Ugo Foscolo

Ugo Foscolo
Ilustracja
Imię i nazwisko

Niccolò Ugo Foscolo

Data i miejsce urodzenia

6 lutego 1778
Zakintos

Data i miejsce śmierci

10 września 1827
Chiswick

podpis
Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach
Cytaty w Wikicytatach

Niccolò Ugo Foscolo (ur. 6 lutego 1778 na Zakintos, Wyspy Jońskie, zm. 10 września 1827 w Chiswick, Londyn) – poeta, prozaik i patriota, jedna z największych postaci włoskiej literatury narodowej; wymieniany również jako najsłynniejszy pisarz swojej generacji oraz pierwszy włoski myśliciel skłaniający się ku tendencjom preromantycznym[1].

Twórczość Ugo Foscola, choć niezbyt obfita, odznaczała się prawdziwą różnorodnością zarówno formy, jak i treści; odzwierciedlała przy tym życiowe sprzeczności samego autora, stale wahającego się między romantyczną rozpaczą a zdroworozsądkowym umiarem, szczodrym jakobinizmem a sceptyczną ironią, wreszcie: obsesją śmierci i samobójstwa a kultem czynu. Spoiwem łączącym je wszystkie miał być według poety kult "ostatecznego piękna" − zimnego spokoju antycznych rzeźb przeciwstawionego romantycznemu szaleństwu. Doniosłą rolę odegrały tu również niezwykle liczne przygody erotyczne Foscola, wykreowane na sposób literacki i służące jako tworzywo sztuki.

Foscolo pisał między innymi sonety i ody.

Choć za najwybitniejsze, a zarazem szczytowe, osiągnięcie Foscola uważa się odę kontemplacyjną, Gracje[2], współcześnie zapamiętany on został zwłaszcza jako autor autobiograficznej powieści epistolarnej o nieszczęśliwym kochanku, Ostatnie listy Jacopa Ortis. Jest to jednocześnie jedyne większe dzieło pisarza przetłumaczone na język polski. Innym znanym również w Polsce dziełem poety jest poemat Groby.

Początkowo zwolennik klasycyzmu spod znaku klasyki weimarskiej, z czasem zafascynował się ideałami Rewolucji francuskiej by stać się piewcą Napoleona Bonaparte. Napisał nawet odę A Bonaparte liberatore (Do Napoleona wyzwoliciela). Później jednak na wiele lat wyklęty został przez francuską publiczność ze względu na ostrą i otwartą krytykę polityki napoleońskiej[3].

Twórczość literacka Ugo Foscola, jakkolwiek różnorodna w stylu i treści, mocno związana była z przemianami kulturowymi i społecznymi we Włoszech pierwszej połowy XIX wieku, toteż powstawała ona w atmosferze głębokiego kryzysu charakteryzującego przejście od klasycyzującego Oświecenia do sentymentalnego preromantyzmu, który z czasem przekształcił się w romantyzm.

Przypisy

  1. Ugo Foscolo. W: Józef Heistein: Historia literatury włoskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1994, s. 156. ISBN 83-04-04133-2.
  2. Ugo Foscolo. W: Natalino Sapegno: Historia literatury włoskiej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1969, s. 495.
  3. Ugo Foscolo a epoka napoleońska [w:], Włochy w dobie napoleońskiej. W: Luca Serafini (red. nacz.): Historia powszechna (tom XIV). Warszawa: Biblioteka Gazety Wyborczej, 2007, s. 503. ISBN 978-84-9819-821-8.

Linki zewnętrzne

  • Ugo Foscolo – dzieła w bibliotece Polona
  • ISNI: 0000000121006581
  • VIAF: 36929008
  • LCCN: n79021284
  • GND: 118534483
  • NDL: 00551718
  • LIBRIS: 75kmgqmr23n4twm
  • BnF: 120155069
  • SUDOC: 027405214
  • SBN: CFIV001434
  • NLA: 35095387
  • NKC: ola2003165532
  • DBNL: fosc001
  • BNE: XX876349
  • NTA: 068854323
  • BIBSYS: 90261630
  • CiNii: DA01960097
  • Open Library: OL151772A, OL4782822A
  • PLWABN: 9810636198405606
  • NUKAT: n2003021254
  • OBIN: 69120
  • J9U: 987007261207005171
  • PTBNP: 39959
  • CANTIC: a10305233
  • NSK: 000006151
  • CONOR: 9994595
  • BNC: 000061448
  • ΕΒΕ: 126792, 61669
  • BLBNB: 000650372
  • LIH: LNB:CGDo;=BT
  • RISM: people/40200332
  • PWN: 3902123
  • Britannica: biography/Ugo-Foscolo
  • Treccani: ugo-foscolo
  • Universalis: ugo-foscolo
  • NE.se: ugo-foscolo
  • SNL: Ugo_Foscolo
  • Catalana: 0027847
  • DSDE: Ugo_Foscolo
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 20211