Grzebieniopalczyk europejski

Grzebieniopalczyk europejski
Acanthodactylus erythrurus[1]
(Schinz, 1833)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

gady

Rząd

łuskonośne

Podrząd

Autarchoglossa

Rodzina

jaszczurkowate

Rodzaj

Acanthodactylus

Gatunek

grzebieniopalczyk europejski

Synonimy
  • Lacerta erythrura Schinz, 1833
  • Acanthodactylus vulgaris Duméril & Bibron, 1839
  • Acanthodactylus lineomaculatus Duméril & Bibron, 1839
  • Acanthodactylus Bellii Gray, 1845[2][3]
Podgatunki
  • A. e. atlanticus Boulenger, 1918
  • A. e. belli Gray, 1845
  • A. e. erythrurus (Schinz, 1833)[4]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5]

najmniejszej troski
Zasięg występowania
Mapa występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Grzebieniopalczyk europejski (Acanthodactylus erythrurus) – gatunek gada z rodziny jaszczurkowatych (Lacertidae). Niezagrożony wyginięciem.

Zasięg występowania i środowisko

Występuje na Półwyspie Iberyjskim i w północno-zachodniej Afryce.

Zamieszkuje na suchych i gorących terenach o podłożu piaszczystym, słabo porośniętym roślinnością. Występuje także na nadmorskich plażach i w innych ekosystemach, jednak nie jest tam pospolity[5].

Występowanie podgatunków

  • Acanthodactylus erythrurus atlanticus Boulenger, 1918 – Maroko, Atlas Średni, północne stoki Atlasu Wysokiego, równiny na północ i zachód od Atlasu.
  • Acanthodactylus erythrurus belli Gray, 1845 – wschodnie równiny Maroka i Algierii.
  • Acanthodactylus erythrurus erythrurus (Schinz, 1833) – Półwysep Iberyjski.

Niektórzy autorzy wyróżniają też czwarty podgatunek[3]:

  • Acanthodactylus erythrurus lineomaculatus Duméril & Bibron, 1839

Opis

Jaszczurka długości 23 cm, o krępym ciele. Głowa krótka, wysoko wysklepiona. Ogon wyjątkowo długi, u samców u nasady wyraźnie zgrubiały. Grzybkowate łuski rozwinięte są tylko na czwartym palcu tylnych łap. Ubarwienie zmienne. Grzbiet zwykle szary lub szarobrązowy, z 10 jasnymi paskami, przerywanymi małymi plamkami. Boki z jasnymi, ciemno obrzeżonymi plamami. Brzuch białawoszary. Dolna strona ogona u młodych osobników i samic żywoczerwona. Młode osobniki pokryte są kontrastowymi, czarno-białymi paskami.

Tryb życia

Pełną ruchliwość osiąga jedynie w prażącym słońcu. Porusza się bardzo zwinnie, choć może również skradać się bardzo powoli.

A. erythrurus jest jajorodny[5]. Samica składa od 4 do 6 jaj.

Gatunek niezagrożony wyginięciem. Trend jego populacji ocenia się jako stabilny[5].

Przypisy

  1. Acanthodactylus erythrurus, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. Encyclopedia of Life - Acanthodactylus erythrurus
  3. a b P.P. Uetz P.P., J.J. Hallermann J.J., Acanthodactylus erythrurus, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2023-12-28]  (ang.).
  4. Encyclopedia of Life – synonimy
  5. a b c d Acanthodactylus erythrurus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species  (ang.).

Bibliografia

  • Günter Diesener, Josef Reichholf: Płazy i gady. Leksykon przyrodniczy. Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 136–137. ISBN 83-7129-440-9.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • BioLib: 59256
  • EUNIS: 10602
  • GBIF: 5226733
  • identyfikator iNaturalist: 35430
  • ITIS: 1155199
  • NCBI: 111511