Izzat Ibrahim ad-Duri

Izzat Ibrahim ad-Duri
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 lipca 1942
Tikrit

Data śmierci

26 października 2020

Sekretarz Irackiego Przywództwa Regionalnego Partii Baas
Okres

od 3 stycznia 2007
do 26 października 2020

Poprzednik

Saddam Husajn

Multimedia w Wikimedia Commons
Izzat Ibrahim ad-Duri
‏عزة إبراهيم الدوري‎
Ilustracja
Izzat Ibrahim ad-Duri w 1996
marszałek polny marszałek polny
Data i miejsce urodzenia

1 lipca 1942
Tikrit

Data śmierci

26 października 2020

Przebieg służby
Lata służby

1963–2003

Siły zbrojne

Siły Zbrojne Iraku

Główne wojny i bitwy

Wojna iracko-irańska,
I wojna w Zatoce Perskiej,
II wojna w Zatoce Perskiej

Multimedia w Wikimedia Commons

Izzat Ibrahim ad-Duri (ur. 1 lipca 1942 w Tikricie, zm. 26 października 2020[1]) – iracki wojskowy i polityk. Bliski współpracownik Saddama Husajna, wpisany do tzw. Amerykańskiej Talii Kart. Minister Spraw Wewnętrznych w latach 1974–1979, wiceprzewodniczący Rady Dowództwa Rewolucyjnego w latach 1979–2003.

Życiorys

Izzat Ibrahim ad-Duri pochodził ze wsi pod Tikritem, ukończył szkołę podstawową. Dołączył do irackiej partii Baas już jako nastolatek, w 1963 poznał Saddama Husajna i miał udział przejęciu przezeń władzy w 1979 roku. Wymusił wówczas na partyjnym kierownictwie przekazanie rządów Husajnowi, a w wyniku jego intryg pięciuset działaczy baasistowskich zostało rozstrzelanych jako „agenci Syrii” (rządzonej przez „lewe” skrzydło Partii Baas). Odtąd ad-Duri uchodził za całkowicie oddanego zwolennika dyktatury Saddama[1]. Córka ad-Duriego przez krótki czas była żoną Udajja Husajna.

Był poszukiwany listami gończymi m.in. przez Austrię, za zbrodnie wojenne popełnione na Kurdach w 1988 i podczas inwazji na Kuwejt w 1990.

Po inwazji na Irak i ustanowieniu przez amerykańsko-brytyjskich interwentów nowego rządu, ad-Duri ukrywał się w północno-zachodniej części kraju, gdzie gromadził zwolenników i formował oddziały sunnitów-nacjonalistów, które przyjęły nazwę Armii Nakszbandi[1].

We wrześniu 2004 pojawiła się informacja o jego ujęciu w Tikricie, jednak testy medyczne wykazały, że w rzeczywistości chodziło jedynie o członka jego rodziny. W listopadzie 2005 telewizja Al-Arabijja podała informację, że ad-Duri miał rzekomo umrzeć na białaczkę. Wywiad USA uznał tę informację za nieprawdziwą. Stwierdzono, że ad-Duri ukrywa się głównie w Syrii i Jemenie.

3 stycznia 2007 Przywództwo Regionalne irackiej partii Baas ustanowiło ad-Duriego nowym przywódcą ugrupowania i następcą Saddama Husajna, powieszonego 30 grudnia 2006[2].

Po wybuchu wojny domowej w Iraku w 2014, jego Armia Nakszbandi uczestniczyła w zajęciu Mosulu taktycznie współpracując z ISIS i przez pewien czas kontrolowała wschodnią część tego miasta[3]. Relacje między nacjonalistami a dżihadystami szybko się pogorszyły i już końcem czerwca 2014 informowano o walkach między Nakszbandi i ISIS[4]. W nagraniu datowanym na maj 2015 roku ad-Duri odciął się od ISIS[5].

17 kwietnia 2015 władze Iraku ogłosiły, że Izzat Ibrahim ad-Duri zginął podczas operacji wojskowej na północy kraju[6][7], a badania DNA rzekomo potwierdziły, iż w ataku zginął ad-Duri[8]. Później argumentowano, że rząd Iraku nie miał próbek jego DNA, więc nie mógł potwierdzić jego zgonu[9].

7 kwietnia 2016 roku opublikowano nagranie z jego udziałem, w którym odnosił się do rzeczy mających miejsce po jego rzekomej śmierci 17 kwietnia 2015 roku[10][11][12].

26 października 2020 organizacje powiązane z ad-Durim ogłosiły, że zmarł on w wieku 78 lat[1].

Przypisy

  1. a b c d Joffe 2020 ↓.
  2. DEBKAfile. debka.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-04)]..
  3. LukeL. Harding LukeL., FazelF. Hawramy FazelF., New militant group replacing ISIS in Mosul, says city governor, „The Guardian”, 18 lipca 2014  (ang.).
  4. Iraqi Official: Sunni Insurgents, Baathists Fighting One Another, „Time”  (ang.).
  5. Iraqi audio recording shows Saddam Hussein's deputy may still be alive, „The Guardian”, 16 maja 2015  (ang.).
  6. Irak: władze: zginął były współpracownik Saddama Husajna, onet.pl, 2015-04-17.
  7. Władze Iraku: zginął były współpracownik Saddama Husajna, wp.pl, 2015-04-17.
  8. Iraqi Shi’ite militia says DNA tests prove Saddam aide dead, REUTERS, 2015-04-19.
  9. Al Arabiya EnglishA.A.E. Staff writer Al Arabiya EnglishA.A.E., Saddam’s top aide appears, criticizes US on Iran [online], 7 kwietnia 2016 .
  10. خطاب القائدالمهيب الركن عزة ابراهيم الدوري بمناسبة الذكرى 69لتأسيس حزب البعث العربي الاشتراكي.. العراقي الاسطورة 2 2016-04-07. [dostęp 2017-04-13].
  11. Video suggests aide to Iraq’s Saddam may still be alive, „Reuters”, 7 kwietnia 2017 [dostęp 2017-04-13] .
  12. Saddam’s former deputy resurfaces a year after he was ‘killed’, „The Telegraph [dostęp 2017-04-13]  (ang.).

Bibliografia

  • LawrenceL. Joffe LawrenceL., Izzat Ibrahim al-Douri obituary, „The Guardian”, 29 października 2020  (ang.).
  • VIAF: 1483151778204818130004
  • GND: 1190703394
  • PLWABN: 9810569543305606