Transcendentność

Transcendentność (łac. transcendere - "wychodzenie poza granice") – za transcendentne uznaje się to, co wykracza poza granice. "Mówimy, że jakieś a jest transcendentne wobec jakiegoś b, jeżeli a przekracza b"[1].

Pojęcie to początkowo odnosiło się do ontologii, z czasem zaczęło się również pojawiać w ramach teorii poznania. Transcendencja jest często mylona z transcendentalnością, którą wprowadził dopiero Immanuel Kant i która odnosi się do sposobów i możliwości poznania ludzkiego.

Przypisy

  1. S. Blackburn, Oksfordzki słownik filozoficzny, wyd. Książka i Wiedza 2004 Warszawa, hasło: transcendentność;
  • p
  • d
  • e
Ontologia
działy
  • metafizyka klasyczna
  • metafizyka krytyczna
  • teleologia
przedmioty
byt
istota
transcendencja
inne
odmiany bytów
inne pojęcia
presokratejskie
platonizmu
arystotelizmu
neoplatonizmu
inne antyczne
  • pneuma
średniowieczne
kartezjanizmu
inne nowożytne
inne
pytania
pierwsze zasady
poglądy
na istnienie świata
na liczbę
substancji podstawowych
na byty podstawowe
na hierarchię bytu
na przewidywalność
na umysł i świadomość
na wolną wolę
na powszechniki
na Boga
ateizm
deizm
teizm
odmiany
deizmu i teizmu
inne
odmiany
monizmu
materializm
immaterializm
naturalizm