Lon Chaney

Lon Chaney
Ilustracja
Lon Chaney (1920)
Imię i nazwisko

Leonidas Frank Chaney

Data i miejsce urodzenia

1 kwietnia 1883
Colorado Springs

Data i miejsce śmierci

26 sierpnia 1930
Los Angeles

Zawód

aktor, reżyser, scenarzysta, wizażysta

Współmałżonek

Frances Cleveland Creighton
(1905–1913; rozwód)
Hazel Bennett Hastings
(1915–1930; jego śmierć)

Lata aktywności

1902–1930

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Lon Chaney jako Eryk w filmie Upiór w operze (1925)

Lon Chaney (właśc. Leonidas Frank Chaney; ur. 1 kwietnia 1883 w Colorado Springs, zm. 26 sierpnia 1930 w Los Angeles) – amerykański aktor, reżyser i scenarzysta epoki kina niemego, zwany „człowiekiem o tysiącu twarzach”. Jedna z pierwszych gwiazd horrorów.

W 1957 powstał film biograficzny Człowiek o tysiącu twarzy (reż. Joseph Pevney).

Życiorys

Jego najbardziej znanymi rolami były tytułowe w filmach niemych Upiór w operze, Dzwonnik z Notre Dame oraz w zaginionym później i odtworzonym filmie Londyn po północy. Grywał przede wszystkim role główne – potworów. Znany był z ekspresyjnej mimiki (był dzieckiem niesłyszących rodziców). Do swoich ról podchodził bardzo profesjonalnie i sam dopracowywał charakteryzację – w filmie Upiór w operze użył m.in. ramek z cienkich drucików rozszerzających oczy, bardzo nieprzyjemnych dla aktora podczas gry, a jako Quasimodo w filmie Dzwonnik z Notre Dame spętał się kilkoma zamaskowanymi odpowiednio pasami i użył ciężkiego, gumowego garbu. Po wynalezieniu filmu dźwiękowego występował nadal.

Wkrótce po swoich pierwszych występach w filmach dźwiękowych zachorował na raka gardła, co przerwało jego karierę i wskutek tej choroby zmarł.

Jego synem był Lon Chaney Jr., który kontynuował tradycje ojca i również znany był jako aktor filmów grozy.

Wybrana filmografia

  • 1919: Victory jako Ricardo
  • 1919: Zwycięstwo
  • 1923: Dzwonnik z Notre Dame jako Quasimodo
  • 1925: Wieża kłamstw jako Jan
  • 1925: Upiór w operze jako Eryk
  • 1927: Londyn po północy jako profesor Edward C. Burke
  • 1927: Demon cyrku jako Alonzo

Bibliografia

Linki zewnętrzne

  • Strona internetowa poświęcona Lonowi Chaneyowi (ang.)
  • Lon Chaney w bazie IMDb (ang.)
  • Lon Chaney w bazie Filmweb
  • ISNI: 0000000121336898, 0000000368642125
  • VIAF: 54361336
  • LCCN: n89639682
  • GND: 119451778
  • BnF: 144081625
  • SUDOC: 059708026
  • NLA: 35251541
  • NKC: av2009541082
  • BNE: XX4722820
  • NTA: 072235829
  • BIBSYS: 11081847
  • J9U: 987007446922405171
  • CANTIC: a11722915
  • KRNLK: KAC2020M4230
  • PWN: 3884699
  • Britannica: biography/Lon-Chaney
  • Treccani: lon-chaney
  • Universalis: lon-chaney
  • NE.se: lon-chaney
  • SNL: Lon_Chaney
  • DSDE: Lon_Chaney
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 11442