Soliród

Soliród zielny

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

szarłatowate

Rodzaj

soliród

Nazwa systematyczna

Salicornia L.
Sp. Pl. 3. 1753

Typ nomenklatoryczny

Salicornia europaea L.^[3]

Systematyka w Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

Soliród (Salicornia L.) – rodzaj roślin zaliczany w zależności od ujęcia systematycznego do rodziny komosowatych lub szarłatowatych. Wyróżnianych jest w jego obrębie ok. 50 gatunków^[4]. Występują one na wszystkich kontynentach (z wyjątkiem Antarktydy), głównie wzdłuż wybrzeży oraz na śródlądowych solniskach^[4]. W Polsce rośnie na pojedynczych stanowiskach jeden gatunek – soliród zielny S. europaea^[5].

Są to rośliny słonolubne o gruboszowatej budowie^[6]. Mięsiste pędy tych roślin są spożywane jako warzywo, też marynowane. Bogate w oleje roślinne nasiona wskazywane są jako potencjalne źródło do ich pozyskiwania^[6]^[7]. Po spaleniu rośliny wykorzystywane są do produkcji szkła^[8].

Morfologia

Pokrój: Nagie, mięsiste rośliny zielne (w szerokim ujęciu też niskie krzewy). Pędy są płożące, podnoszące się lub prosto wzniesione, członowane, nierozgałęzione lub rozgałęziające się, z rozgałęzieniami naprzeciwległymi^[7]^[9].
Liście: Naprzeciwległe. Blaszki zredukowane do całobrzegich łusek, natomiast zbiegające nasady są mięsiste i obejmują łodygę^[7]^[9].
Kwiaty: Zebrane w kwiatostany kłosokształtne na szczytach pędów. W każdym węźle kwiatostanu naprzeciwlegle wyrastają trójkwiatowe wierzchotki (kłębiki), w których dwa boczne kwiaty ułożone są pod kwiatem centralnym. Kwiaty zwykle są obupłciowe i promieniste. Listki okwiatu są zwykle trzy, z wolnymi tylko końcami. Pręcik jest jeden lub są dwa. Zalążnia jest górna, jajowata, zwykle z dwoma krótkimi, szydlastymi szyjkami słupka zakończonymi znamionami^[7]^[9].
Owoce: Jednonasienny, z błoniastą owocnią. Nasiono elipsoidalne, z łupiną żółtawą do brązowej, cienką, owłosioną^[7]^[9].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Salicornieae z podrodziny Salicornioideae tradycyjnie wyróżnianej w obrębie rodziny komosowatych Chenopodiaceae^[10], ale w systemach APG włączanej do szarłatowatych Amaranthaceae^[2].

W zależności od ujęcia są tu włączane lub wyłączane gatunki z rodzajów Arthrocnemum i Sarcocornia^[6]^[4].

Wykaz gatunków^[4]

Salicornia alpini Lag.
Salicornia ambigua Michx.
Salicornia andina Phil.
Salicornia bigelovii Torr.
Salicornia blackiana Ulbr.
Salicornia brachiata Roxb.
Salicornia capensis (Moss) Piirainen & G.Kadereit
Salicornia crassispica G.L.Chu
Salicornia cuscoensis Gutte & G.K.Müll. ex Freitag, M.Á.Alonso & M.B.Crespo
Salicornia decumbens (Toelken) Piirainen & G.Kadereit
Salicornia decussata (S.Steffen, Mucina & G.Kadereit) Piirainen & G.Kadereit
Salicornia disarticulata Moss
Salicornia dunensis (Moss ex Adamson) Piirainen & G.Kadereit
Salicornia erectispica G.L.Chu
Salicornia europaea L. – soliród zielny
Salicornia fruticosa (L.) L. – soliród krzaczasty
Salicornia globosa (Paul G.Wilson) Piirainen & G.Kadereit
Salicornia helmutii Piirainen & G.Kadereit
Salicornia hispanica (Fuente, Rufo & Sánchez Mata) Piirainen & G.Kadereit
Salicornia iranica Akhani
Salicornia lagascae (Fuente, Rufo & Sánchez Mata) Piirainen & G.Kadereit
Salicornia littorea (Moss) Piirainen & G.Kadereit
Salicornia magellanica Phil.
Salicornia maritima S.L.Wolff & Jefferies
Salicornia × marshallii (Lambinon & Vanderp.) Stace
Salicornia meyeriana Moss
Salicornia mossambicensis (Brenan) Piirainen & G.Kadereit
Salicornia mossiana (Toelken) Piirainen & G.Kadereit
Salicornia natalensis Bunge ex Ung.-Sternb.
Salicornia neei Lag.
Salicornia nitens P.W.Ball & Tutin
Salicornia obclavata (Yaprak) Piirainen & G.Kadereit
Salicornia obscura P.W.Ball & Tutin
Salicornia pachystachya Bunge ex Ung.-Sternb.
Salicornia pacifica Standl.
Salicornia perennans Willd.
Salicornia perennis Mill.
Salicornia perrieri A.Chev.
Salicornia persica Akhani
Salicornia perspolitana Akhani
Salicornia praecox A.Chev.
Salicornia procumbens Sm.
Salicornia pruinosa (Fuente, Rufo & Sánchez Mata) Piirainen & G.Kadereit
Salicornia pulvinata R.E.Fr.
Salicornia quinqueflora Bunge ex Ung.-Sternb.
Salicornia rubra A.Nelson
Salicornia senegalensis A.Chev.
Salicornia × tashkensis Akhani
Salicornia tegetaria (S.Steffen, Mucina & G.Kadereit) Piirainen & G.Kadereit
Salicornia terminalis (Toelken) Piirainen & G.Kadereit
Salicornia turanica Chatren. & Akhani
Salicornia uniflora Toelken
Salicornia utahensis Tidestr.
Salicornia virginica L.
Salicornia xerophila (Toelken) Piirainen & G.Kadereit

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
↑ Salicornia Linnaeus, [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [online], Smithsonian Institution [dostęp 2023-01-13] .
↑ ^a ^b ^c ^d Salicornia L., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-01-13] .
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 158, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ ^a ^b ^c David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 818, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Peter W.P.W. Ball Peter W.P.W., Salicornia Linnaeus, [w:] Flora of North America [online], eFloras.org [dostęp 2023-01-13] .
↑ JackJ. Challoner JackJ., Pierwiastki, czyli z czego zbudowany jest wszechświat, tłum. Anna Blim, Poznań: Publicat, 2018, s. 24, ISBN 978-83-245-2131-9 .
↑ ^a ^b ^c ^d Salicornia Linnaeus, [w:] Flora of China [online], eFloras.org [dostęp 2023-01-13] .
↑ Genus Salicornia L., [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [online], USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System [dostęp 2023-01-13] .