Karl-Marx-Hof

Karl-Marx-Hof

nr rej. 52462
Karl Marx-Hof – widok ogólny
Państwo	Austria
Kraj związkowy	Wiedeń
Rozpoczęcie budowy	1927
Ukończenie budowy	1930
Położenie na mapie Wiednia Karl-Marx-Hof
Położenie na mapie Austrii Karl-Marx-Hof
48,2528°N 16,3650°E/48,252800 16,365000
Multimedia w Wikimedia Commons

Karl-Marx-Hof – modernistyczny blok mieszkalny liczący 1382 mieszkania, długi na 1100 m, przez co uznawany jest za najdłuższy pojedynczy budynek mieszkalny na świecie. Zaprojektowany został przez Karla Ehna, ucznia Otto Wagnera i zbudowany w Wiedniu w latach 1927–1930.

Historia

Budynek powstał w latach 1927-1930 w ramach Wiedeńskiego Programu Mieszkaniowego wprowadzonego przez lokalne władze, w których, do czasu przewrotu z 1934 roku, większość stanowili socjaldemokraci, dzięki czemu stolica Austrii zdobyła przydomek Czerwonego Wiednia. Łącznie w latach 1923–1934 wybudowano 61 175 mieszkań, co czyni Wiedeński Program Mieszkaniowy jednym z największych przedsięwzięć urbanistycznych w XX wieku (budynki, które powstawały w ramach programu nazywano Arbeiterhofami – dworami dla robotników). Zlecenie na zaprojektowanie tego kompleksu mieszkaniowego dostał austriacki architekt Clemens Holzmeister, jednak jego propozycja nie spotkała się z aprobatą władz miasta, a zlecenie otrzymał Karl Ehn^[1].

Obiekt

W chwili otwarcia w 1930 roku budynek, przez masywną, czerwoną elewację, sprawiał wrażenie „czerwonej twierdzy” – architektonicznej prowokacji w środku mieszczańskiej 19 dzielnicy^[2]. Kolorystyka z dala od głównej elewacji jest jednak znacznie bardziej subtelna. Fasada jest tutaj zwykle utrzymana w delikatnym żółtym lub jasnoniebieskim kolorze. Motywy łukowe i blokową konstrukcję balkonów można znaleźć również w pozostałej części kompleksu^[3]. Chociaż Karl-Marx-Hof z zewnątrz wygląda na masywny, kompleks imponuje bardzo niską gęstością zabudowy. Obszerny wewnętrzny dziedziniec z parkiem o powierzchni 10 480 m² stanowi półprywatną przestrzeń rekreacyjną.

W Karl-Marx-Hof znajdowało się 748 mieszkań o średniej powierzchni 45 m2 z kuchnią, pokojem i jedną komorą, 159 mieszkań z kuchnią i dwoma pokojami oraz 136 mieszkań z kuchnią i dwoma izbami^[4]. Toaleta i łazienka musiały być wspólne dla wszystkich mieszkańców piętra.  Światło dzienne i oświetlenie elektryczne były standardem we wszystkich mieszkaniach. Kuchnia miała podłączenie do zimnej wody, więc nie trzeba było już pobierać wody z przedpokoju. Niektóre mieszkania były nawet wyposażone w balkony, które w tamtych czasach były zarezerwowane tylko dla klasy średniej. Budynek posiadał bogaty program społeczno-kulturalny, z udogodnieniami takimi jak przedszkola, szkolne poradnie stomatologiczne, biblioteki, sale widowiskowe, ale także gabinety lekarskie i prywatne usługi, takie jak restauracje^[5].

W 1934 roku w czasie powstania lutowego w budynku zabarykadowali się robotnicy, sprzeciwiający się przejęciu władzy przez austrofaszystów z CS^[6].

Lokalizacja

Heiligenstädter Straße 82/92, 1190 Döbling.

Zobacz też

• Kolonia mieszkaniowa przy ul. Wspólnej w Poznaniu – kolonia mieszkaniowa podobna do Karl-Marx-Hof i innych wiedeńskich Arbeiterhofów^[7]
• Falowiec przy ul. Obrońców Wybrzeża w Gdańsku – najdłuższy wieżowiec (10 i 11 pięter) mieszkalny w Polsce (dł. 860 m)

Przypisy