Julius Eduard Teusz

Eduard Teusz
Julius Eduard Teusz
Mataiza
Ilustracja
Fotografia Eugena Zintgraffa z 1888 roku, Kamerun
Imię i nazwisko urodzenia

Julius Eduard Teusz

Data i miejsce urodzenia

8 stycznia 1845
Łąkie (powiat złotowski)

Data i miejsce śmierci

21 marca 1912
Lübben (Niemcy)

Zawód, zajęcie

botanik, badacz Afryki, plantator

Stanowisko

Obergehilfe w Królewskim Ogrodzie botanicznym w Berlinie, dyrektor plantacji „Bimbia” w Kamerunie

Pracodawca

Kamerun-Land- und Plantagengesellschaft

Rodzice

Franz Teusz, Carolina Hasse

Małżeństwo

Ida Mathilde Lucy Fläschner

Julius Eduard Teusz (ur. 8 stycznia 1845 w Łąkiem, zm. 21 marca 1912 w Lübben) – botanik, badacz Afryki, plantator.

Życiorys

Pierwsza wyprawa

W 1879 roku jako pracownik Królewskiego Ogrodu Botanicznego w Berlinie[1] otrzymał propozycję udania się do Afryki z ekspedycją niemiecką, która miała za zadanie zbadanie możliwości dotarcia rzeką Kuango do rzeki Kongo[2]. Szefem wyprawy został austriacki major Friedrich Alexander von Mechow[3]. 6 kwietnia 1878 roku von Mechow z Teuszem oraz cieślą okrętowym Bugslagiem przybyli do Saint-Paul de Loanda. Ostatecznie wyprawa składała się, oprócz trzech białych, ze 115 tragarzy. 12 czerwca 1880 badacze dotarli do Malange, a 17 lipca do wioski plemienia Bayaka. W związku z nieufnością miejscowych wobec obcych Teusz został zatrzymany jako zakładnik (choć traktowano go jak gościa)[4].

Kontrakt w Kongu

W 1881 roku, za pośrednictwem Eduarda Pechuël-Loesche, Teusz napisał list intencyjny do Komitetu Studiów Górnego Kongo (Comité d’études du Haut-Congo). Komitet zaakceptował jego kandydaturę na stanowisko agronoma na okres trzech lat (1 września 1881)[5]. W trakcie swego pobytu w Kongo zajmował się zakładaniem ogrodów i plantacji[6], był odpowiedzialny za eksperymentalne uprawy roślin europejskich[7].

Późniejsze życie

Od roku 1885 pracował w Kamerunie jako dyrektor na plantacji „Bimbia” dla firmy Woermann, Jantzen & Thormählen[8] (jako dyrektor spółki Kamerun-Land- und Plantagengesellschaft), która została powołana 25 lipca 1885 w Hamburgu. Początkowo uprawiał głównie tytoń, później maniok, banany i warzywa[9]. W 1891 przypadkowo dokonał swojego największego, obok kilkunastu gatunków roślin, odkrycia, znajdując szczątki nieznanego delfina Sousa teuszii[10] (garbogrzbiet atlantycki)[11].

Przypisy

  1. ↑ http://www.kaowarsom.be/documents/bbom/Tome_II/Teusz.Edouard.pdf
  2. ↑ Biographie Coloniale Belge, t. II, Bruksela 1951, s. 903 .
  3. ↑ Aleksander vonA. Mechow Aleksander vonA., Bericht über die von ihm geführte Expedition zur Aufklärung des Kuango-Stromes (1878/81); Verhandlungen der Gesellschaft für Erdkunde zu Berlin, ss 475-489, 1882 .
  4. ↑ M.M. Plancquaert M.M., Les Jaga et les Bayaka, 1932 .
  5. ↑ EduardE. Pechuël-Loesche EduardE., Kongoland, 1887 .
  6. ↑ Henry MortonH.M. Stanley Henry MortonH.M., The Congo and the founding of its free state; a story of work and exploration, New York, s. 258, 1885 .
  7. ↑ EduardaE. Pechuël-Loesche EduardaE., Herrn Stanley’s Partisane und meine offiziellen Berichte vom Kongolande, 1886 .
  8. ↑ Thorner Presse 1885, Jg. III, Nr. 173
  9. ↑ EugenE. Zintgraff EugenE., Nord-Kamerun. Schilderung der im Auftrage des Auswärtigen Amtes zur Erschließung des nördlichen Hinterlandes von Kamerun während der Jahre 1886-1892 unternommenen Reisen, 1895 .
  10. ↑ „Nature”, 25 czerwca 1891, s. 175 .
  11. ↑ T.T. Collins T.T., G.T.G.T. Braulik G.T.G.T., W.W. Perrin W.W., Sousa teuszii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2018-07-07]  (ang.).

Bibliografia

  • Sebastian Teusz. Julius Eduard Teusz (1845–1912) – Biologist, Discoverer, Traveler. „Afryka”, s. 143–156. Warszawa: Polskie Towarzystwo Afrykanistyczne. ISSN 1234-0278. (ang.). 
  • VIAF: 6472156133216358430007
  • PLWABN: 9810802855905606