John Garfield

Imię i nazwisko

Jacob Julius Garfinkle

Data i miejsce urodzenia

4 marca 1913
Nowy Jork

Data i miejsce śmierci

21 maja 1952
Nowy Jork

Zawód

aktor

Współmałżonek

Roberta Seidman
(1935–1952; jego śmierć)

Lata aktywności

1932–1952

Multimedia w Wikimedia Commons

John Garfield, właśc. Jacob Julius Garfinkle (ur. 4 marca 1913 w Nowym Jorku, zm. 21 maja 1952 tamże) − amerykański aktor charakterystyczny.

Grał role złodziejaszków i buntowników, przedstawicieli klasy robotniczej^[1]. Uznawany za poprzednika aktorów wykorzystujących metodę Stanisławskiego, takich jak Marlon Brando, Montgomery Clift czy James Dean^[2].

8 lutego 1960 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7065 Hollywood Boulevard^[3]^[4].

Życiorys

Urodził się w Lower East Side na Manhattanie w rodzinie Hannah Basi (z domu Margolis) i Davida Garfinkle^[5]. Jego ojciec miał pralnię z prasowalnica do ubrań, związując koniec z końcem, na pół etatu był chazanem. Matka zmarła w 1920, dwa lata po narodzinach kolejnego syna, Maxa. Ponieważ Garfinkle miał trudności z utrzymaniem rodziny, dzieci wychowywały się pod opieką różnych krewnych w całym Nowym Jorku^[6].

Podczas gdy ojciec ożenił się ponownie, Garfinkle miał trudności w szkole i dołączył do różnych gangów. Trzykrotnie został wydalony, zanim został wysłany do alternatywnej szkoły. Dodatkowo zachorował na szkarlatynę, która doprowadziła do trwałego uszkodzenia jego serca^[6].

Dorastając w dzielnicy teatrów jidysz, Garfinkle rozwinął talent do naśladowania ówczesnych wykonawców. Z powodu jąkania przeszedł terapię logopedyczną i ostatecznie zainteresował się mową i występami^[6]. Zaczął brać udział w szkolnych przedstawieniach, zgromadzeniach i debatach, w końcu odnalazł pasję, którą mógł realizować w swojej karierze akademickiej^[6]. Później zapisał się na lekcje aktorstwa, co zaowocowało rekomendacją do American Laboratory Theatre^[7].

Pracował zarówno na scenie, jak i poza nią, w 1932 zadebiutował na Broadwayu w roli Billa w sztuce Zagubiony chłopiec^[8]. W tym samym roku przyjął pseudonim sceniczny Jules Garfield. Chociaż występ był krótkotrwały, dał się poznać jako aktor teatralny^[6]. W 1934 wstąpił do zespołu Teatru Grupowego^[5]. Podczas II wojny światowej nie został przyjęty do wojska ze względu na chorobę serca^[5].

Z biegiem lat Garfield zajął się pracą w radiu i filmach^[9]. Pracując w Paramount Pictures i Warner Bros. przyjął pseudonim John Garfield. Był dwukrotnie nominowany do Oscara − za rolę cynicznego aranżera orkiestrowego Mickeya Bordena, którego ciężkie życie dało ponury obraz egzystencji w melodramacie muzycznym Michaela Curtiza Cztery córki (1938; nagroda National Board of Review) i za kreację Charleya Davisa, wbrew woli matki zostaje bokserem w dramacie sportowym filmie noir Roberta Rossena Ostatnia runda (1947)^[10].

27 stycznia 1935 zawarł związek małżeński z Robertą Seidman, która była członkinią partii komunistycznej^[11]. Mieli dwie córki − Katherine (ur. 1938, zm. 1945; reakcja alergiczna) i Julie (ur. 10 stycznia 1946) oraz syna Davida Pattona (ur. 25 lipca 1943, zm. 24 listopada 1994 na atak serca).

Zmarł w wieku 39 lat z powodu przewlekłej niewydolności serca^[12].

Wybrana filmografia

1938: Cztery córki jako Mickey Borden
1939: Cztery żony jako Mickey Borden
1941: Wilk morski jako George Leach
1943: Mściwy jastrząb jako sierżant Winocki
1946: Listonosz zawsze dzwoni dwa razy jako Frank Chambers
1947: Ostatnia runda jako Charley Davis
1947: Dżentelmeńska umowa jako Dave Goldman
1949: Jigsaw jako nygus z gazetą (niewymieniony w czołówce)

Bibliografia

George Morris: John Garfield. Jove Publications, 1977. ISBN 0-15-646250-8.
Patrick J. McGrath: John Garfield: The Illustrated Career in Films And on Stage. McFarland & Co., Inc., 2006. ISBN 978-0-7864-2848-9.

Przypisy

↑ Associated Press: John Garfield Dies in N.Y. Home of Actress. „Los Angeles Times”, 1959-05-22. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
↑ Isaac Butler: Looking Back at a Half-Forgotten Pioneer of Method Acting. The New Yorker, 2022-11-01. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
↑ John Garfield. Walk of Fame. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
↑ Associated Press: Hollywood Star Walk: John Garfield. „Los Angeles Times”, 1959-05-24. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c John Garfield Biography. „TV Guide”. [dostęp 2024-03-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-03-31)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e John Garfield Biography. Hometowns to Hollywood. [dostęp 2024-03-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-03-31)]. (ang.).
↑ John Garfield Biography. AllMovie. [dostęp 2022-07-02]. (ang.).
↑ John Garfield. Internet Broadway Database. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
↑ John Garfield. Rotten Tomatoes. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
↑ John Garfield Awards. AllMovie. [dostęp 2022-07-02]. (ang.).
↑ Bernard Weintraub: Recalling John Garfield, Rugged Star KO’d by Fate. „The New York Times”, 2003-01-29. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).
↑ John Garfield Dies at Home of Friend; Actor, 39, Famed for 'Tough' Roles on Stage and Screen, Had Cardiac Ailment. „The New York Times”, 1952-05-22. [dostęp 2024-03-31]. (ang.).