Polizzello

Polizzello
Fitxategi:File:Planimetria della montagna di Polizello.jpg Polizelloko muinoaren mapa
Datuak
Estatu burujabe	Italia
Eskualdea	Sizilia
Free municipal consortium	Free Municipal Consortium of Caltanissetta
Italiako udalerri	Mussomeli
Eskualdea	Caltanissettako probintzia
Koordenatuak	37°36′27″N 13°49′34″E / 37.607601°N 13.826134°E / 37.607601; 13.826134
Historia
Eraikitzailea(k)	Sikanoak, sikuloak, greko-siziliotak
Garaia	Brontze Aroan
Garaia(k)	877
Kultura	Sikano
Metropolia(k)	Mussomeli
Indusketa
Indusketa datak	2000-2006
Zuzendariak	Dario Palermo

Polizzello edo Polizzello mendiko toki arkeologikoa, ziuraski, K.a. XI.-VI. mendeen artean bizi izan zen^[1].

Etimologia

Izena, dirudienez, Polizelo Dinomenidearen izenetik dator^[2][3][4]. Beste tesi baten arabera, izena, grezieratik dator πολις Ειθηλος (Polizzello), grezierazko asentamendu bat adieraz dezakeena, ebidentzia arkeologikorik ez dagoen arren^[5].

Geografia

Tokia, itsas mailatik 877 metroko muino batean dago, eta Mussomelitik gertu dago, Caltanissetta probintzian.

Lekua, geografikoki, giza kokaleku bat ezartzeko egokia da, oso erraz defenda daitekeelako eta ur-iturriak daudelako. Bi ordoki ditu, horietatik txikienean, akropoliaren egoitza eta lehen asentamendu protohistoriko eta arkaikoa dago. Tokiak ekialde-mendebalde orientazioa du, ekialdetik sarbide bakarrarekin^[6].

Historia

Historikoki, guneak hiru une garrantzitsu izan ditu:

• Antzinako Brontze Aroa (K.a. XIX.-XVI. mendeak). Hortik geratzen dira Castelluccioren garaiko haitzulo-hilobi batzuk eta mendiaren ekialdeko aldean altzariak dituen etxola biribil bat.
• K.a. XI. mendetik IX. mendera arte, muinoaren tontorreko akropoli bat.
• K.a. VIII.-VI. mendeen artean, toki honetarako garapen goreneko garaia zen. Muinoaren ertz terrazatua zeharkatzen duen esparru monumental bat eta eraikin zirkular batzuk geratzen direlarik: kaperak, gurtzarako lekuak. Barnean, aparteko objektu historikoak aurkitu ziren: Polizzelloko kasket kretarra eta gerlari itifaliko baten buztinezko irudi bat (Polizzelloko gerlaria).

K.a. V. mendekoak dira Tenenoen etxearen hondarrak, zenbait logele dituen egoitza.

Iruditegia

• 
  Anfora indigena apaindua
• 
  Pixide zilindriko indigena, azazkal-estalkiarekin eta grabatutako dekorazioarekin
• 
  Indigenen katiluzko tapa, dekorazio margotutako dekorazioarekin

Erreferentziak

Bibliografia

• CASTELLANA, Giuseppe: La Sicilia nel II millennio a.C., Palermo, Salvatore Sciascia Editore, ISBN 88-8241-130-3.
• HURÉ, Jean (2005): Storia della Sicilia dalle origini ai giorni nostri, Brugherio (MI), Brancato Editore, ISBN 88-8031-078-X.
• PANVINI, Rosalba; GUZZONE, Carla; PALERMO, Dario (2009): Polizzello: Scavi del 2004 nell'area del santuario arcaico dell'acropoli, Regione Siciliana - Assessorato dei Beni Culturali, Ambientali e della Pubblica Istruzione Dipartimento dei Beni Culturali, Ambientali, dell’Educazione Permanente, dell’Architettura e dell’Arte Contemporanea, 84 or., ISBN 978-88-6164-132-7.
• PICCOLO, Salvatore: Antiche Pietre. La cultura dei dolmen nella Preistoria della Sicilia sud-orientale, Morrone Editore, ISBN 978-88-902640-7-8.
• STOPO, Salvatore (2002): Sicilia antica, Erroma, Newton Compton Ed., ISBN 88-8289-750-8.
• TUSA, Sebastiano: La Sicilia nella preistoria, Palermo, Sellerio Editore, ISBN 88-389-1440-0.
• VOZA, Giuseppe Voza: Nel segno dell'antico, Arnaldo Lombardi Editore, ISBN 88-317-2606-4.

Ikus, gainera

• Castelluccio di Noto
• Monte Grande
• Vassallaggi

Kanpo estekak

• Dario Palermo
• Polizzelloko kaskoa
• Itifaliko
• Polizzelloko gerlaria

• Datuak: Q18202665
• Multimedia: Polizello / Q18202665