İhbarı mecburi hastalıklar

İhbarı mecburi hastalıklar devlet otoritesi tarafından, ortaya çıktığında ihbar edilmesi gerektiği yasalarla belirlenmiş hastalıklar. Bu ve çeşitli bilgilerin harmanlanmasıyla devlet mekanizmalarının hastalığı izlemesine olanak verir ve olası salgınlarda erken uyarı sağlar. Ayrıca çiftlik hayvanlarının bazı hastalıklarında hayvanların itlafı gerekebilir. Birçok devlet insan ve hayvan (genellikle çiftlik hayvanları) hastalıklarının ihbar edilmesi için çeşitli düzenlemeler yapmıştır. İhbarlar genelde pandemi sırasında yapılmaktadır.

Dünya çapında

İhbarı mecburi insan ve hayvan hastalıkları listeleri ülkelere göre değişebilmektedir.

Türkiye'de

Türkiye'de bu listeler insan hastalıklarında 24.02.2004 tarih ve 1534 sayılı Bulaşıcı Hastalıkların Bildirimi Sistemi Yönergesi ile yeniden düzenlenerek 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanmıştır.[1] Hayvan hastalıklarında ise Hayvan Hastalıkları İle Mücadele Ve Hayvan Hareketleri Kontrolü Genelgesi ve 22 Ocak 2011 tarih ve 27823 sayılı yönetmelik ile düzenlenmiştir.[2]

İnsanlarda

DSÖ'nün (Dünya Sağlık Örgütü) 1969 Uluslararası Sağlık Düzenlemeleri, örgütün küresel danışmanlık ve gözetim görevlerini yerine getirmesi açısından hastalıkların bildirilmesini gerektirmektedir. Şu anda geçerli olan 1969 düzenlemeleri üç ana hastalığın bildirilmesine odaklanmıştır: kolera, sarıhumma ve veba.[3]

Uluslararası Sağlık Düzenlemeleri 2005 yılında gözden geçirildi ve genişletildi, bildirim gereksinimi bazı hastalıklarla sınırlı kalmayacak şekilde değiştirildi.[4][5]

Hayvanlarda

DHSÖ (Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü) küresel ölçekte belirli hayvan hastalıklarını izler.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2016. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2016. 
  3. ^ "International Health Regulations Review - background". 11 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2016. 
  4. ^ "WHO | International Health Regulations". 15 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2016. 
  5. ^ "WHO | Frequently asked questions about the International Health Regulations". 13 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2016. 
  • g
  • t
  • d
Türkiye'de ihbarı mecburi hastalıklar
İnsanlarda
Gruplar
1. Aşı ile önlenebilir hastalıklar
2. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar
3. Viral hepatitler
4. Gıda ve su kaynaklı hastalıklar ve zoonozlar
5. Solunum (hava) yolu ile bulaşan hastalıklar
6. Diğer hastalıklar
Karasal
canlılarda
Bakteri
Virüs
Protozoa
Prion
Zoonoz olmayan hastalıklar
Bakteri
Virüs
Kanatlı
hayvanlarda
Zoonoz hastalıklar hastalıklar
Virüs
Zoonoz olmayan hastalıklar
Bakteri
Arılarda
Bakteriyel hastalıklar
  • Arıların Amerikan yavru çürüklüğü
Paraziter hastalıklar
  • Tropilaelaps akarı
  • Küçük kovan kurdu
Sucul
canlılarda
Zoonoz hastalıklar hastalıklar
Zoonoz olmayan hastalıklar
Kaynaklar:
  1. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/05/20070530-9.htm
  2. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/04/20200422-7.htm
  3. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/01/20110122-4.htm