Jamaica Kincaid

Jamaica Kincaid

Data i miejsce urodzenia	25 maja 1949 Saint John’s
Dziedzina sztuki	literatura
Multimedia w Wikimedia Commons

Jamaica Kincaid (ur. 25 maja 1949 w Saint John’s) – amerykańska pisarka i dziennikarka karaibskiego pochodzenia.

Życiorys

Urodziła się 25 maja 1949 w Saint John’s na Antigui jako Elaine Potter Richardson. Została wychowana przez pochodzącą z Dominiki matkę Anne Richardson i ojczyma, cieślę Davida Drew^[1]. Rodzina żyła w ubóstwie^[2]. Gdy miała trzy lata, matka nauczyła ją czytać, jednak przestała skupiać uwagę na córce, kiedy w 1958 roku urodziła pierwszego z trzech synów. Dla dziewczynki była to pierwsza lekcja nierównego traktowania płci. W tym czasie zaczęła także dostrzegać w swoim otoczeniu głębokie ślady kolonializmu. Oba tematy stały się później motywami przewodnimi jej twórczości^[3].

W 1965 roku wyjechała do Stanów Zjednoczonych, utrzymując się jako au pair, najpierw w Scarsdale, a później w dzielnicy Upper East Side na Manhattanie^[4][5]. Kontynuowała edukację na zajęciach wieczorowych w Westchester Community College^[4][2] i (dzięki stypendium)^[2][6] Franconia College. Uczęszczała również na zajęcia fotografii na New School for Social Research. Jej pierwsze artykuły ukazały się w magazynie „Art Direction”, lecz straciła stanowisko w redakcji po publikacji kontrowersyjnego tekstu dotyczącego afroamerykańskich reklam^[4].

Na początku kariery literackiej, w 1973 roku, zmieniła imię na Jamaica Kincaid^[5][6], które jest odzwierciedleniem jej pochodzenia: karaibskich korzeni („Jamaica”) i kolonialnej brytyjskiej edukacji („Kincaid” – popularne angielskie nazwisko)^[1], którą otrzymała w młodości (Antigua uzyskała niepodległość w 1981 roku)^[6].

W 1974 roku zaczęła regularnie pisać dla „New Yorkera”, a w 1976 roku otrzymała stanowisko w jego redakcji^[5]. Jej artykuły zawierały wątki autobiograficzne^[7] oraz często dotyczyły tematów związanych z kulturą karaibską^[5]. Do 1996 roku pisała także regularnie o ogrodnictwie^[8]. W 1977 roku na łamach „New Yorkera” ukazało się jej pierwsze opowiadanie, Girl. Opowiadanie przedrukowano w jej pierwszej książce, zbiorze opowiadań At the Bottom of the River (1983)^[7], w którym Kincaid połączyła elementy liryczne z uczuciem gniewu^[5]. Krytyka literacka doceniła jej świeży, niebanalny głos, a Susan Sontag określiła niektóre opowiadania jako „porywające”^[7]. W 1979 roku Kincaid wyszła za mąż za kompozytora Allena Shawna, z którym ma dwójkę dzieci: Annie i Harolda^[9].

Kolejną publikacją Kincaid była powieść Annie John (1985), która spotkała się z entuzjastycznymi recenzjami w amerykańskiej i brytyjskiej prasie^[9]. Z kolei esej A Small Place (1988), w którym Kincaid szczegółowo opisała Antiguę – od wpływów kolonialnej historii po współczesny przemysł turystyczny nastawiony na amerykańskich przyjezdnych – został dosyć chłodno przyjęty przez krytykę. Zarzucono autorce zbytnią gorycz i złość^[10]. Wątki dotyczące relacji rodzinnych i życia na Antigui zostały rozwinięte przez Kincaid w powieści Autobiografia mojej matki (1996)^[5], której bohaterka próbuje obsesyjnie stworzyć portret matki zmarłej przy porodzie. Książka została wyróżniona nagrodą Lannan Literary Award^[8]. W tym okresie twórczość Kincaid zaczęto przyrównywać do dzieł Gertrude Stein, w szczególności do Autobiografii Alicji B. Toklas^[11]. Z kolei waga, jaką przyznaje Kincaid zrozumieniu przeszłości, oraz połączeniu tematów rasy i płci, porównywane są przez krytykę do twórczości Toni Morrison^[12].

Kolejne powieści Kincaid także skupiały się na wątkach autobiograficznych. W My Brother (1997) osią jest los jej młodszego brata zmarłego na AIDS^[5], a w Mr Potter (2002) domysły na temat nieznanego jej, nieobecnego w jej życiu biologicznego ojca^[13]. W większości opowiadań i powieści Kincaid pojawia się narracja pierwszoosobowa^[14].

Wybrane nagrody

• 1984: nagroda Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury^[8]
• 1985: stypendium Guggenheima^[2]
• 1997: finał PEN/Faulkner Award^[15]
• 1997: Anisfield-Wolf Book Award^[16]
• 1999: Lannan Literary Award for Fiction^[2][8]
• 2000: Prix Femina Étranger^[17]

Twórczość

• 1983: At the Bottom of the River (zbiór opowiadań)
• 1985: Annie John
• 1988: A Small Place (esej)
• 1989: Annie, Gwen, Lily, Pam and Tulip (książka obrazkowa; ilustracje: Eric Fischl)
• 1990: Lucy
• 1996: The Autobiography of My Mother, wyd. pol.: Autobiografia mojej matki. Ewa Horodyska (tłum.). Państwowy Instytut Wydawniczy, 1998. ISBN 83-06-02680-2.brak strony w książce
• 1997: My Brother
• 2001: Talk Stories (zbiór artykułów, które ukazały się w „New Yorkerze”)
• 2002: Mr Potter
• 2005: Among Flowers: A Walk in the Himalaya
• 2013: See Now Then

Źródło^[5][1][18].

Przypisy

Bibliografia

• Justin Edwards: Understanding Jamaica Kincaid. Columbia: University of South Carolina Press, 2007. ISBN 978-1-57003-688-0.

Linki zewnętrzne

• Annie, Gwen, Lily, Pam and Tulip w zbiorach Metropolitan Museum of Art