Üç Hazine

Makale serilerinden
Budizm
Dharma wheel
  • Kronoloji
  • Kültür
Önemli Kişiler
  • Buda
  • Gotama Buda
  • Bodhisattva
Yörelere göre Budizm
  • Güneydoğu Asya
  • Çin
  • Tibet
  • Batı
  • Japon
Üçlü Budizm
  • Theravada
  • Mahayana
  • Vajrayana
Budizmin Yazılı Kaynakları
  • g
  • t
  • d

Üç Hazine (Sanskrit: triratna, Pali: tiratana), değişik kaynaklarda Üç değerli taş ya da Üç sığınak olarak da adlandırılır. Budistlerin bir tören ile rehberliğine sığındığı üç şeyi ifade eder. Bunlar:

  • Buda (Aydınlanmış ya da Uyanmış kişi; Çince: 佛陀, Fótuó, Japonca: Butsu, Tibetçe: sangs-rgyas, Moğolca: burqan), kişinin kendi yorumuna göre, Şakyamuni Buda, Buda doğası ya da tüm varlıklarda bulunan ideal olarak düşünülebilir;
  • Dharma (Öğreti; Çince: 法, Fǎ, Japonca: Hō, Tibetçe: chos, Moğolca: nom), Buda'nın öğretileridir;
  • Sangha (Cemaat; Çince: 僧, Sēng, Japonca: Sō, Tibetçe: dge-'dun, Moğolca: quvaraɣ), aydınlanmaya ulaşmış büyük insanların cemaatı, bu insanlar (Sangha) diğerlerine aydınlanmaya ulaşmaları için yardımcı olur.[1]

Üç Hazine Budizmi ayakta tutan en önemli üç sacayağı olarak kabul edilir. Gautama Buddha, aydınlanıp acılardan kurtulmanın mümkün olduğunu göstererek yol olmuştur; kaynağını Gautama Buddha’nın öğrettiklerinden alan Dharma, aydınlanmanın yol ve yöntemlerini öğreten ilkelerdir; Sangha ise Buda’yı takip eden Dharma’yı araştıran, Budizmi yaymaya çalışan ‘ailesinden ayrılmış kişiler’, yani rahiplerdir.

Üç Hazineye sığınma

Üç hazineye sığınma, kayıtlara göre ilk defa Gautama Buddha tarafından uygulanmış olan, takipçilerin ve keşişlerin Budizme girişinde büyük önem taşıyan bir uygulamadır. Üç hazineye sığınan birinin resmen Budizme girdiği kabul edilir. Bu nedenle, pek çok Theravada Budist topluluklarında Pali dilindeki Vandana Ti-sarana ilahisi takipçiler ve rahipler tarafından söylenir:

  • Buddham saranam gacchāmi
Buda'ya sığınmaya gidiyorum.
  • Dhammam saranam gacchāmi
Dharma'ya sığınmaya gidiyorum.
  • Sangham saranam gacchāmi
Sangha'ya sığınmaya gidiyorum

Mahayana geleneğindeki Çince versiyonu Theravada'dan bir az farklıdır:

  • 自皈依佛，當願眾生，體解大道，發無上心。
Buda'ya sığınıyorum; dileğim bütün duyarlı canlıların yüce Yolu anlaması ve büyük kararlılıkla ilerlemesi.
  • 自皈依法，當願眾生，深入經藏，智慧如海。
Dharma'ya sığınıyorum; dileğim bütün duyarlı canlılar Sutraları derinlemesine araştırsın, erdemleri deniz kadar engin olsun.
  • 自皈依僧，當願眾生，統理大眾，一切無礙。
Sangha'ya sığınıyorum; dileğim bütün duyarlı canlıların aynı cemaatin içinde ahenkle yaşasın, hiçbir engel olmasın.

Tibet Budizmi'nde ise şu dua okunur:

  • སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་ཚོགས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་ལ།

Sang-gye cho-dang tsog-kyi cho-nam-la
Buda, Dharma, ve Sangha'ya sığınıyorum

  • བྱང་ཆུབ་བར་དུ་བདག་ནི་སྐྱབས་སུ་མཆི།

Jang-chub bar-du dag-ni kyab-su-chi
Aydınlanmaya ulaşacağım vakte kadar.

  • བདག་གིས་སྦྱིན་སོགས་བགྱིྱིས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱིས།

Dag-gi jin-sog gyi-pe so-nam-kyi
Cömertlik ve diğer kusursuzlukları uygulayarak elde edeceğim erdemlerle

  • འགྲྲོ་ལ་ཕན་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་འགྲྲུབ་པར་ཤོག །།

Dro-la pan-chir sang-gye drub-par-shog

Tüm göçerlerin faydalanması için, Aydınlanmaya ulaşayım.

Galeri

  • Triratna sembolü, Sanchi stupa'sında resmedildiği şekliyle, M.Ö. 1. yy
    Triratna sembolü, Sanchi stupa'sında resmedildiği şekliyle, M.Ö. 1. yy

Kaynakça

  1. ^ Hanh Thich Nhat, Old Path White Clouds: walking in the footsteps of the Buddha, Parallax Press, 1991, sf.157-161

Dış bağlantılar

  • Buda'nın ayakizinde Triratna28 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Digital Dictionary of Buddhism[ölü/kırık bağlantı] (userID "guest")
  • Buddhapada ve Triratna12 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Pali metnin ilahisi, seslendiren Ven. Indaratana Maha Thera3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Online chanting service of famous Pali texts20 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.