Ken Russell

Ken Russell
Ilustracja
Ken Russell w 2008
Prawdziwe imię i nazwisko

Henry Kenneth Alfred Russell

Data i miejsce urodzenia

3 lipca 1927
Southampton

Data i miejsce śmierci

27 listopada 2011
Londyn

Zawód

reżyser

Lata aktywności

1956−2011

Henry Kenneth „Ken” Alfred Russell (ur. 3 lipca 1927 w Southampton, zm. 27 listopada 2011 w Londynie[1]) − brytyjski reżyser filmowy.

Życiorys

Syn Henry’ego i Ethel Russellów. Ma młodszego brata. Jego ojciec był właścicielem sklepu obuwniczego.

Jako reżyser nakręcił ponad siedemdziesiąt filmów, były wśród nich filmy fabularne, dokumentalne i krótkometrażowe. Do wielu z nich sam napisał scenariusz, a także był ich producentem; ponadto pojawił się również jako aktor w kilkunastu filmach. Światowy rozgłos przyniósł mu zrealizowany w 1969 film Zakochane kobiety według powieści D.H. Lawrence’a, pisarza, będącego ikoną dla gejów. Wizualne piękno tego filmu, wyrafinowane sceny erotyczne oraz inne walory zachwyciły zarówno publiczność, jak i krytyków. W 1971 Russell otrzymał za jego reżyserię swoją jedyną nominację do Oscara.

Jego twórczość cechuje ogromna drastyczność w pokazywaniu przemocy i seksualności. Seksualność często sąsiaduje z religijnością. Reżyser czerpie z ekspresjonizmu i surrealizmu, ale też estetyki wideoklipu. Często wraca do motywu szaleństwa, podświadomości (jeden z jego filmów jest zatytułowany Odmienne stany świadomości). Innym znanym dziełem są Diabły (według opowiadania Aldousa Huxleya Diabły z Loudun) − historia opętania zakonnic w Loudun.

Zrealizował m.in. film Lisztomania − biografię XIX-wiecznego kompozytora Franciszka Liszta w formie rock opery, a także podobny w stylu muzycznym obraz Tommy. Innym dziełem Russella jest film biograficzny o Piotrze Czajkowskim, Kochankowie muzyki, gdzie akcentowany jest homoseksualizm bohatera i niemożliwa do spełnienia miłość jego żony. Wątki homoseksualne wracały bardzo często w filmach Russella (co jest o tyle ciekawe, że sam nie był gejem − miał czwórkę dzieci i był trzykrotnie żonaty), bowiem były dla niego dobrym środkiem dla pokazania bezsilności człowieka wobec własnej seksualności.

Popularnym projektem Kena Russella jest Dziki Mesjasz, historia związku francuskiego malarza Henri Gaudiera i polskiej pisarki Zofii Brzeskiej. Reżyser nakręcił również filmy o: Mahlerze, Debussym, Rudolfie Valentino, tancerce Isadorze Duncan. Filmy biograficzne Russella są krytykowane za niedokładność faktograficzną, a nawet niezgodność z faktami, są osobistymi wizjami Russella na temat bohaterów.

Zmarł w londyńskim szpitalu po ciężkiej chorobie.

Najważniejsze filmy

Nagrody i nominacje

Rok Festiwal, nagroda Kategoria Za Wynik
1971 Nagroda Akademii Filmowej Najlepsza reżyseria Zakochane kobiety Nominacja[2]
1971 Złoty Glob Najlepszy reżyser Zakochane kobiety Nominacja[3]
Najlepszy anglojęzyczny film zagraniczny Wygrana[3]
1970 Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej Najlepsza reżyseria Zakochane kobiety Nominacja[4]
1987 40. MFF w Cannes Złota Palma Aria Nominacja
1974 27. MFF w Cannes Technical Grand Prize Mahler Wygrana
Złota Palma Nominacja

Przypisy

  1. Słynny brytyjski reżyser, Ken Russell, nie żyje. polskieradio.pl, 2011-11-28. [dostęp 2011-11-28].
  2. Search Results – Academy Awards Search | Academy of Motion Picture Arts & Sciences [online], awardsdatabase.oscars.org [dostęp 2019-02-18] .
  3. a b Ken Russel | Golden Globes [online], www.goldenglobes.com [dostęp 2019-02-18]  (ang.).
  4. BAFTA Awards Search | BAFTA Awards [online], awards.bafta.org [dostęp 2019-02-18] .

Linki zewnętrzne

  • Ken Russell w bazie IMDb (ang.)
  • Ken Russell w bazie Filmweb
  • Ken Russell w telewizji (ang.) − analiza twórczości telewizyjnej Russella, strona British Film Institute
  • ISNI: 0000000114501998
  • VIAF: 85079952
  • ULAN: 500095847
  • LCCN: n79056862
  • GND: 118791656
  • NDL: 00621412
  • BnF: 13899285r
  • SUDOC: 070504407
  • SBN: RAVV093987
  • NLA: 35843835
  • NKC: pna2004261724
  • BNE: XX1486680
  • NTA: 068284659
  • BIBSYS: 8025375
  • CiNii: DA04073582
  • PLWABN: 9810677684205606, 9810605717105606
  • NUKAT: n00074537
  • OBIN: 104393
  • J9U: 987007327511505171
  • CONOR: 28704611
  • KRNLK: KAC201203939
  • PWN: 3970136
  • Britannica: biography/Ken-Russell
  • Universalis: ken-russell
  • NE.se: ken-russell
  • SNL: Ken_Russell
  • VLE: ken-russell
  • Catalana: 0057402
  • DSDE: Ken_Russell
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 53772