Romuald Miller
| Data i miejsce urodzenia | 9 stycznia 1882 | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 29 lipca 1945 | ||
| Zawód, zajęcie | architekt, działacz polityczny | ||
| Narodowość | polska | ||
| Odznaczenia | |||
 | |||
| |||
Romuald Miller (ur. 9 stycznia 1882 w Łodzi, zm. 29 lipca 1945 w Otwocku) – polski architekt i działacz polityczny. Wolnomularz. Brat Jana Nepomucena Millera.
Życiorys
Był uczestnikiem rewolucji w 1905. Założył pierwszą zespołową pracownię architektoniczną. W 1910 miał w Łodzi pracownię przy ul. Zielonej 14. Od 1918 był naczelnikiem wydziału budownictwa Warszawskiej Dyrekcji PKP. Współorganizował w 1929 (i pełnił funkcję prezesa) Związku Stowarzyszeń Architektów Polskich. W latach 30. pracował w komitecie redakcyjnym miesięcznika „Architektura i Budownictwo” oraz publikował w nim artykuły[1].
Działał w PPS. W 1939 współtworzył Stronnictwo Demokratyczne, a w czasie II wojny światowej działał w podziemnym Stronnictwie Demokratycznym. Po wojnie był działaczem PKWN, w maju 1945 został powołany do Prezydium Krajowej Rady Narodowej[2].
Pochowany został na cmentarzu Stare Powązki w Alei Zasłużonych (rząd 1, grób 20)[3].
Projekty
- 4-piętrowa kamienica Alberta Bohme’go w Łodzi (wzniesiona w latach 1911–1912) przy ul. Piotrkowskiej 113 (w 2016 r. wpisana do rejestru zabytków)[4]
- kamienica Stowarzyszenia Oświatowego „Betania” w Łodzi (wzniesiona w latach 1912–1913), przy ul. Piotrkowskiej 275
- Kamienica Heimanów w Łodzi (1912)[5]
- przebudowa budynku Instytutu Higieny Dziecięcej przy ul. Litewskiej 16 w Warszawie (1931–1932)[6]
- gmach Związku Zawodowego Kolejarzy w Warszawie, ul. Jaracza 2 (1927); od 1928 również siedziba Teatr „Ateneum”[7]
- Gmach Dyrekcji Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji przy placu Starynkiewicza 5 w Warszawie (1928–1930)[8]
- projekt typowy dla stacji kolejowej średniej wielkości w dwóch wariantach – podstawowym: dworce w Sierpcu, Gostyninie, Łęczycy i Ozorkowie oraz rozszerzonym: dworce w Kole (1921) i Koninie (zburzony)[9]
- dworzec kolejowy w Żyrardowie (1922)
- dworzec kolejowy w Lublinie (przebudowa 1923–1924)
- dworzec kolejowy w Pruszkowie (1924)
- dworzec kolejowy w Gdyni (1926–1928)
- dworzec kolejowy w Grodzisku Mazowieckim (1928)
- dworzec kolejowy w Teresinie
- dworzec kolejowy w Radziwiłłowie
- dworzec kolejowy w Aleksandrowie Kujawskim
- dom Związku Zawodowego Pracowników Kolejowych miasta Lwowa (1930–1937)
- dom własny przy ul. Karskiej 7 w Warszawie[10]
- Dom przy ul. Grębałowskiej 11 w Warszawie[11]
Odznaczenia
- Order Krzyża Grunwaldu II klasy – pośmiertnie (1946)[12]
Przypisy
- ↑ „Architektura i Budownictwo”, nr 2, Rok IX, Warszawa 1933
- ↑ Kuźnia nowej Polski. VII sesja Krajowej Rady Narodowej, „Życie Warszawy” (R. 2, nr 125 (194)), Warszawa, 7 maja 1945 [dostęp 2020-02-18] .
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: Romuald Miller, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-01-19] .
- ↑ Wiesław Pierzchała, Forteca pałacowa w rejestrze; [w:] „Kocham Łódź” (dod. do „Polska. Dziennik Łódzki”), 16 IX 2016, nr 403, s. 6.
- ↑ Romuald Miller. witryna Pamięci Architektów Polskich.
- ↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 9. Langiewicza-Łukasińskiego. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2003, s. 104–105. ISBN 83-88372-24-6.
- ↑ Teatr Ateneum. oficjalna strona.
- ↑ Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1918–1939. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, s. 116. ISBN 83-60350-00-0.
- ↑ Michał Pszczółkowski, Projekty typowe w architekturze dworców kolejowych, [w:] Piękne, użyteczne, zbędne... Obiekty kolejowe w Polsce, pod red. M. Kapiasa i D. Kellera, Rybnik 2016, s. 241.
- ↑ Piotr Wierzbicki. No to jadziem na Bielany... na dwóch kółkach. „Skarpa Warszawska”, s. 28, marzec 2022.
- ↑ Wyborcza.pl [online], warszawa.wyborcza.pl [dostęp 2024-02-09] .
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 34, poz. 286 „za działalność konspiracyjną w czasie okupacji na terenie całego Kraju”.
Kontrola autorytatywna (osoba):
- PWN: 3941509
