Wuppertal

Wuppertal

Herb Flaga
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Nadrenia Północna-Westfalia
Zarządzający	Andreas Mucke↗
Powierzchnia	168,41 km²
Wysokość	100-350 m n.p.m.
Populacja (30.09.2023[1]) • liczba ludności • gęstość	358 834 2 077 os./km²
Nr kierunkowy	0202, 02053, 02058
Kod pocztowy	42103-42399
Tablice rejestracyjne	W
Podział miasta	10 dzielnic
Położenie na mapie Nadrenii Północnej-Westfalii Wuppertal
Położenie na mapie Niemiec Wuppertal
51°16′N 7°13′E/51,266667 7,216667
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Wuppertal – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia, w rejencji Düsseldorf. Leży na południe od Zagłębia Ruhry i w okolicy dużych miast: Düsseldorfu, Kolonii oraz Essen. Największe miasto regionu Bergisches Land. Liczy 358 876 mieszkańców (2022)^[2].

Historia

Wuppertal powstał 1 sierpnia 1929 roku z połączenia siedmiu samodzielnych miasteczek: Elberfeld, Barmen, Cronenberg, Ronsdorf, Vohwinkel, Beyenburg i Lüttringhausen (obecnie dzielnica Remscheid).

Nazwa miasta pochodzi od jego położenia w dolinie rzeki Wupper (Tal w języku niem. to „dolina”).

Poszczególne miasta wchodzące obecnie w skład Wuppertalu powstały około X–XI wieku. Rzemiosło hutnictwa żelaza i kwitnący przemysł włókienniczy oraz handel przyczyniły się do znacznego rozwoju miasta na przełomie XIX–XX wieku.

Naloty na Wuppertal(inne języki) w czasie II wojny światowej zniszczyły prawie całkowicie miasto, w szczególności ten przeprowadzony przez 611 maszyn RAF 29 maja 1943, w którym zginęło ok. 2 500, a rany odniosły tysiące osób^[3].

W budynku komendy policji działało gestapo, które między innymi wysłało do obozów zagłady i gett około 1000 Żydów, którzy zostali zamordowani. Policjant Paul Kreber uratował kilka rodzin Sinti^[4].

Dzielnice

Wuppertal podzielony jest na dziesięć dzielnic:

Polityka

Współpraca międzynarodowa

Miejscowości partnerskie:

• Izrael: Beer Szewa
• Rosja: Jekaterynburg
• Słowacja: Koszyce
• Polska: Legnica
• Nikaragua: Matagalpa
• Francja: Saint-Étienne
• Meklemburgia-Pomorze Przednie: Schwerin
• Wielka Brytania: South Tyneside
• Berlin: Tempelhof-Schöneberg

Gospodarka

Przemysł włókienniczy odgrywał ważną rolę gospodarczą w mieście, by stracić na znaczeniu w końcowych latach siedemdziesiątych przez globalizację rynku tekstylnego.

Znaczące przedsiębiorstwa w Wuppertalu to Bayer AG, Brockhaus, Glanzstoff, Herberts (obecnie DuPont), Vorwerk.

Instytucje

Wśród ważniejszych instytucji wymienić należy Bergische Universität Wuppertal(inne języki), Instytut ds. Energii, Klimatu i Środowiska, opera, teatr, kąpieliska (Schwimmoper) oraz aquapark, biblioteka miejska, zoo terenowe, Kościelna Szkoła Wyższa.

Atrakcje turystyczne

Wuppertal słynie z podwieszanej kolei Wuppertaler Schwebebahn z lat 1898-1900^[5][6].

Do magnesów turystycznych należą również:

• Von der Heydt-Museum, z kolekcją prac Hansa von Marées, impresjonistów i twórców XX wieku^[5][6]
• Engels-Haus(inne języki) (muzeum w rodzinnym domu Friedricha Engelsa)^[5]

Sport

• SV Bayer Wuppertal – klub sportowy, w którego skład wchodzi m.in. sekcja piłki siatkowej
• Wuppertaler SV – klub piłkarski

Osoby urodzone w Wuppertalu

• Arno Breker (1900−1991), rzeźbiarz, członek NSDAP
• Udo Dirkschneider (ur. 1952), niemiecki wokalista heavymetalowy
• Wilhelm Dörpfeld (1853−1940), archeolog
• Carl Duisberg (1861−1935), chemik i przemysłowiec
• Fryderyk Engels (1820−1895), współpracownik, przyjaciel i mecenas Karola Marksa
• Carl Grossberg (1894-1940), malarz Nowej Rzeczowości
• Jürgen Kuczynski (1904−1997), historyk ekonomii i radziecki agent
• Else Lasker-Schüler (1869−1945), poetka ekspresjonizmu narodowości żydowskiej
• Steffen Möller (jak podaje Wikipedia urodził się w Wolfhagen w 1969), niemiecki kabareciarz, aktor, satyryk
• Johannes Rau (1931−2006), premier Nadrenii-Westfalii w latach 1978-1998, prezydent RFN w latach 1999–2004
• Erich Ribbeck (ur. 1937), trener piłkarski, reprezentacji RFN 1998–2000
• Ferdinand Sauerbruch (1875−1951), lekarz, pionier torakochirurgii
• Alice Schwarzer (ur. 1942), feministka
• Richard Sukuta-Pasu (ur. 1990), piłkarz
• Horst Tappert (1923−2008), aktor
• Tom Tykwer (ur. 1965), reżyser, producent filmowy (m.in. „Biegnij Lola, biegnij”)
• Hans Günter Winkler (ur. 1926-2018), jeździec sportowy, złoty medal we Sztokholmie IO 1956

Zobacz też

• Nowa Synagoga
• Stara Synagoga

Przypisy

Linki zewnętrzne

• oficjalna strona miasta

• 
  Wuppertal-Elberfeld
• 
  Kolej podwieszana nad ulicą
• 
  Pociąg kolei Schwebebahn nad rzeką Wupper