Stanisław Mossakowski

Stanisław Mossakowski
Data urodzenia

26 sierpnia 1937

Zawód, zajęcie

historyk sztuki

Tytuł naukowy

profesor nauk humanistycznych

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Odznaka Honorowa Województwa Małopolskiego – Krzyż Małopolski

Stanisław Maria Mossakowski (ur. 26 sierpnia 1937) – polski historyk sztuki, profesor nauk humanistycznych, w latach 1978–1999 dyrektor Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk.

Życiorys

Pochodzi z rodziny o tradycjach ziemiańskich i inteligenckich. Wcześnie stracił rodziców, ojciec zmarł miesiąc przed jego urodzeniem, a matka wkrótce potem. Wychowywał się w rodzinie wuja, lwowskiego lekarza Józefa Sokołowskiego.

W 1958 ukończył studia na Uniwersytecie Jagiellońskim. Podjął wówczas pracę w Dziale Grafiki Biblioteki Jagiellońskiej. Rozpoczął wówczas badania nad działalnością barokowego architekta Tylmana z Gameren. W 1963 uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych za pracę dotyczącą Pałacu Krasińskich w Warszawie. W 1967 przeszedł do pracy w Instytucie Sztuki PAN. Stopień doktora habilitowanego uzyskał w 1971 na podstawie rozprawy dotyczącej Tylmana z Gameren. W 1979 objął stanowisko profesora nadzwyczajnego. Tytuł profesora nauk humanistycznych otrzymał 19 kwietnia 1990, po czym został profesorem zwyczajnym. Pełnił funkcję zastępcy dyrektora Instytutu Sztuki PAN (1973–1978) i dyrektora tej placówki w latach 1978–1999.

Członek zwyczajny Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, członek krajowy czynny Polskiej Akademii Umiejętności oraz członek rzeczywisty (od 1998) Polskiej Akademii Nauk[1], był przewodniczącym Wydziału I Nauk Społecznych PAN. Powoływany w skład Rady Powierniczej oraz Rady Muzeum Zamku Królewskiego w Warszawie[2][3].

Odznaczenia i wyróżnienia

W 2008 jego książka Kaplica Zygmuntowska 1515–1533 została wyróżniona Nagrodą im. Jana Długosza. Za badania, których uwieńczeniem było to opracowanie, również w 2008 otrzymał Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w dziedzinie nauk humanistycznych i społecznych.

W 2014 prezydent Bronisław Komorowski odznaczył go Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[4][5]. Wcześniej wyróżniony również Krzyżem Kawalerskim (1988) i Krzyżem Oficerskim (1999)[6] tego orderu oraz Złotym Krzyżem Zasługi (1980). W 2012 otrzymał Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[7], a w 2017 Srebrną Odznakę Honorową Województwa Małopolskiego – Krzyż Małopolski[8].

Wybrane publikacje[9]

  • Die Kurfürstenkapelle Fishers von Erlach im Breslauer Dom, „Wiener Jahrbuch für Kunstgeschichte”, nr 19, 1962, s. 64–87[10]; zmieniona wersja polska: Kaplica elektorska przy Katedrze we Wrocławiu, „Prace z Historii Sztuki”, z. 1, 1962, s. 195–222[11]
  • Pałac Krasińskich, 1972[12]
  • Tylman z Gameren. Architekt polskiego baroku, 1973[13]
  • Sztuka jako świadectwo czasu. Studia z pogranicza historii sztuki i historii idei, 1981[14]
  • Tilman van Gameren. Leben und Werk, 1994[15]
  • Orbis Polonus. Studia z historii sztuki XVII–XVIII wieku, 2002[16]
  • Kaplica Zygmuntowska (1515–1533). Problematyka artystyczna i ideowa Mauzoleum króla Zygmunta I, 2007[17]
  • Tylman z Gameren (1632–1706). Twórczość architektoniczna w Polsce, 2012[18]
  • Rezydencja królewska na Wawelu w czasach Zygmunta Starego. Program użytkowy i ceremonialny, 2013[19]
  • Pałac królewski Zygmunta I na Wawelu jako dzieło renesansowe, 2015[20]
  • Z Mazowsza na Litwę i Ruś Koronną. Kartki z kresowych dziejów jednej polskiej rodziny (Mossakowskich herbu Jastrzębiec), 2017[21]

Przypisy

  1. ↑ Mossakowski, Stanisław [online], Polska Akademia Nauk, 1 maja 2020 [dostęp 2023-02-01] .
  2. ↑ Spotkanie Rady Powierniczej Zamku Królewskiego w Warszawie MKiDN [online], mkidn.gov.pl, 15 stycznia 2015 [dostęp 2024-01-13] .
  3. ↑ Rada Muzeum, zamek-krolewski.pl [zarchiwizowane 2023-12-21] .
  4. ↑ M.P. z 2015 r. poz. 58
  5. ↑ Wolność trzeba zawsze umacniać [online], prezydent.pl, 3 maja 2015 [dostęp 2015-05-03] .
  6. ↑ M.P. z 1999 r. nr 31, poz. 486
  7. ↑ Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis, mkidn.gov.pl [zarchiwizowane 2021-10-04] .
  8. ↑ Święto Małopolski i wszystkich Małopolan [online], malopolska.pl, 16 czerwca 2017 [dostęp 2019-07-29] .
  9. ↑ WandaW. Mossakowska WandaW., Bibliografia prac Stanisława Mossakowskiego, [w:] AndrzejA. Rottermund (red.), Artes atque humaniora. Studia Stanislao Mossakowski sexagenario dicata, Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 1998, s. 449–455, DOI: 10.11588/artdok.00004175 [dostęp 2019-07-31] .
  10. ↑ StanisławS. Mossakowski StanisławS., Die Kurfürstenkapelle Fishers von Erlach im. Breslauer Dom, „Wiener Jahrbuch für Kunstgeschichte”, Nr 19, 1962, s. 64–87, DOI: 10.11588/artdok.00004173 [dostęp 2019-08-11]  (niem.).
  11. ↑ StanisławS. Mossakowski StanisławS., Kaplica elektorska przy Katedrze we Wrocławiu, „Prace z Historii Sztuki”, Z. 1, 1962, s. 195-222, DOI: 10.11588/diglit.26549.12 [dostęp 2019-08-21] .
  12. ↑ StanisławS. Mossakowski StanisławS., Pałac Krasińskich, Warszawa: PWN, 1972, DOI: 10.11588/diglit.42192 [dostęp 2019-08-14] .
  13. ↑ StanisławS. Mossakowski StanisławS., Tylman z Gameren. Architekt polskiego baroku, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich; Polska Akademia Nauk, 1973, DOI: 10.11588/diglit.41971 [dostęp 2019-08-25] .
  14. ↑ StanisławS. Mossakowski StanisławS., Sztuka jako świadectwo czasu. Studia z pogranicza historii sztuki i historii idei, Warszawa: Arkady, 1981, DOI: 10.11588/diglit.51905, ISBN 83-213-3007-X, OCLC 751112345 [dostęp 2020-07-23] .
  15. ↑ StanisławS. Mossakowski StanisławS., Tilman van Gameren. Leben und Werk, München-Berlin: Deutscher Kunstverlag, 1994, DOI: 10.11588/diglit.30972, ISBN 978-3-422-06097-5 [dostęp 2020-07-28]  (niem.).
  16. ↑ StanisławS. Mossakowski StanisławS., Orbis Polonus. Studia z historii sztuki XVII–XVIII wieku, Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2002, DOI: 10.11588/diglit.41972, ISBN 978-83-7181-245-3, OCLC 830465902 [dostęp 2020-07-29] .
  17. ↑ StanisławS. Mossakowski StanisławS., Kaplica Zygmuntowska (1515–1533). Problematyka artystyczna i ideowa Mauzoleum Króla Zygmunta I, Warszawa: Liber Pro Arte, 2007, DOI: 10.11588/diglit.41970, ISBN 83-923438-0-8, OCLC 169904841 [dostęp 2020-06-28] .
  18. ↑ StanisławS. Mossakowski StanisławS., Tylman z Gameren (1632–1706). Twórczość architektoniczna w Polsce, Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2012, DOI: 10.11588/diglit.42084, ISBN 978-83-7181-703-8 [dostęp 2019-08-11] .
  19. ↑ StanisławS. Mossakowski StanisławS., Rezydencja królewska na Wawelu w czasach Zygmunta Starego. Program użytkowy i ceremonialny, Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2013, DOI: 10.11588/diglit.41973, ISBN 978-83-63877-34-7 [dostęp 2019-08-11] .
  20. ↑ StanisławS. Mossakowski StanisławS., Pałac królewski Zygmunta I na Wawelu jako dzieło renesansowe, Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2015, DOI: 10.11588/diglit.41969, ISBN 978-83-63877-34-7, OCLC 924887839 [dostęp 2020-07-03] .
  21. ↑ StanisławS. Mossakowski StanisławS., Z Mazowsza na Litwę i Ruś Koronną. Kartki z kresowych dziejów jednej polskiej rodziny (Mossakowskich herbu Jastrzębiec), Warszawa: Stowarzyszenie Liber pro Arte; Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2017, ISBN 978-83-65631-09-1 .

Bibliografia

  • Prof. zw. dr hab. czł. rzecz. PAN Stanisław Maria Mossakowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2015-05-03] .
  • MagdalenaM. Bajer MagdalenaM., Mossakowscy. Ekstrakt, „Forum Akademickie”, Nr 4, 2008 [dostęp 2019-07-31] .
  • Prof. Stanisław Mossakowski – laureat Nagrody FNP 2008 [online], fnp.org.pl [dostęp 2015-05-03] .

Linki zewnętrzne

  • Stanisław Mossakowski: publikacje w cyfrowych zasobach Biblioteki Uniwersyteckiej w Heidelbergu [online], uni-heidelberg.de [dostęp 2019-08-10]  (niem.).
  • Stanisław Mossakowski [online], Polona [dostęp 2024-02-22] .
  • ISNI: 0000000444585215
  • VIAF: 101752139
  • LCCN: n82156215
  • GND: 120560232
  • SUDOC: 125068662
  • NKC: mzk2013753418
  • NTA: 183474910
  • CiNii: DA13189158
  • PLWABN: 9810575477105606
  • NUKAT: n94005565
  • J9U: 987007401524105171
  • PWN: 3943741
Identyfikatory zewnętrzne:
  • PAN: MOSSAKOWSKI, Stanisław
  • identyfikator osoby w bazie „Ludzie nauki” (starej): 54488