Kurtuluş Yolida

Kurtuluş Yolida
Uygurca: قۇرتۇلۇش مارشى
Türkçe: Kurtuluş Yolunda
Doğu Türkistan Sürgün Hükûmeti Ulusal Marşı
Güfte	Mehmet Ali Tevfik, 1933

Ses örneği
noicon

"Kurtuluş Yolida" (Uygurca: قۇرتۇلۇش يولیدا, "Kurtuluş Yolunda", aynı zamanda "Kurtuluş Marşı" [قۇرتۇلۇش مارشى] olarak da bilinir) Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti'nin ulusal marşı ve Doğu Türkistan Sürgün Hükûmeti'nin fiili ulusal marşı olarak hizmet eden bir Uygur vatansever şarkısıdır. 1933 yılında Mehmet Ali Tevfik tarafından yazılmıştır.^[1]

Çin'de anayasaya aykırı bir sembol olarak kabul edilir ve "eğitim veya sanatsal bağlamlar" dışında kullanılması ceza gerektiren bir suçtur.^[2]

Sözleri

Uygurca	Uygurca (Latin)	Türkçe
قۇرتۇلۇش يولىدا سۇدەك ئاقتى بىزنىڭ قانىمىز سەن ئۈچۈن ئەي يۇرتۇمىز، بولسۇن فىدا بۇ جانىمىز قان كەچىپ ھەم جان بەرىپ، ئاخىر قۇرتۇلدۇردۇق سەنى قۇرتقۇزۇشقا قەلبىمىزدە بار ئىدى ئىمانىمىز يۇرتۇمىز بىز يۈز-كۆزۈڭنى قان بىلەن پاكىزلەدۇق ئەمدى ھىچ كىرلەتمەگەيمىز، چۈنكى تۈركتۇر نامىمىز يارۇ ھەمدەم بولدى بىزنىڭ ھىممەتىمىز سەن ئۈچۈن دۇنيانى سوراغان ئىدى ھىممەت بىلەن ئەجدادىمىز ئاتالارنىڭ جەڭلىرى ئۆچمەيدۇ تارىخ بەتىدىن نەسلى قالدى جەڭگاۋەر، بىز ئۇنىڭ ئەۋلادى بىز چىقتى جان ھەم ئاقتى قان، بولدى ياۋدىن ئەل ئامان ياشىسۇن ھىچ ئۆلمىسۇن گۈزەل ئىستىقبالىمىز ياشىسۇن، مىڭ ياشىسۇن، پارلانسۇن ئىستىقبالىمىز	Qurtulush yolinda sudek aqti biznig qanimiz, Sen üçün ey yurtimiz bolsun pida janimiz. Qan kiçip hem jan birip akhir qurtuldurduq sini, Qelbimizde qutquzushqe bar idi imanimiz. Yar-i hem dem boldi biznig himmitimiz sen üçün, Dunyani sorghan idi ötken ulugh ejdadimiz. Yurtumuz biz yüz-közigni qan birle pakizliduq, Emdi hiç kirletmigeymiz çünki Türktur namimiz. Attila, Çinggiz, Tömür Dünyani Titretken idi, Qan birip nam alimiz biz ularnig evladibiz. Çiqti jan hem aqti qan düshmendin boldi el aman Yashisun hiç öçmüsun parlansun istiqbalimiz.	Kurtuluş yolunda su gibi aktı kanımız, Senin için ey yurdumuz, olsun feda canımız Kan dökerek, can vererek, seni kurtardık, Kalbimizde, kurtuluş için imanımız vardı. Yar oldu, himmetimiz sana, Dünyaya hükmetmişti geçmiş ecdadımız. Yurdum, kanla temizledik seni, Artık hiç kirletmeyiz, çünkü Türk’tür namımız. Atilla, Cengiz, Timur dünyayı titretmişti, Kan verip şan alan biz onların evlatlarıyız. Can verdik, aktı kanımız, aldık düşmandan intikam Yaşasın, hiç sönmesin parlasın istikbalimiz.

Uygurca

Uygurca (Latin)

Türkçe

قۇرتۇلۇش يولىدا سۇدەك ئاقتى بىزنىڭ قانىمىز

سەن ئۈچۈن ئەي يۇرتۇمىز، بولسۇن فىدا بۇ جانىمىز

قان كەچىپ ھەم جان بەرىپ، ئاخىر قۇرتۇلدۇردۇق سەنى

قۇرتقۇزۇشقا قەلبىمىزدە بار ئىدى ئىمانىمىز

يۇرتۇمىز بىز يۈز-كۆزۈڭنى قان بىلەن پاكىزلەدۇق

ئەمدى ھىچ كىرلەتمەگەيمىز، چۈنكى تۈركتۇر نامىمىز

يارۇ ھەمدەم بولدى بىزنىڭ ھىممەتىمىز سەن ئۈچۈن

دۇنيانى سوراغان ئىدى ھىممەت بىلەن ئەجدادىمىز

ئاتالارنىڭ جەڭلىرى ئۆچمەيدۇ تارىخ بەتىدىن

نەسلى قالدى جەڭگاۋەر، بىز ئۇنىڭ ئەۋلادى بىز

چىقتى جان ھەم ئاقتى قان، بولدى ياۋدىن ئەل ئامان

ياشىسۇن ھىچ ئۆلمىسۇن گۈزەل ئىستىقبالىمىز

ياشىسۇن، مىڭ ياشىسۇن، پارلانسۇن ئىستىقبالىمىز

Qurtulush yolinda sudek aqti biznig qanimiz,

Sen üçün ey yurtimiz bolsun pida janimiz.

Qan kiçip hem jan birip akhir qurtuldurduq sini,

Qelbimizde qutquzushqe bar idi imanimiz.

Yar-i hem dem boldi biznig himmitimiz sen üçün,

Dunyani sorghan idi ötken ulugh ejdadimiz.

Yurtumuz biz yüz-közigni qan birle pakizliduq,

Emdi hiç kirletmigeymiz çünki Türktur namimiz.

Attila, Çinggiz, Tömür Dünyani Titretken idi,

Qan birip nam alimiz biz ularnig evladibiz.

Çiqti jan hem aqti qan düshmendin boldi el aman

Yashisun hiç öçmüsun parlansun istiqbalimiz.

Kurtuluş yolunda su gibi aktı kanımız,

Senin için ey yurdumuz, olsun feda canımız

Kan dökerek, can vererek, seni kurtardık,

Kalbimizde, kurtuluş için imanımız vardı.

Yar oldu, himmetimiz sana,

Dünyaya hükmetmişti geçmiş ecdadımız.

Yurdum, kanla temizledik seni,

Artık hiç kirletmeyiz, çünkü Türk’tür namımız.

Atilla, Cengiz, Timur dünyayı titretmişti,

Kan verip şan alan biz onların evlatlarıyız.

Can verdik, aktı kanımız, aldık düşmandan intikam

Yaşasın, hiç sönmesin parlasın istikbalimiz.

Kaynakça

^ "Doğu Türkistan Ulusal Marşı". Doğu Türkistan Sürgün Hükûmeti. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.
^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2022.

Dış bağlantılar

"Doğu Türkistan Ulusal Marşı". Doğu Türkistan Sürgün Hükûmeti. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.
"Doğu Turkistan milli marşı / National anthem of eastern Turkestan". YouTube. TheKhanate. 5 Ekim 2015. 16 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.

Asya ulusal marşları

Ulusal marşlar

Bölgesel marşlar

Abhazya (tartışmalı)
Adıge (Rusya)
Altay Cumhuriyeti (Rusya)
Başkurdistan (Rusya)
Buryatya (Rusya)
Çeçenya (Rusya)
Dağıstan (Rusya)
Dağlık Karabağ (tartışmalı)
Güney Osetya (tartışmalı)
İnguşetya (Rusya)
Kürdistan Bölgesel Yönetimi (Irak)
Kalmıkya (Rusya)
Karaçay-Çerkesya (Rusya)
Kuzey Kıbrıs (tartışmalı)
Kuzey Osetya-Alaniya (Rusya)
Saha Cumhuriyeti (Rusya)
Deg o Tegh o Fateh (Sihizm)
Tuva (Rusya)

Organizasyon

ASEAN

Sürgünde/Tartışmalı

Doğu Türkistan
Batı Papua
Tibet

Eski devletler

Eski Rus İmparatorluğu veya Sovyetler Birliği	Rusya (1816–33) • Rusya (1833–1917) • Rusya (1917–18) • Sovyetler Birliği (1918–44) • Sovyetler Birliği (ve Rusya SFSC, 1944–91) • Ermenistan SSC (1944–91) • Ermenistan SSC (1944–91) • Azerbaycan SSC (1944–92) • Gürcistan SSC (1946–91) Kazakistan SSC (1945–92) • Kazakistan (1992–2006) • Kırgızistan (1946–92) • Rusya (1990–2000) • Tacikistan (1946–94) • Türkmenistan (1946–97) • Özbekistan (1946–92) • Tuva (1993–2011)
İslam dünyası	Osmanlı İmparatorluğu (1829-1922) • Birleşik Arap Cumhuriyeti (1960–81) • Irak (1932–58) • Irak (1958–1965, 2003–2004) • Irak (1981–2003) • Afganistan (1943–73) (1978–92) • Kuveyt (1951–78) • Filistin (1996'ya kadar) • Afganistan İslam Cumhuriyeti (2006-2021)
Diğer	Çin (Qing hanedanı 1911) • Khmer Cumhuriyeti (1970–75) • Demokratik Kampuchea (1975–93) • Kampuchea Halk Cumhuriyeti (1979–89) • Kore İmparatorluğu (1902–10) • Kore (1910–45) • Mançukuo (1932-45) • Nepal Krallığı (1967–2006) Rattanakosin Krallığı (şu an kraliyet selamı olarak) • Güney Vietnam (1948-1975) • Güney Vietnam (1975-1976)