położenie na mapie gminy Łagiewniki Dwór w Stoszowie
Położenie na mapie Polski Dwór w Stoszowie
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Dwór w Stoszowie
Położenie na mapie powiatu dzierżoniowskiego Dwór w Stoszowie
50°46′56″N 16°43′25″E/50,782222 16,723611
Multimedia w Wikimedia Commons

Dwór w Stoszowie – zabytkowy dwór wybudowany w drugiej połowie XVI w., w miejscowości Stoszów^[1]. Obecnie nieużytkowany zabytek powoli popada w ruinę.

Historia

Renesansowy i pierwotnie jednoskrzydłowy dwór został zbudowany przez Hansa von Strachwitza (zm.1597 r.)^[2] w drugiej połowie XVI w., być może z wykorzystaniem murów starszej budowli. Siedzibę rozbudował Elias von Strachwitz, syn wspomnianego Hansa i Evy z domu von Ullersdorf (zm. 1594 r.)^[3]. Dwór został przebudowany i powiększony w XVIII i XIX.

W 2010 roku wykwaterowano ostatniego lokatora z powodu walącego stropu na pierwszym piętrze.

Architektura

Dwór murowany z kamienia i cegły, tynkowany, trzyskrzydłowy, zbudowany na planie litery „C”, o skrzydłach dwu- i trzykondygnacyjnych, nakrytych dachami dwuspadowymi. Fasada (elewacja południowo-zachodnia) korpusu pięcioosiowa, z asymetrycznie umieszczonym sienią komunikacyjną ozdobioną portalem typu fortecznego z trójkątnym frontonem, w którym znajduje się skromny kartusz z dwoma herbami: Gottfrieda von Gellhorn (właściciela w 1654, lewy) i jego żony von Gotsche Schoffs (Schaffgotsch, prawy) oraz napis na belkowaniu: SIT PAX INTRA MVROS TVOS ET PROSPERITAS IN PALATIS TVM PSALM 122,[7] (Niech pokój będzie w twoich murach i pomyślność w twoim pałacu^[3]. Większość otworów okiennych zachowała oryginalne kamienne fasciowe obramowania. Większość pomieszczeń nakrywały stropy belkowe, w sieni zastosowano sklepienia kolebkowo-krzyżowe. Dwór zbudowano na planie prostokąta, z wewnętrznym dziedzińcem (obecnie rozpadło się jedno skrzydło) dostępnym przez sklepioną sień. Częściowo podpiwniczony, pod zachodnim skrzydłem znajduje się piwnica składająca się z trzech pomieszczeń.

Na wschód od dworu znajduje się zaniedbana i dziko zarośnięta pozostałość niewielkiego parku. Rezydencję otacza pozostałość fosy i niewielki staw. Wokół położonego na południe od dworu dziedzińca folwarcznego wznoszą się zabudowania gospodarcze.

Przypisy

Bibliografia

• Słownik geografii turystycznej Sudetów, Masyw Ślęży, Równina Świdnicka, Kotlina Dzierżoniowska, t. 20, pod red. Marka Staffy, Wrocław: "I-Bis", 2005, ISBN 83-85773-78-9, s. 470