Mosla
 Mosla dianthera | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | astropodobne | ||
| Rząd | jasnotowce | ||
| Rodzina | jasnotowate | ||
| Rodzaj | Mosla | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Mosla (Benth.) Buch.-Ham. ex Maxim. Bull. Acad. Imp. Sci. Saint-Pétersbourg, sér. 3, 20: 456 (1875)[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| M. dianthera (Roxburgh) Maximowicz[4] | |||
| Synonimy | |||
| | |||
| |||
| |||
Mosla (Benth.) Buch.-Ham. ex Maxim. – rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych. Obejmuje 14 gatunków. Występują one we wschodniej Azji – od Sumatry i Filipin po Rosyjski Daleki Wschód, także w Himalajach, a jeden gatunek – M. dianthera podawany jest poza wschodnią Azją także z Kaukazu[3]. Rośliny średnio wilgotnych siedlisk, zarówno cienistych, jak i nasłonecznionych[6]. Jeden gatunek – Mosla chinensis – wykorzystywany jest jako roślina lecznicza[7].
Morfologia
- Pokrój
- Aromatyczne rośliny jednoroczne[5].
- Liście
- Ogonkowe, o blaszce ząbkowanej, od spodu wyraźnie ogruczolone[5].
- Kwiaty
- Dwukwiatowe okółki tworzą szczytowe grono. Kwiaty są szypułkowe i wsparte niewielkimi przysadkami, czasem w dolnej części kwiatostanu podobnymi do liści. Kielich jest dzwonkowaty, 10-żyłkowy, wewnątrz owłosiony. Zakończony jest 5 równej długości ząbkami lub jest dwuwargowy i wówczas górna warga zakończona jest trzema ząbkami, a dolna dwoma. Ząbki są lancetowate, tępe lub zaostrzone. Korona jest biała, różowa lub purpurowoczerwona, z rurką nagą lub owłosioną. Górna warga jest rozcięta, a dolna składa się z trzech łatek o karbowanych brzegach, z czego dwie boczne łatki są mniejsze od środkowej. Pręciki są cztery, para górna jest płodna, a dolna zredukowana. Pylniki są rozchylone. Szyjka słupka jest rozwidlona na szczycie (oba ramiona podobnej lub równej długości)[5].
- Owoce
- Półkuliste lub kulistawe rozłupki otoczone rozrastającym się kielichem, zwłaszcza z jednej strony[5].
Systematyka
- Pozycja systematyczna
Rodzaj z plemienia Elsholtzieae z podrodziny Nepetoideae należącej do rodziny jasnotowatych Lamiaceae[8].
- Wykaz gatunków[3]
- Mosla bracteata Doan ex Suddee & A.J.Paton
- Mosla cavaleriei H.Lév.
- Mosla chinensis Maxim.
- Mosla dadoensis K.K.Jeong, M.J.Nam & H.J.Choi
- Mosla dianthera (Buch.-Ham. ex Roxb.) Maxim.
- Mosla exfoliata (C.Y.Wu) C.Y.Wu & H.W.Li
- Mosla hangchouensis Matsuda
- Mosla japonica (Benth. ex Oliv.) Maxim.
- Mosla longibracteata (C.Y.Wu & S.J.Hsuan) C.Y.Wu & H.W.Li
- Mosla longispica (C.Y.Wu) C.Y.Wu & H.W.Li
- Mosla pauciflora (C.Y.Wu) C.Y.Wu & H.W.Li
- Mosla scabra (Thunb.) C.Y.Wu & H.W.Li
- Mosla soochouensis Matsuda
- Mosla tamdaoensis Phuong
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-09-09] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-09-09] (ang.).
- ↑ a b c d Mosla (Benth.) Buch.-Ham. ex Maxim., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-09-09] .
- ↑ Mosla (Benth.) Buch.-Ham. ex Maxim., [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [online], Smithsonian Institution [dostęp 2023-09-09] .
- ↑ a b c d e Mosla (Bentham) Buchanan-Hamilton ex Maximowicz, [w:] Flora of China [online], eFloras.org [dostęp 2023-09-09] .
- ↑ K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VII. Flowering Plants. Dicotyledons. Lamiales. Berlin, Heidelberg: Springer, 2004, s. 230. ISBN 978-3-642-62200-7.
- ↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 602, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ Genus Mosla (Benth.) Buch.-Ham. ex Maxim.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2023-09-09].
