Jean Henri Fabre

Jean Henri Fabre
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

21 grudnia 1823
Saint-Léons

Data i miejsce śmierci

11 października 1915
Sérignan-du-Comtat

Zawód, zajęcie

entomolog, przyrodnik, pisarz

Narodowość

francuska

Odznaczenia
Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Multimedia w Wikimedia Commons

Jean Henri Casimir Fabre (ur. 21 grudnia 1823 w Saint-Léons, zm. 11 października 1915 w Sérignan-du-Comtat) – francuski humanista, przyrodnik zajmujący się zwłaszcza entomologią, pisarz i poeta, nauczyciel szkolny i pedagog.

Życiorys

W latach 1842–1870 pracował jako nauczyciel nauk przyrodniczych w różnych szkołach, m.in. w Ajaccio na Korsyce i w liceum w Awinionie, jednocześnie stale podnosząc swe kwalifikacje w różnych dziedzinach nauk przyrodniczych. Interesował się chemią, botaniką i mykologią. W tym czasie korespondował i współpracował z innymi przyrodnikami, m.in. z Darwinem i Pasteurem. Później (od ok. 1883) poświęcił się wyłącznie studiom entomologicznym prowadzonym w Sérignan, ok. 8 km od Orange[1], gdzie pracował do końca życia, rozwijając swoją niezwykle wydajną i płodną działalność badawczo-naukową. Znany z wnikliwej obserwacji zachowań owadów, zwłaszcza cyklów życiowych żuka gnojowego, żuka oleistego, os, pszczół[1] i innych owadów, a także pająków. Uznawany jest za twórcę etologii oraz jednego z prekursorów ekologii.

Publikacje

Jego głównym dziełem jest wydawane w latach 1879–1907 dziesięciotomowe opracowanie Souvenirs entomologiques, tłumaczone później na 15 języków. Wybrane teksty z tej pracy ukazały się też w tłumaczeniu polskim pt. Z życia owadów (1916)[1].

Napisał również około 40 książek popularnonaukowych[1], m.in. Histoire de la bûche; récits sur la vie des plantes (1867), Les Ravageurs (1870), Les Auxiliaires (1873), Souvenirs entomologiques (1879, 10 wyd.), Les Animaux (1881).

Przypisy

  1. a b c d TadeuszT. Nowak TadeuszT. (red.), Oksfordzki słownik biograficzny, Warszawa: Bertelsmann Media, 1999, s. 145, ISBN 83-7227-109-7  (pol.).

Bibliografia

  • Zofia Bohuszewiczówna: Jean-Henri Fabre: dzieje myśli i życia, Warszawa, Spółdzielnia Wydawnicza „Wiedza”, 1947
  • Jean Henri Fabre: Nasi sprzymierzeńcy: pogadanki o zwierzętach pożytecznych. Przekład Z. Bohuszewiczówna i M. Górska, Książnica-Atlas, Bibljoteka „Iskier”, Lwów-Warszawa 1925
  • Jean Henri Fabre: Szkodniki: pogadanki o owadach szkodliwych. Przekład Z. Bohuszewiczówna, Książnica-Atlas, Bibljoteka „Iskier”, Lwów-Warszawa 1925

Linki zewnętrzne

  • Jean Henri Fabre – dzieła w bibliotece Polona
  • ISNI: 0000000121326243
  • VIAF: 51689251
  • LCCN: n50012074
  • GND: 118531700
  • NDL: 00439133
  • LIBRIS: c9prlt4w4dm3tpw
  • BnF: 11902115n
  • SUDOC: 026856328
  • SBN: CFIV042754
  • NLA: 35293361
  • NKC: jn20030919002
  • BNE: XX1263279
  • NTA: 069612625
  • BIBSYS: 90382094
  • CiNii: DA01329351
  • Open Library: OL217034A
  • PLWABN: 9810581245605606
  • NUKAT: n99037310
  • J9U: 987007510075305171
  • PTBNP: 61564
  • CANTIC: a10081793
  • CONOR: 10563939
  • ΕΒΕ: 217169
  • KRNLK: KAC199608398
  • LIH: LNB:V*102511;=yh
  • PWN: 3899534
  • Britannica: biography/Jean-Henri-Fabre
  • Treccani: jean-henri-fabre
  • БРЭ: 4704745
  • NE.se: henri-fabre
  • SNL: Jean_Henri_Fabre
  • Catalana: 0025730
  • DSDE: Jean_Henri_Fabre