Số quấn

Giải tích toán học → Giải tích phức
Giải tích phức
Số phức
Số thực Số ảo Mặt phẳng phức Số phức liên hợp Số phức đơn vị
Hàm số phức
Hàm giải tích Hàm chỉnh hình Phương trình Cauchy–Riemann Chuỗi lũy thừa hình thức
Lý thuyết cơ bản
Không điểm và cực điểm Định lý tích phân Cauchy Nguyên hàm địa phương Công thức tích phân Cauchy Số quấn Chuỗi Laurent Điểm kỳ dị cô lập Định lý thặng dư Ánh xạ bảo giác Bổ đề Schwarz Hàm điều hòa Phương trình Laplace
Nhân vật
Augustin-Louis Cauchy Leonhard Euler Carl Friedrich Gauss Jacques Hadamard Bernhard Riemann Karl Weierstrass
Cổng thông tin Toán học
x t s

Trong toán học, số quấn của một đường cong kín trong mặt phẳng quanh một điểm cho trước là một số nguyên biểu thị tổng số lần đường cong đó đi ngược chiều kim đồng hồ quanh điểm đó. Số quấn phụ thuộc vào định hướng của đường cong và có dấu âm nếu đường cong đi theo chiều kim đồng hồ.

Số quấn là đối tượng nghiên cứu cơ bản của tô pô đại số và chúng đóng vai trò quan trọng trong phép tính véc tơ, giải tích phức, tô pô hình học, hình học vi phân và vật lý, bao gồm cả lý thuyết dây.

Mô tả trực quan

Định nghĩa

Một đường cong trong mặt phẳng xy có thể được xác định bởi các phương trình tham số:

${\displaystyle x=x(t)\quad {\text{và}}\quad y=y(t)\qquad {\text{với }}0\leq t\leq 1.}$

Giả sử đường cong không đi qua gốc, chúng ta có thể viết lại các phương trình tham số ở dạng cực:

${\displaystyle r=r(t)\quad {\text{và}}\quad \theta =\theta (t)\qquad {\text{với }}0\leq t\leq 1.}$

Ta định nghĩa

${\displaystyle {\text{số quấn}}={\frac {\theta (1)-\theta (0)}{2\pi }}.}$

Định nghĩa khác

Hình học vi phân

Ta có một ${\displaystyle 1}$-dạng vi phân ứng với tọa độ cực ${\displaystyle \theta }$:

${\displaystyle d\theta ={\frac {1}{r^{2}}}\left(x\,dy-y\,dx\right)\quad {\text{với }}r^{2}=x^{2}+y^{2}.}$

Số quấn của một đường cong ${\displaystyle C}$ quanh gốc tọa độ có thể được thể hiện qua biểu thức

${\displaystyle {\text{số quấn}}={\frac {1}{2\pi }}\oint _{C}\,\left({\frac {x}{r^{2}}}\,dy-{\frac {y}{r^{2}}}\,dx\right).}$

Giải tích phức

Số quấn của con đường khép kín ${\displaystyle \gamma }$ quanh gốc tọa độ được cho bởi biểu thức ^[1]

${\displaystyle {\frac {1}{2\pi i}}\oint _{\gamma }{\frac {dz}{z}}}$.

Tô pô

Phần bù của một điểm trong mặt phẳng tương đương đồng luân với đường tròn. Tập hợp các lớp đồng luân của các đường cong trên một đường tròn tạo thành nhóm cơ bản của đường tròn, i.e. nhóm các số nguyên, Z; và số quấn của một đường cong chính là lớp đồng luân của nó.

Tham khảo

Liên kết ngoài

• “Winding number”. PlanetMath.