Wierzbica Górna

Wierzbica Górna
wieś
Ilustracja
Kościół św. Jacka w Wierzbicy Górnej
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

kluczborski

Gmina

Wołczyn

Liczba ludności 

1141

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

46-255[2]

Tablice rejestracyjne

OKL

SIMC

0505332

Położenie na mapie gminy Wołczyn
Mapa konturowa gminy Wołczyn, po lewej znajduje się punkt z opisem „Wierzbica Górna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Wierzbica Górna”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Wierzbica Górna”
Położenie na mapie powiatu kluczborskiego
Mapa konturowa powiatu kluczborskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Wierzbica Górna”
Ziemia51°01′20″N 17°58′38″E/51,022222 17,977222[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Wierzbica Górna (niem. Polnisch Wuerbitz, 1936–1945 Oberweiden O.S[3], „Wierzbica Polska”[4]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, w gminie Wołczyn[5].

W latach 1945-54 siedziba gminy Wierzbica Górna. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Do wsi należą przysiółki: Międzybrodzie i Leśnicówka (Wałda), osada Cegielnia i kolonia Kołaczek.

Nazwa

W 1295 w kronice łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Wirzbicze superiori we fragmencie Wirzbicze superiori et inferiori. Podaje również nazwę Wirbicz polonicalis oznaczającą, że miejscowość została lokowana na prawie polskim iure polonico[6][7].

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod niemiecką nazwą Polnisch Wuerbitz[8]. Topograficzny podręcznik Górnego Śląska z 1865 roku wymienia miejscowość jako Polnisch Wuerbitz oraz polska Wierzbica notując, że w miejscowym kościele odbywają się msze w języku polskim[9]. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wydany na przełomie XIX i XX wieku notuje nazwę miejscowości pod polską nazwą „Wierzbica Polska” oraz niemiecką Polnisch Wuerbitz[4]. Niemiecki leksykon geograficzny Neumanna wydany w 1905 roku notuje nazwę miejscowości jako Polnisch Wurbitz[10]

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[11]:

  • kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicka filia pw. św. Jacka, wybudowany w latach 1719–22 – na początku XVIII w., szachulcowy – konstrukcji szkieletowej (mur pruski) – jedyny tego typu obiekt w powiecie. Kościół salowy z transeptem i kwadratową wieżą od zachodu, kryty gontem. Wewnątrz późnobarokowy ołtarz ambonowy, empory
  • zespół dworski, k. XVIII, XIX:
    • dwór – obiekt późnobarokowy, zbudowany w 1791 roku. Odnowiony i przebudowany w 1911 roku. Obecnie doprowadzony do ruiny, zamieniony częściowo w spichlerz, pokryty eternitem
    • park, powstały około 1791 roku, o powierzchni około 4,24 ha, znajduje się w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków
    • ogrodzenie przed pałacem, ze słupami zwieńczonymi kulami.

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 146885
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1465 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
  3. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. Nr 142, poz. 262)
  4. a b Wierzbica Polska w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich Tom VIII, str. 599
  5. Sołectwa Gminy Wołczyn. bip.wolczyn.pl. [dostęp 2012-12-08].
  6. Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
  7. H. Markgraf, J. W. Schulte, „Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis”, Breslau 1889
  8. Knie 1830 ↓, s. 869.
  9. Felix Triest 1830 ↓, s. 172–173.
  10. Max Broesike 1905 ↓, s. 840.
  11. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 48 .

Bibliografia

  • Max Broesike: Neumans Orts- und Verkehrs-Lexi des Deutschen Reichs. Leipzig und Wien: Verlog des Bibliographischen Instituts, 1905.
  • Johann GeorgJ.G. Knie Johann GeorgJ.G., Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865  (niem.).
  • Felix Triest: Topographisches handbuch von Oberschlesien. Breslau: Verlag von Wilh. Gottl. Korn, 1865.
  • p
  • d
  • e
Gmina Wołczyn
Miasto
Wsie
Kolonie
Osady
  • Brynica
  • Cegielnia
  • Markowe
  • Mścisław
  • Stary Folwark
Osada leśna
  • Krystyna
Integralne.
części wsi
  • Borownia
  • Cegielnia (Szymonków)
  • Chomącko
  • Cygany
  • Dębniak
  • Gierałcice Małe
  • Jedliska
  • Jędrzejowice
  • Krzywiczyny-Kolonia
  • Ligota Mała
  • Lubiatowice
  • Niwy
  • Nowa Wieś
  • Sułaszów
  • Szklarnia
  • Wałda
  • Walsztat
  • Wesoła
  • Wolna Wieś
  • Zajdak
  • Zapłotnik
  • Zielona Góra

Herb gminy Wołczyn