Sit tępokwiatowy

Sit tępokwiatowy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

sitowate

Rodzaj

sit

Gatunek

sit tępokwiatowy

Nazwa systematyczna
Juncus subnodulosus Schrank
Baier. Fl. vol. 1, 616. 1789[3].
Synonimy
  • Juncus obtusiflorus Ehrh.
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

najmniejszej troski
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Sit tępokwiatowy (Juncus subnodulosus Schrank) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny sitowatych. Występuje w Europie, Azji Mniejszej i Afryce. W Polsce objęty ochroną.

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje w Europie, Azji Mniejszej i północnej Afryce[5]. W Polsce jest gatunkiem rzadkim. Rośnie głównie w północno-zachodniej części kraju[6]. Jego największe skupisko znajduje się w Rezerwacie Dolina Ilanki[7].

Morfologia

Kwiatostan
Owoce
Łodyga
Do 1 m wysokości i 3 mm szerokości.
Liście
1-2 obłe liście łodygowe z przegradzanymi blaszkami.
Kwiaty
Słomiastożółte, długości 2-2,5 mm, zebrane w drobne, półkuliste główki o średnicy do 5 mm, te z kolei zebrane w rozrzutkę. Podsadka słomiasta, krótsza od kwiatostanu. Działki kielicha zaokrąglone na szczycie[8].
Owoce
Szerokojajowate torebki z krótkim dzióbkiem.

Biologia i ekologia

Sit tępokwiatowy nad Miedwiem

Bylina, hemikryptofit. Rośnie na mokradłach. Kwitnie w czerwcu i lipcu. Gatunek charakterystyczny łąk kaczeńcowych ze związku Calthion i zespołu Juncetum subnodulosi[9].

Zagrożenia i ochrona

Roślina została umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006, 2016)[10][11] w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia VU). Od 2014 roku jest objęta w Polsce ochroną częściową[12].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-19]  (ang.).
  3. Juncus subnodulosus, [w:] International Organization for Plant Information. Provisional Global Plant Checklist [online] [dostęp 2014-11-08] [zarchiwizowane z adresu 2014-11-08]  (ang.).
  4. Juncus subnodulosus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species  (ang.).
  5. Juncus subnodulosus, [w:] eMonocot [online] [dostęp 2013-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-03]  (ang.).
  6. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Adam Zając, Maria Zając (red.). Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001. ISBN 83-915161-1-3.
  7. Rezerwat Dolina Ilanki [online], www.ziemialubuska.pl [dostęp 2016-09-28] .
  8. W. Szafer, S. Kulczyński, B. Pawłowski: Rośliny polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1969.
  9. W. Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. ISBN 83-01-13520-4.
  10. Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  11. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
  12. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • BioLib: 42202
  • EoL: 628095
  • EUNIS: 186148
  • FloraWeb: 3161
  • GBIF: 2701900
  • identyfikator iNaturalist: 164283
  • IPNI: 443536-1
  • ITIS: 503264
  • NCBI: 223680
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-315859
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:443536-1
  • Tela Botanica: 36697
  • identyfikator Tropicos: 16900073
  • USDA PLANTS: JUSU7