Sita molekularne

Sita molekularne – materiały nanoporowate, o ściśle określonym, wąskim zakresie rozmiarów porów, które posiadają zdolność selektywnego adsorbowania związków chemicznych. Każdy rodzaj sit molekularnych ma różną wielkość porów oraz strukturę kanałów.

Rodzaje sit molekularnych
  • glinokrzemiany, zwłaszcza zeolity
  • niektóre rodzaje silikażelu
  • porowate polimery
  • szkła
  • węgiel aktywny

Sita molekularne jako środki suszące

W praktyce laboratoryjnej pojęcie sit molekularnych ograniczone jest zazwyczaj do zeolitów[1] i wykorzystuje się je często jako środki suszące[2].

Sita molekularne nadają się do suszenia większości gazów i cieczy. Można ich używać w eksykatorach, kolumnach suszących, do utrzymywania w stanie bezwodnym rozpuszczalników absolutnych, napełniania kolumn do suszenia gazów lub rozpuszczalników oraz do selektywnej adsorpcji innych substancji (np. fosgenu z chloroformu).

Zalety:

  • łatwość użycia, materiał praktycznie obojętny chemicznie, nietoksyczny, nie ma problemów z usuwaniem, osuszone ciecze można dekantować
  • duża pojemność adsorpcyjna, także przy małej zawartości wody w suszonej substancji i w wysokich temperaturach
  • duża podatność na adsorpcję cząsteczek polarnych i nienasyconych cząsteczek organicznych; cząsteczki wody są jednak zawsze adsorbowane preferencyjnie
  • adsorpcja selektywna: adsorbowane są tylko te cząsteczki które mogą przejść przez pory

Sita molekularne pochłaniają wodę, zachowując w zasadzie swoją pojemność w temperaturach, w których tlenek glinu i żel krzemionkowy zaczynają uwalniać wodę. Np. między 0 a 150 °C pojemność spada stopniowo z 23 do 7% przy zawartości wody resztkowej 10 ppm.

Przypisy

  1. „Molecular sieves” w katalogu Sigma-Aldrich.
  2. Broszura „Środki suszące”, Merck Sp. z o.o.
Kontrola autorytatywna (materiał):
  • NKC: ph122949
  • J9U: 987007541144705171