Leon VI Filozof

Leon VI Filozof
Ilustracja
Cesarz bizantyński
Okres

od 886
do 11 maja 912

Poprzednik

Bazyli I Macedończyk

Następca

Aleksander

Dane biograficzne
Dynastia

macedońska

Data i miejsce urodzenia

19 września 866
Konstantynopol

Data i miejsce śmierci

11 maja 912
Konstantynopol

Moneta
moneta
Follis Leona VI
Multimedia w Wikimedia Commons

Leon VI Filozof (ur. 19 września 866 w Konstantynopol, zm. 11 maja 912 tamże) – cesarz Bizancjum z dynastii macedońskiej. Swój przydomek zawdzięczał upodobaniom do wygłaszania kazań w kościołach Konstantynopola.

Wstąpił na tron po swym ojcu Bazylim w 886 roku, rozpoczynając panowanie od usunięcia z patriarchatu Focjusza i mianowania na jego miejsce swego brata Stefana[1]. Jego matką była Eudokia Ingerina (kochanka cesarza Michała III Metystesa, skąd niektórzy historycy to jemu przypisują ojcostwo).

Od 904 roku panował wspólnie z bratem Aleksandrem. Mimo podjęcia prób reorganizacji wojska bizantyjskiego i podniesienia jego sprawności bojowej poniósł szereg klęsk w wojnach z wdzierającymi się w granice państwa Bułgarami (894–896), Arabami (907)[1]. Po przegranej wojnie z Rusią Kijowską (911) zawarł traktat gwarantujący Rusinom swobodę handlu z Konstantynopolem[2]. Polecił dokończenie bizantyjskiego kodeksu prawnego Opus Basilicon (uaktualnienie ustaw z kodeksu Justyniana), który przetrwał do upadku Konstantynopola w 1453 roku. Autor prac z zakresu taktyki wojskowej i teologii[2].

Rodzina

Pierwszą żonę wybrała mu matka i została nią Teofano Martinakios, córka Martinacusa – bizantyńskiego możnowładcy. Leon został zmuszony do poślubienia jej w 886. Bizantyńczycy kochali cesarzową, ale Leon nie był z nią szczęśliwy. Miał z nią jedynie córkę (po której śmierci Teofano udała się do klasztoru i tam zmarła):

  • Eudokię (888–892).

W 898, Leon poślubił swoją kochankę Zoe Zoutzes, córkę swojego doradcy Stylianosa Zaoutzesa. Zoe także urodziła Leonowi córkę i zmarła w 899 na malarię:

  • Annę (898–914?).

W 900 Leon ożenił się z Eudokią Bajaną. W kwietniu 901 jego trzecia zmarła w połogu. Ich syn:

  • Bazyli, zmarł wkrótce po matce.

Leon nie ożenił się po raz czwarty, ale wziął sobie kochankę – Zoe Karbonopsinę. Ta najpierw urodziła dwie córki, a następnie syna:

Przypisy

  1. a b M. Hertmanowicz-Brzoza, K. Stepan, Słownik władców świata, Kraków 2005, s. 413.
  2. a b M. Hertmanowicz-Brzoza, K. Stepan, Słownik władców świata, Kraków 2005, s. 414.

Bibliografia

  • MałgorzataM. Hertmanowicz-Brzoza MałgorzataM., KamilK. Stepan KamilK., Słownik władców świata, Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2005, s. 413–414, ISBN 83-7435-077-6, OCLC 749692036 .
  • p
  • d
  • e
  • gwiazdką*oznaczono monarchów nienależących do dynastii
Dynastia teodozjańska
395–457
  • Arkadiusz (395–408)
  • Teodozjusz II (408–450)
  • Pulcheria
  • Marcjan (450–457)
Dynastia leońska
457–518
Dynastia justyniańska
518–602
Dynastia heraklijska
610–711
Dynastia izauryjska
717–802
Dynastia Niceforów
802–813
Dynastia amoryjska
820–867
Dynastia macedońska
867–1057
Dynastia Dukasów
1059–1081
Dynastia Komnenów
1081–1185
Dynastia Angelosów
1185–1204
Dynastia Laskarysów
1204–1261
Dynastia Paleologów
1259–1453

  • ISNI: 0000000121201790
  • VIAF: 9873664, 7120159477968827990000, 2393159477685127990006, 4463151304660249460004, 1069154380897730290088, 418159474334427662534
  • ULAN: 500256555
  • LCCN: n90633911
  • GND: 118901486
  • LIBRIS: 0xbd847j0r4lnw9
  • BnF: 12086746s
  • SUDOC: 02918892X
  • SBN: TO0V024424
  • NLA: 52243985
  • NKC: jn20011024163
  • BNE: XX1280695
  • NTA: 068638922
  • BIBSYS: 90573284
  • CiNii: DA04541567
  • Open Library: OL4914760A
  • PLWABN: 9810571062505606
  • NUKAT: n2005114540
  • J9U: 987007264459605171
  • PTBNP: 1729646
  • LNB: 000191979
  • NSK: 000388675
  • CONOR: 164836707
  • ΕΒΕ: 248642, 47108
  • LIH: LNB:hvV;=CE
  • PWN: 3931619
  • Britannica: biography/Leo-VI-Byzantine-emperor
  • Universalis: leon-vi-le-sage
  • БРЭ: 2135178
  • SNL: Leo_6._-_bysantinsk_keiser
  • VLE: leonas-vi-ismincius
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 35638