László Moholy-Nagy

László Moholy-Nagy
László Weisz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

20 lipca 1895
Bácsborsód

Data i miejsce śmierci

24 listopada 1946
Chicago

Zawód, zajęcie

malarz, fotograf, projektant, producent filmowy, teoretyk

podpis
Multimedia w Wikimedia Commons
LIS (1922)

László Moholy-Nagy, pierw. László Weisz (ur. 20 lipca 1895 w Bácsborsód, zm. 24 listopada 1946 w Chicago) – węgierski malarz, fotograf, projektant, producent filmowy, teoretyk, profesor Bauhausu.

Życiorys

Z powodu I wojny światowej musiał przerwać studia prawnicze. W 1917, przechodząc rekonwalescencję w Segedynie, założył wraz z przyjaciółmi grupę artystyczną Ma. Po wojnie wznowił studia i po otrzymaniu stopnia naukowego przeniósł się do Wiednia (1919). Rok później wyjechał do Berlina. Tam wykonał swoje pierwsze fotogramy i dadaistyczne kolaże. Jego pierwsza wystawa indywidualna odbyła się w 1922 w galerii Der Sturm w Berlinie. W tych latach współpracował również z kilkoma ważnymi czasopismami poświęconymi sztuce. W 1923 zaczął uczyć w Bauhausie w Weimarze. Dwa lata później z powodu przeniesienia siedziby uczelni zamieszkał w Dessau (dziś Dessau-Roßlau) i pracował tam do 1928, kiedy to postanowił przenieść się ponownie do Berlina, aby zajmować się projektowaniem i filmem. W 1937 wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie w Chicago objął posadę dyrektora uczelni New Bauhaus.

Twórczość

Jako wykładowca w Weimarskim Bauhausie dał się poznać wraz z El Lissitzkim jako zwolennik konstruktywizmu. Pierwsze obrazy o wyraźnie geometryzujących kształtach zaczął malować około 1920. Ponadto prowadził eksperymenty w dziedzinie fotografii i filmu, tworząc w 1921 abstrakcyjne fotogramy (niezależnie od twórczości Mana Raya).

Był również jednym z głównych twórców rzeźby kinetycznej. W swoich pracach wykorzystywał nie tylko ruch, ale i światło, czego efektem były tworzone od 1935 modulatory przestrzenne tzw. space-modulators, rodzaj trójwymiarowego malarstwa załamującego promienie świetlne[1].

László Moholy-Nagy podjął jedną z pierwszych prób wykreowania sztuki konceptualnej, realizując w 1940 „sztukę na telefon” (artysta przez telefon przekazywał informacje, jak ma zostać wykonane dzieło, które potem uznawał jako swoje)[2].

Przypisy

  1. Adam Kotula, Piotr Krakowski, Sztuka abstrakcyjna, WAIF, Warszawa 1973.
  2. Piotr Krakowski, O sztuce nowej i najnowszej, PWN, Warszawa 1981.

Linki zewnętrzne

  • Art Institute of Chicago Collection Database (ang.)
  • Getty Museum: László Moholy-Nagy. (ang.)
  • Guggenheim Museum: László Moholy-Nagy.. guggenheimcollection.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-30)]. (ang.)
  • Tate Collection: Laszlo Moholy-Nagy (ang.)
  • Museum of Modern Art: László Moholy-Nagy. Life and work. (ang.)
  • Metropolitan Museum of Art: Timetable of Art History – László Moholy-Nagy. (ang.)
  • ISNI: 0000000122773694, 000000036865023X
  • VIAF: 22203431
  • ULAN: 500004274
  • LCCN: n79133790
  • GND: 118583204
  • NDL: 00471780
  • LIBRIS: 1zcfgsnk59tcsdx
  • BnF: 12282432n
  • SUDOC: 027272591
  • SBN: CFIV074886
  • NLA: 35357665
  • NKC: xx0002277
  • DBNL: moho001
  • BNE: XX907588
  • NTA: 068286082
  • BIBSYS: 90070829
  • CiNii: DA02347825
  • Open Library: OL4279304A
  • PLWABN: 9810583767805606
  • NUKAT: n96029384
  • J9U: 987007265405705171
  • CANTIC: a10623437
  • NSK: 000081935
  • CONOR: 18082915
  • KRNLK: KAC201817444
  • NSZL: 198538
  • PWN: 3942692
  • Britannica: biography/Laszlo-Moholy-Nagy
  • Universalis: laszlo-moholy-nagy
  • БРЭ: 2235086
  • NE.se: laszlo-moholy-nagy
  • SNL: László_Moholy-Nagy
  • VLE: laszlo-moholy-nagy
  • Catalana: 0043063
  • DSDE: László_Moholy-Nagy
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 41533