Tatarca

Tatarca
İdil Tatarcası
татарча, tatarça, tatar tele, تاتارچه، تاتار‌ تلی
BölgeDoğu Avrupa
Etnisiteİdil Tatarları
Konuşan sayısı6,5 milyon  (2015)[1]
Dil ailesi
Türk dilleri[2]
Yazı sistemiTatar alfabeleri (Kiril, Latin, Arap)
Resmî durumu
Resmî dil Tataristan (Rusya)
Dil kodları
ISO 639-1tt
ISO 639-2tat
ISO 639-3tat

Tatarca veya İdil Tatarcası (Tatarca: татар теле veya татарча), Türk dillerinin Kıpçak grubuna bağlı bir dildir. Aynı aileden bir lehçe olan Kırım Tatarcasından ayırmak için “Kazan Tatarcası” olarak da adlandırılır. Çoğunluğu, Rusya Federasyonu içindeki Tataristan'da yaşayan Tatarlar tarafından konuşulur. Tataristan Cumhuriyeti'nin Rusça ile birlikte iki resmî dilinden biridir.

Örnek

  • Äye – He/evet
  • Yuq – Yok/hayır
  • İsänme(sez)/sawmı(sız) – Merhaba/esen misiniz
  • Sälâm – Selam
  • Saw bul(ığız)/xuş(ığız) – Güle güle
  • Zínhar öçen – Lütfen
  • Räxmät – Teşekkür ederim/sağ olun
  • Ğafu it(egez) – Affedersiniz
  • Min – Ben
  • Sin – Sen
  • Ul – O
  • Bez – Biz
  • Sez – Siz
  • Alar – Onlar
  • Millät – Millet
  • İngiliz(çä) – İngilizce

Sesler

Sesli harfler kullanılan alfabeye göre değişir.

Tatarca Şahıs Zamirleri:

TürkçeKırım TatarcasıOlumsuz
benuquçımınuquçı idemuquçı tügelmenuquçı tügel idem
benöğrenciyimöğrenciydimöğrenci değilimöğrenci değildim
sinuquçısıñuquçı ideñuquçı tügelseñuquçı tügel ideñ
senöğrencisinöğrenciydinöğrenci değilsinöğrenci değildin
uluquçıuquçı ideuquçı tügeluquçı tügel ide
oöğrenci(dir)öğrenciydiöğrenci değil(dir)öğrenci değildi
bezuquçıbızuquçı idekuquçı tügelbezuquçı tügel idek
bizöğrenciyizöğrenciydiköğrenci değilizöğrenci değildik
sezuquçısızuquçı idegezuquçı tügelsezuquçı tügel idegez
sizöğrencisinizöğrenciydinizöğrenci değilsinizöğrenci değildiniz
alaruquçılaruquçı ideläruquçı tügelläruquçı tügel idelär
onlaröğrenci(dirler)öğrenciydi(ler)öğrenci değil(dirler)öğrenci değildi(ler)

Tatarca ve Kırımca

Tatarca ve Kırımca (2022).

Tatarca ve Kırım Tatarcası iki farklı dildir, ancak her ikisi de Kıpçak dillerine aittir.[3]

Resimler

  • Tataristan'da üzerinde Tatarca "Tundırma" (түндырма) yazılı satış kabini
    Tataristan'da üzerinde Tatarca "Tundırma" (түндырма) yazılı satış kabini

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2015. 
  2. ^ "Uzbek | Ethnologue Free". Ethnologue (Free All) (İngilizce). 9 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2024. 
  3. ^ "Tatar language". 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  • http://www.linguistlist.org1 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • https://web.archive.org/web/20071222225212/http://tugan-tel.noka.ru/

Dış bağlantılar

  • http://www.tatarcasozluk.com 22 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – Online Tatarca - Türkçe - İngilizce Sözlük
  • Tatarca - Türkçe Sözlük 20 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • https://web.archive.org/web/20120829014707/http://www.kirimtatar.net/tatarca/dil.html - Kırım Tatarcası
  • http://alparslanfatih2007.googlepages.com/kirilalfabesi 12 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Tataristan Kiril Alfabesi
  • g
  • t
  • d
Resmi (ulusal)
Resmi (bölgesel)
Bölge seviyesinde
İl seviyesinde
Çin Dilleri
Bölge veya il seviyesinde resmiyeti
olmayan diğer azınlık dilleri
Kreol/karma diller
İşaret dilleri
  • Çin İşaret Dili
    • Hong Kong İşaret DiliHK/MC
  • Tibet İşaret DiliXZ
Nesli tükenmiş diller
  • GX = Guangksi
  • HK = Hong Kong
  • MC = Makao
  • NM = İç Moğolistan
  • XJ = Sincan
  • XZ = Tibet
  • g
  • t
  • d
Rusya Federasyonu resmî dili
Rusya federal birimlerindeki resmî diller
Resmî fonksyonu olan diller
Alfabeler
1 Rusya'da Kiril alfabesi resmi olarak desteklenmektedir. 2 Kiril olmayan diğer alfabeler için ayrı federal yasalar gereklidir.
Taslak simgesiDil ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Taslak simgesiAltay dilleri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Taslak simgesiTürk dilleri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • GND: 4120354-9
  • LNB: 000207434
  • NDL: 00572726
  • NKC: ph126451
  • NLI: 987007560844905171