Oscar za najlepszy scenariusz adaptowany

Oscar za najlepszy scenariusz adaptowany przyznawany jest przez Amerykańską Akademię Filmową od 1928 roku.

Laureaci i nominowani

1920–1929

1927/28[a]:

1930–1939

1930/31: Howard Estabrook – Cimarron na podstawie powieści Edny Ferber
nominacje:

  • Seton I. Miller i Fred Niblo Jr. – Ludzie za kratami na podstawie sztuki Martina Flavina
  • Francis Edward Faragoh, Robert N. Lee, Robert Lord i Darryl F. Zanuck – Mały Cezar na podstawie powieści W.R. Burnetta
  • Joseph L. Mankiewicz, Don Marquis, Norman Z. McLeod i Sam Mintz – Skippy na podstawie komiksu Precy’ego Crosby’ego
  • Horace Jackson – Wakacje na podstawie sztuki Philipa Barry’ego

1931/32: Edwin J. Burke – Zła dziewczyna na podstawie powieści i sztuki Viny Delmar
nominacje:

  • Sidney Howard – Arrowsmith na podstawie powieści Sinclaira Lewisa
  • Samuel Hoffenstein i Percy Heath – Doktor Jekyll i pan Hyde na podstawie powieści Roberta Louisa Stevensona

1932/33: Victor Heerman, Sarah Y. Mason – Małe kobietki na podstawie powieści Louisy May Alcott
nominacje:

  • Robert Riskin – Arystokracja podziemi na podstawie opowiadania Madame la Gimp Damona Runyona
  • Paul Green i Sonya Levien – Jarmark miłości na podstawie powieści Philipa Stonga

1934: Robert Riskin – Ich noce na podstawie opowiadania Samuela Hopkinsa Adamsa
nominacje:

1935: Dudley Nichols – Potępieniec na podstawie powieści Liama O’Flaherty’ego
nominacje:

  • Waldemar Young, John L. Balderston, Achmed Abdullah, Grover Jones i William Slavens McNutt – Bengali na podstawie powieści Francisa Yeatsa-Browna
  • Talbot Jennings, Jules Furthman i Carey Wilson – Bunt na Bounty na podstawie powieści Charlesa Nordhoffa i J.M. Halla
  • Casey Robinson – Kapitan Blood na podstawie powieści Rafaela Sabatiniego

1936: Pierre Collings i Sheridan Gibney – Pasteur na podstawie własnych nowel filmowych
nominacje:

1937: Heinz Herald, Geza Herczeg i Norman Raine – Życie Emila Zoli na podstawie książki Zola and His Time Matthew Josephsona
nominacje:

1938: Ian Dalrymple, Cecil Lewis, W.P. Lipscomb i George Bernard Shaw – Pigmalion na podstawie sztuki George’a Bernarda Shawa
nominacje:

1939: Sidney Howard – Przeminęło z wiatrem na podstawie powieści Margaret Mitchell (pośmiertnie przyznana)
nominacje:

1940–1949

1940: Donald Ogden StewartFiladelfijska opowieść na podstawie sztuki Philipa Barry’ego
nominacje:

1941: Sidney Buchman i Seton Miller – Awantura w zaświatach na podstawie powieści sztuki Niebiosa mogą zaczekać Harry’ego Segalla
nominacje:

1942: George Froeschel, James Hilton, Claudine West i Arthur Wimperis – Pani Miniver na podstawie powieści Jana Struthera
nominacje:

1943: Philip Epstein, Julius J. Epstein i Howard Koch – Casablanca na podstawie sztuki Everybody Comes to Rick’s Murraya Burnetta i Joan Alison
nominacje:

1944: Frank Butler i Frank Cavett – Idąc moją drogą na podstawie noweli filmowej Leo McCareya
nominacje:

  • John Van Druten, Walter Reisch i John L. Balderston – Gasnący płomień na podstawie sztuki Angel Street Patricka Hamiltona
  • Elizabeth Reinhardt, Samuel Hoffenstein i Jay Dratler – Laura na podstawie powieści Very Caspary
  • Billy Wilder i Raymond Chandler – Podwójne ubezpieczenie na podstawie powieści Jamesa M. Caina
  • Irving Brecher i Fred F. Finklehoffe – Spotkamy się w St. Louis na podstawie powieści Sally Benson

1945: Charles Brackett i Billy Wilder – Stracony weekend na podstawie powieści Charlesa Jacksona
nominacje:

  • Tess Slesinger (pośmiertna nominacja) i Frank Davis – Drzewko na Brooklynie na podstawie powieści Betty Smith
  • Albert Maltz – Duma marynarki na podstawie książki Rogera Butterfielda
  • Ranald MacDougall – Mildred Pierce na podstawie powieści Jamesa M. Caina
  • Leopold Atlas, Philip Stevenson i Guy Endore – Żołnierze na podstawie książek Brave Men i Here Is Your War Erniego Pyre’a

1946: Robert E. SherwoodNajlepsze lata naszego życia na podstawie powieści Glory for Me MacKinlaya Kantora
nominacje:

1947: George Seaton – Cud na 34. ulicy na podstawie powieści Valentine Davies
nominacje:

1948: John HustonSkarb Sierra Madre na podstawie powieści B. Travena
nominacje:

  • Irma von Cube i Allen Vincent – Johnny Belinda na podstawie sztuki Elmera B. Harrisa
  • Richard Schweizer i David WechslerPoszukiwania na podstawie ich własnych nowel
  • Millen Brand i Frank Partos – Kłębowisko żmij na podstawie powieści Mary Jane Ward
  • Charles Brackett, Billy Wilder i Richard L. Breen – Sprawy zagraniczne na podstawie powieści Davida Shawa

1949: Joseph L. MankiewiczList do trzech żon na podstawie powieści Letter to Five Wives Johna Klempnera
nominacje:

1950–1959

1950: Joseph L. MankiewiczWszystko o Ewie na podstawie krótkiej powieści The Wisdom of Eve Mary Orr
nominacje:

  • John Huston i Ben Maddow – Asfaltowa dżungla na podstawie sztuki Williama Burnetta
  • Frances Goodrich i Albert Hackett – Ojciec panny młodej na podstawie powieści Edwarda Streetera
  • Albert Mannheimer – Urodzeni wczoraj na podstawie sztuki Garsona Kanina
  • Michael Blankfort – Złamana strzała na podstawie powieści Blood Brother Elliotta Arnolda

1951: Harry Brown i Michael Wilson – Miejsce pod słońcem na podstawie powieści Theodore Dreiser i sztuki Patricka Kearneya
nominacje:

1952: Charles SchneePiękny i zły na podstawie powieści Tribute to a Badman Charlesa Bradshawa
nominacje:

1953: Daniel Taradash – Stąd do wieczności na podstawie powieści Jamesa Jonesa
nominacje:

1954: George SeatonDziewczyna z prowincji na podstawie sztuki Clifforda Odetsa
nominacje:

1955: Paddy Chayefsky – Marty na podstawie własnej sztuki telewizyjnej
nominacje:

1956: John Farrow, S.J. Perelman i James Poe – W 80 dni dookoła świata na podstawie powieści Juliusza Verne’a
nominacje:

  • Tennessee Williams – Laleczka na podstawie swoich jednoaktówek „Twenty-seven Wagons Full of Cotton” i „The Unsatisfactory Supper”
  • Fred Guiol i Ivan Moffat – Olbrzym na podstawie powieści Edny Ferber
  • Norman Corwin – Pasja życia na podstawie powieści Irvinga Stone’a
  • Michael Wilson – Przyjacielska perswazja na podstawie powieści Jessamyn West (Uwaga: nazwisko Wilsona zostało usunięte z czołówki przez dystrybutora w oparciu o umowę z 1952 roku między Amerykańską Gildią Scenarzystów a wytwórniami filmowymi. Przyczyną były kontakty Wilsona z komunistami)

1957: Pierre Boulle, Carl Foreman i Michael Wilson – Most na rzece Kwai na podstawie powieści Pierre’a Boulle’a
(Uwaga: W czołówce jako scenarzysta widnieje tylko Boulle, ponieważ Foreman i Wilson trafili na „czarną listę Hollywoodu”; Oscara pośmiertnie odebrały ich rodziny w 1984 roku)
nominacje:

1958: Alan Jay Lerner – Gigi na podstawie powieści Colette
nominacje:

1959: Neil Paterson – Miejsce na górze na podstawie powieści Johna Braine’a
nominacje:

1960–1969

1960: Richard BrooksElmer Gantry na podstawie powieści Sinclaira Lewisa
nominacje:

1961: Abby MannWyrok w Norymberdze na podstawie własnej sztuki telewizyjnej
nominacje:

1962: Horton FooteZabić drozda na podstawie powieści pod tym samym tytułem autorstwa Harper Lee
nominacje:

1963: John OsborneTom Jones na podstawie powieści Historia życia Toma Jonesa, czyli dzieje podrzutka Henry’ego Fieldinga
nominacje:

1964: Edward Anhalt – Becket na podstawie sztuki Jeana Anouilha
nominacje:

1965: Robert BoltDoktor Żywago na podstawie powieści pod tym samym tytułem autorstwa Borisa Pasternaka
nominacje:

1966: Robert BoltOto jest głowa zdrajcy na podstawie własnej sztuki
nominacje:

  • Bill Naughton – Alfie na podstawie własnej sztuki
  • Richard BrooksZawodowcy na podstawie powieści A Mule for the Marquesa Franka O’Rourke’a
  • William Rode – Rosjanie nadchodzą na podstawie powieści Off-Islanders Nathaniela Benchleya
  • Ernest LehmanKto się boi Virginii Woolf? na podstawie sztuki pod tym samym tytułem autorstwa Edwarda Albee

1967: Stirling SilliphantW upalną noc na podstawie powieści Johna Balla
nominacje:

1968: James Goldman – Lew w zimie na podstawie własnej sztuki
nominacje:

1969: Waldo SaltNocny kowboj na podstawie powieści Jamesa Leo Herlihy’ego
nominacje:

1970–1979

1970: Ring Lardner Jr. – MASH na podstawie powieści Richarda Hookera
nominacje:

1971: Ernest TidymanFrancuski łącznik na podstawie powieści Robina Moore’a
nominacje:

1972: Mario Puzo i Francis Ford CoppolaOjciec chrzestny na podstawie powieści Maria Puzo
nominacje:

  • Jay Presson Allen – Kabaret na podstawie musicalu Joego Masteroffa, sztuki I Am a Camera Johna Van Drutena i książki Berlin Stories Christophera Isherwooda
  • Bengt Forslund i Jan TroellEmigranci na podstawie książek Emigranci i Invandrarna Vilhelma Moberga
  • Julius J. Epstein – Pete i Tillie na podstawie opowiadania Witch’s Milk Petera De Vriesa
  • Lonne Elder III – Sounder na podstawie powieści Williama H. Armstronga

1973: William Peter BlattyEgzorcysta na podstawie własnej powieści
nominacje:

1974: Francis Ford Coppola i Mario PuzoOjciec chrzestny II na podstawie powieści Ojciec chrzestny Mario Puzo
nominacje:

1975: Bo Goldman i Lawrence Hauben – Lot nad kukułczym gniazdem na podstawie powieści Kena Keseya
nominacje:

1976: William Goldman – Wszyscy ludzie prezydenta na podstawie książki Wszyscy ludzie prezydenta Carla Bernsteina i Boba Woodwarda
nominacje:

1977: Alvin Sargent – Julia na podstawie powieści Pentimento Lillian Hellman
nominacje:

1978: Oliver Stone – Midnight Express na podstawie książki Billy’ego Hayesa i Williama Hoffera
nominacje:

1979: Robert BentonSprawa Kramerów na podstawie powieści Avery’ego Cormana(inne języki)
nominacje:

1980–1989

1980: Alvin SargentZwyczajni ludzie na podstawie powieści Judith Guest
nominacje:

1981: Ernest ThompsonNad Złotym Stawem na podstawie własnej sztuki
nominacje:

1982: Costa-Gavras i Donald E. StewartZaginiony na podstawie powieści Thomasa Hausera
nominacje:

1983: James L. BrooksCzułe słówka na podstawie powieści Larry’ego McMurtry’ego
nominacje:

  • Harold Pinter – Zdrada na podstawie własnej sztuki
  • Ronald Harwood – Garderobiany na podstawie własnej sztuki
  • Willy Russell – Edukacja Rity na podstawie własnej sztuki
  • Julius J. Epstein – Reuben, Reuben na podstawie powieści Petera De Vriesa i sztuki Hermana Shumlina Spoonford

1984: Peter ShafferAmadeusz na podstawie własnej sztuki
nominacje:

1985: Kurt LuedtkePożegnanie z Afryką na podstawie wspomnień Isaka Dinesena, książki Errola Trzebińskiego Silence Will Speak oraz Judith Thurman Isak Dinesen: The Life of a Storyteller
nominacje:

  • Menno Meyjes – Kolor purpury na podstawie powieści Alice Walker
  • Leonard Schrader – Pocałunek kobiety pająka na podstawie sztuki Manuela Puiga
  • Richard Condon, Janet Roach – Honor Prizzich na podstawie powieści Richarda Condona
  • Horton FootePodróż do Bountiful na podstawie własnej sztuki

1986: Ruth Prawer JhabvalaPokój z widokiem na podstawie powieści Edwarda Morgana Forstera
nominacje:

1987: Bernardo Bertolucci, Mark PeploeOstatni cesarz na podstawie autobiografii Puyi
nominacje:

1988: Christopher HamptonNiebezpieczne związki na podstawie powieści Pierre’a Choderlosa de Laclos i własnej adaptacji teatralnej
nominacje:

1989: Alfred UhryWożąc panią Daisy na podstawie własnej sztuki
nominacje:

1990–1999

1990: Michael BlakeTańczący z wilkami na podstawie własnej powieści
nominacje:

1991: Ted TallyMilczenie owiec na podstawie powieści Thomasa Harrisa
nominacje:

1992: Ruth Prawer JhabvalaPowrót do Howards End na podstawie powieści Edwarda Morgana Forstera
nominacje:

1993: Steven ZaillianLista Schindlera na podstawie powieści Thomasa Keneally’ego
nominacje:

1994: Eric RothForrest Gump na podstawie powieści Winstona Grooma
nominacje:

1995: Emma ThompsonRozważna i romantyczna na podstawie powieści Jane Austen
nominacje:

1996: Billy Bob ThorntonBlizny przeszłości na podstawie własnej sztuki
nominacje:

1997: Curtis Hanson i Brian HelgelandTajemnice Los Angeles na podstawie powieści Jamesa Ellroya
nominacje:

1998: Bill CondonBogowie i potwory na podstawie powieści Christophera Brama Ojciec Frankensteina
nominacje:

1999: John IrvingWbrew regułom na podstawie własnej powieści Regulamin tłoczni win
nominacje:

2000–2009

2000: Stephen GaghanTraffic na podstawie serialu telewizyjnego Simona Moore’a
nominacje:

2001: Akiva GoldsmanPiękny umysł na podstawie książki biograficznej autorstwa Sylvii Nasar
nominacje:

2002: Ronald HarwoodPianista na podstawie książki wspomnieniowej Władysława Szpilmana
nominacje:

2003: Fran Walsh, Philippa Boyens i Peter JacksonWładca Pierścieni: Powrót króla na podstawie powieści J.R.R. Tolkiena
nominacje:

2004: Alexander Payne i Jim TaylorBezdroża na podstawie powieści Rexa Picketta
nominacje:

2005: Larry McMurtry i Diana OssanaTajemnica Brokeback Mountain na podstawie opowiadania Annie Proulx
nominacje:

2006: William MonahanInfiltracja na podstawie scenariusza filmu Infernal Affairs: Piekielna gra
nominacje:

2007: Joel i Ethan CoenowieTo nie jest kraj dla starych ludzi na podstawie powieści autorstwa Cormaca McCarthy’ego
nominacje:

2008: Simon BeaufoySlumdog. Milioner z ulicy na podstawie powieści Vikasa Swarupa
nominacje:

2009: Geoffrey FletcherHej, skarbie na podstawie powieści Push autorstwa Sapphire
nominacje:

  • Nick HornbyByła sobie dziewczyna na podstawie książki Lynn Barber
  • Neill Blomkamp i Terri Tatchell – Dystrykt 9 na podstawie filmu krótkometrażowego Alive in Joburg
  • Jesse Armstrong, Simon Blackwell, Armando Iannucci i Tony RocheIn the Loop na podstawie serialu The Thick of It
  • Jason Reitman i Sheldon Turner – W chmurach na podstawie powieści Waltera Kirna

2010–2019

2010: Aaron SorkinThe Social Network na podstawie książki Miliarderzy z przypadku Bena Mezricha

2011: Alexander Payne, Nat Faxon i Jim Rash – Spadkobiercy na podstawie powieści Kaui Hart Hennings

2012: Chris TerrioOperacja Argo na podstawie książki The Master of Disguise Tony’ego Mendeza

2013: John Ridley – Zniewolony. 12 Years a Slave na podstawie wspomnień Solomona Northupa

2014: Graham Moore – Gra tajemnic na podstawie książki Alan Turing: The Enigma Andrew Hodgesa

2015: Adam McKay i Charles Randolph – Big Short na podstawie książki Wielki szort. Mechanizm maszyny zagłady Michael Lewisa

2016: Barry Jenkins i Tarell Alvin McCraneyMoonlight na podstawie powieści In Moonlight Black Boys Look Blue Tarella Alvina McCraneya

2017: James IvoryTamte dni, tamte noce na podstawie powieści Call Me by Your Name André Acimana

  • Scott Neustadter i Michael H. Weber – Disaster Artist na podstawie powieści The Disaster Artist Grega Sestero
  • Aaron SorkinGra o wszystko na podstawie wspomnień Molly Bloom
  • Dee Rees i Virgil Williams – Mudbound na podstawie powieści Hillary Jordan pod tym samym tytułem
  • Scott Frank i James MangoldLogan: Wolverine na podstawie komiksów superbohaterskich z serii X-Men

2018: Spike Lee, Charlie Wachtel, David Rabinowitz i Kevin Willmott – Czarne bractwo. BlacKkKlansman na podstawie powieści BlacKkKlansman Rona Stallwortha

2019: Taika WaititiJojo Rabbit na podstawie powieści Caging Skies Christine Leunens

2020–2029

2020: Christopher Hampton i Florian ZellerOjciec na podstawie sztuki Le Père autorstwa Floriana Zellera

  • Ramin Bahrani – Biały Tygrys na podstawie powieści Arvinda Adigi
  • Sacha Baron Cohen, Anthony Hines, Dan Swimer, Peter Baynham, Erica Rivinoja, Dan Mazer, Jena Friedman, Lee Kern i Nina Pedrad – Kolejny film o Boracie na podstawie postaci stworzonej przez Sachę Barona Cohena
  • Chloé ZhaoNomadland na podstawie książki Jessiki Bruder
  • Kemp Powers – Pewnej nocy w Miami na podstawie własnej sztuki

2021: Sian Heder – CODA na podstawie scenariusza filmu Rozumiemy się bez słów autorstwa Victorii Bedos, Thomasa Bidegaina, Stanislasa Carré de Malberga i Érika Lartigau

Uwagi

  1. Od roku 1929 do roku 1932 Oscarami nagradzano tytuły, które miały premierę w okresie między 1 sierpnia a 31 lipca roku następnego (Na przykład Oscary1927/28 były rozdane w 1929 roku filmom, które miały premierę między 1 sierpnia 1927 a 31 lipca 1928 roku). Od roku 1930 do roku 1932 Oscary przyznawano w tym samym roku, w którym kończył się okres premier (Z tym, że w kwietniu 1930 przyznano Oscary za okres 1 sierpnia 1928 – 31 lipca 1929 roku, ale już w listopadzie 1930 roku przyznano Oscary za okres 1 sierpnia 1929 – 31 lipca 1930 i tak co listopad do listopada 1932). W 1932 roku wprowadzono nowy okres, tj. między 1 stycznia a 31 grudnia, jednakże decyzja ta spowodowała, że Oscarami 1932/33 były w 1934 roku nagradzane filmy, które miały premierę w okresie między 1 sierpnia 1932 a 31 grudnia 1933 roku. Od 1935 roku Oscary są przyznawane filmom, które miały premierę w roku poprzedzającym rozdanie Oscarów (np. w roku 2001 przyznawano Oscary za rok 2000).

Przypisy

  1. 2020 [online], Oscars.org | Academy of Motion Picture Arts and Sciences [dostęp 2020-02-10]  (ang.).
  • p
  • d
  • e
Obecne kategorie
Nagrody specjalne
Ceremonie
Pozostałe
  • Wikiprojekt:Filmy
  • p
  • d
  • e
Nagroda Akademii Filmowej za najlepszy scenariusz adaptowany
1928–1950
1951–1975
1976–2000
2001–2025